Rekabet Kurumu, Türkiye'nin en büyük ilan sitelerinden sahibinden.com'a bir soruşturma başlattı. Rekabet Kurumu, platformun Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6. maddesi açısından soruşturulacağını duyurdu. Peki ne oldu da sahibinden.com'a böyle bir soruşturma açıldı?
Rekabet Kurumu tarafından yapılan açıklamaya göre sahibinden.com, araç satımları için ilan veren bireysel ve kurumsal kullanıcıların verilerini, usulsüz bir şekilde kullanıyordu. Rekabet Kurumu yetkililerine göre elde edilen bulgular, soruşturma açılması için ciddi ve yeterli seviyedeydi.
Rekabet Kurumu tarafından yapılan açıklama şöyle:
Sahibinden Bilgi Teknolojileri Pazarlama ve Ticaret AŞ’nin 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6. maddesini ihlal edip etmediğinin tespiti amacıyla bahse konu teşebbüs hakkında aynı Kanun’un 41. maddesi uyarınca soruşturma açılmıştır.
Soruşturma konusunu Sahibinden’in “kurumsal üyelerin vasıta satış faaliyetlerine yönelik çevrim içi platform hizmeti” ve “bireysel üyelerin vasıta satış faaliyetlerine yönelik çevrim içi platform hizmeti” pazarlarında elde ettiği kullanıcı verilerini, çevrim içi ikinci el araç alım-satım hizmetleri pazarında kullanımı ve Otobid hizmetine ilişkin olarak gerçekleştirilen yoğun reklam harcamaları ile hâkim durumuna olanak sağlayan parametrelerden aldığı güç vasıtasıyla 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6. maddesini ihlal edip etmediği oluşturmaktadır.
Önaraştırmada elde edilen bilgileri, belgeleri ve yapılan tespitleri 16.01.2025 tarihli toplantısında müzakere eden Rekabet Kurulu, bulguları ciddi ve yeterli bularak Sahibinden hakkında soruşturma açılmasına 25-02/47-M sayı ile karar vermiştir.
Önaraştırma sürecine Sahibinden’in veri birleştirme politikaları incelendiğinde, Sahibinden’in kurumsal üyelerin vasıta satış faaliyetlerine yönelik çevrim içi platform hizmeti ve bireysel üyelerin vasıta satış faaliyetlerine yönelik çevrim içi platform hizmeti kapsamında elde ettiği kullanıcı verilerini sunmuş olduğu diğer hizmetler ile birleştirme davranışının, 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi kapsamında rekabetin ihlal edildiğini gösteren ciddi bulgu niteliğinde olduğu değerlendirilmiştir.
Söz konusu değerlendirmeye istinaden Kurulun 16.01.2025 tarihli toplantısında, telafisi mümkün olmayacak zararların önlenmesi amacıyla nihai karar verilinceye kadar 4054 sayılı Kanun’un 9. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca;
-Sahibinden’in ana sayfasında Otobid hizmetine ilişkin olarak yer verilen gösterimlerin ilan verme seçeneğinin önüne geçecek şekilde tasarlanmaması,
-İlan verme aşamasında bireysel kullanıcılara yönelik gerçekleştiren yönlendirmelerin engellenmesi,
-Kurumsal üyelerin vasıta satış faaliyetlerine yönelik çevrim içi platform hizmeti ve bireysel üyelerin vasıta satış faaliyetlerine yönelik çevrim içi platform hizmeti yoluyla elde ettiği kullanıcı ve ilan bilgileri/verileri dâhil tüm bilgilerin/verilerinin, çevrim içi ikinci el araç alım-satım hizmetleri pazarında kullanılmasının engellenmesini teminen gerekli organizasyonel, operasyonel, idari ve teknik tüm tedbirlerin alınması
yönünde geçici tedbir uygulanmasına 25-02/47-29 sayı ile karar verilmiştir.
Soruşturma konusunu Sahibinden’in “kurumsal üyelerin vasıta satış faaliyetlerine yönelik çevrim içi platform hizmeti” ve “bireysel üyelerin vasıta satış faaliyetlerine yönelik çevrim içi platform hizmeti” pazarlarında elde ettiği kullanıcı verilerini, çevrim içi ikinci el araç alım-satım hizmetleri pazarında kullanımı ve Otobid hizmetine ilişkin olarak gerçekleştirilen yoğun reklam harcamaları ile hâkim durumuna olanak sağlayan parametrelerden aldığı güç vasıtasıyla 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6. maddesini ihlal edip etmediği oluşturmaktadır.
Önaraştırmada elde edilen bilgileri, belgeleri ve yapılan tespitleri 16.01.2025 tarihli toplantısında müzakere eden Rekabet Kurulu, bulguları ciddi ve yeterli bularak Sahibinden hakkında soruşturma açılmasına 25-02/47-M sayı ile karar vermiştir.
