Daha önce insanlığa sayısız kapıyı aralamış ve aralamakta olan bilimin, üzerindeki karışıklık aşıldığında fark edilen güzelliğini farklı olaylarla sizlere derlemiştik. Bu bağlamda hem farklı senaryolar gerçekleştiğinde karşılaştığımız hipnotize edici manzaraları sizlere sunmuş hem de bunlardan bazılarının perde arkasını kısaca anlatmıştık.
Küçüklüğünüzde sokaklarda oynadıysanız siz de az önce bahsettiğimiz hipnotize edici manzaralardan biri olan, yerdeki petrol kalıntılarını büyük ihtimalle görüp gökkuşağına benzetmişsinizdir. Şimdiyse bu kalıntıların neden renkli göründüğüne, hatta neden belli yerlerinde belli renklerin yoğun olduğuna açıklık getireceğiz.
Bu rengarenk görüntüyü elde etmek için üç malzemeye ihtiyacımız var: Işık, petrol ve su. Peki bunlar birbiriyle nasıl bir etkileşime giriyor?
Yollarda farklı araçlardan ve bisikletlerden kalan yağ kalıntıları çoğu zaman görünmese de birikir. Yağmur yağdığında ise su ve bu kalıntılar birbiriyle etkileşime girmiş olur. Bu noktada su ve yağın aynı kaba konduğu basit deneyleri düşünebilirsiniz. Bu etkileşim sonucunda yağ, sudan daha az bir yoğunluğa sahip olduğu için onun üstüne çıkar.
Birbirlerine karışmadıkları için de aralarında bir ara-katman oluşur. Bunu aralarındaki ince sınır gibi düşünebilirsiniz.
Peki burada ışığın rolü ne?
Işınlar az önceki karışımın üstüne geldiğinde bir kısmı direkt en üstteki petrol yüzeyinden yansır. Kalan kısım ise petrolün yüzeyini geçerek az önce oluşan ara katmandan yansır. Fakat daha önce temas ettiği, yoğunluğu havanınkinden ve suyunkinden farklı olan katman sebebiyle yönü değişen bu ışın, farklı bir yöne doğru ilerler.
Bahsettiğimiz ışık Güneş ışığı olduğundan beyaz. Bu da tüm renkleri içinde barındırıyor demek:
Yine de farklı renklerin, dalga boylarının birbirleriyle etkileşimi sebebiyle kendi renklerini yüzeye çıkaramadıkları oluyor. Bu noktada senkronize olan ışınlar yüzeye ulaşarak kendi renklerini oluşturabiliyorlar. Yerdeki kalıntının kalınlığı bu noktada belirleyici etken oluyor. Bu kalıntıların her kısmında kalınlık aynı olmadığından farklı bölümlerinde farklı renkler farklı miktarlarda görünüyor.
Örnek olarak daha kalın olan noktalarda maviler ve morlar öne çıkarken katmanın daha ince olduğu noktalarda kırmızılar, pembeler ve sarılar dikkat çekiyor.
Petrol kalıntılarının nasıl oluştuğuna dair geçmişte birçok neden uydurulmuştu. Hatta bu kalıntıların gökkuşağından düşen birer parça olduğu bile çocuklara söyleniyor ve onların arasında söylenti olarak dolaşıyordu.
Kaynaklar: The Naked Scientists, Science ABC, Bilim Genç