Önaraştırma sürecine Sahibinden’in veri birleştirme politikaları incelendiğinde, Sahibinden’in kurumsal üyelerin vasıta satış faaliyetlerine yönelik çevrim içi platform hizmeti ve bireysel üyelerin vasıta satış faaliyetlerine yönelik çevrim içi platform hizmeti kapsamında elde ettiği kullanıcı verilerini sunmuş olduğu diğer hizmetler ile birleştirme davranışının, 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi kapsamında rekabetin ihlal edildiğini gösteren ciddi bulgu niteliğinde olduğu değerlendirilmiştir.
Söz konusu değerlendirmeye istinaden Kurulun 16.01.2025 tarihli toplantısında, telafisi mümkün olmayacak zararların önlenmesi amacıyla nihai karar verilinceye kadar 4054 sayılı Kanun’un 9. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca;
-Sahibinden’in ana sayfasında Otobid hizmetine ilişkin olarak yer verilen gösterimlerin ilan verme seçeneğinin önüne geçecek şekilde tasarlanmaması,
-İlan verme aşamasında bireysel kullanıcılara yönelik gerçekleştiren yönlendirmelerin engellenmesi,
-Kurumsal üyelerin vasıta satış faaliyetlerine yönelik çevrim içi platform hizmeti ve bireysel üyelerin vasıta satış faaliyetlerine yönelik çevrim içi platform hizmeti yoluyla elde ettiği kullanıcı ve ilan bilgileri/verileri dâhil tüm bilgilerin/verilerinin, çevrim içi ikinci el araç alım-satım hizmetleri pazarında kullanılmasının engellenmesini teminen gerekli organizasyonel, operasyonel, idari ve teknik tüm tedbirlerin alınması
yönünde geçici tedbir uygulanmasına 25-02/47-29 sayı ile karar verilmiştir.
Peki Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6. maddesi ne diyor?
Hakim Durumun Kötüye Kullanılması
Madde 6 – Bir veya birden fazla teşebbüsün ülkenin bütününde ya da bir bölümünde bir mal veya hizmet piyasasındaki hakim durumunu tek başına yahut başkaları ile yapacağı anlaşmalar ya da birlikte davranışlar ile kötüye kullanması hukuka aykırı ve yasaktır.
Kötüye kullanma hâlleri özellikle şunlardır:
a) Ticari faaliyet alanına başka bir teşebbüsün girmesine doğrudan veya dolaylı olarak engel olunması ya da rakiplerin piyasadaki faaliyetlerinin zorlaştırılmasını amaçlayan eylemler,
b) Eşit durumdaki alıcılara aynı ve eşit hak, yükümlülük ve edimler için farklı şartlar ileri sürerek, doğrudan veya dolaylı olarak ayırımcılık yapılması,
c) Bir mal veya hizmetle birlikte, diğer mal veya hizmetin satın alınmasını veya aracı teşebbüsler durumundaki alıcıların talep ettiği bir malın veya hizmetin, diğer bir mal veya hizmetin de alıcı tarafından teşhiri şartına bağlanması ya da satın alınan bir malın belirli bir fiyatın altında satılmaması gibi tekrar satış halinde alım satım şartlarına ilişkin sınırlamalar getirilmesi,
d) Belirli bir piyasadaki hakimiyetin yaratmış olduğu finansal, teknolojik ve ticari avantajlardan yararlanarak başka bir mal veya hizmet piyasasındaki rekabet koşullarını bozmayı amaçlayan eylemler,
e) Tüketicinin zararına olarak üretimin, pazarlamanın ya da teknik gelişmenin kısıtlanması.
Madde 6 – Bir veya birden fazla teşebbüsün ülkenin bütününde ya da bir bölümünde bir mal veya hizmet piyasasındaki hakim durumunu tek başına yahut başkaları ile yapacağı anlaşmalar ya da birlikte davranışlar ile kötüye kullanması hukuka aykırı ve yasaktır.
Kötüye kullanma hâlleri özellikle şunlardır:
a) Ticari faaliyet alanına başka bir teşebbüsün girmesine doğrudan veya dolaylı olarak engel olunması ya da rakiplerin piyasadaki faaliyetlerinin zorlaştırılmasını amaçlayan eylemler,
b) Eşit durumdaki alıcılara aynı ve eşit hak, yükümlülük ve edimler için farklı şartlar ileri sürerek, doğrudan veya dolaylı olarak ayırımcılık yapılması,
c) Bir mal veya hizmetle birlikte, diğer mal veya hizmetin satın alınmasını veya aracı teşebbüsler durumundaki alıcıların talep ettiği bir malın veya hizmetin, diğer bir mal veya hizmetin de alıcı tarafından teşhiri şartına bağlanması ya da satın alınan bir malın belirli bir fiyatın altında satılmaması gibi tekrar satış halinde alım satım şartlarına ilişkin sınırlamalar getirilmesi,
d) Belirli bir piyasadaki hakimiyetin yaratmış olduğu finansal, teknolojik ve ticari avantajlardan yararlanarak başka bir mal veya hizmet piyasasındaki rekabet koşullarını bozmayı amaçlayan eylemler,
e) Tüketicinin zararına olarak üretimin, pazarlamanın ya da teknik gelişmenin kısıtlanması.
