Gezegenimizin geleceğini tehdit eden iklim değişiklikleri her geçen gün etkisini artırmaya devam ederken birçok farklı sektör daha yeşil bir gelecek için hamleler yapıyor. Karbon emisyonlarında önemli bir rolü olan havacılık da bu alanlardan biri.
Hidrojen yakıtlı jet motoru başarıyla test edildi
Rolls-Royce ve easyJet, bugün yaptığı duyuruda bir hidrojen jet motorunu başarıyla test ettiklerini açıkladı. Rolls-Royce, dün yaptığı bir basın açıklamasında da konuya ilişkin “dünyanın hidrojenle çalışan ilk modern uçak motoru” ifadelerini kullandı. Her iki şirkette teknolojinin bir gün havacılık sektörü kaynaklı sera gazı emisyonlarını yok etmesini umuyor.
Hidrojenin havacılıkta neden tercih edildiğinden de kısaca bahsedelim. Havacılık, çevre dostu hâle getirilmesi en zor sektörlerden biri olarak nitelendiriliyor. Bunun nedeni ise elektrikli uçak yapmanın elektrikli otomobillerden çok daha zor olması. Elektrikli uçaklar konusunda hamleler sürse de güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerjilerle şarj edilebilen piller hâlen uzun uçuşlar için uygun değil. Bu yüzden de havacılık şirketleri, alternatif olarak karbondioksit yerine su buharı üreten hidrojen gibi daha temiz yakıtlara yöneliyor.
Rolls-Royce ve easyJet, bir Rolls-Royce AE 2100-A uçak motorunu kullandıkları yer testini Birleşik Krallık’ta gerçekleştirdi. Avrupa Deniz Enerjisi Merkezi de yakıtı test için ülkedeki Orney Adaları’nda bulunan bir tesiste üretti.
Her iki şirket, bu hamleleriyle yeşil hidrojen adımlarını daha da ileri taşıyarak havacılıkta sıfır emisyon hedeflerine yönelik önemli bir ilerleme kaydetmiş oldu. Ancak, bu konuda halen yolun uzun olduğunu söyleyebiliriz. Bunun nedeni ise yeşil hidrojenin bugünlerde çok pahalı ve yetersiz olması.
Yakıt olarak hidrojen kullanmak ne kadar yeşil? Bu yakıtın önündeki engeller neler?
Hidrojenin ‘yeşil’ olarak nitelendirilmesinin nedeninin de rüzgar ve gelgit enerjileriyle üretilmesinden kaynaklandığını belirtelim. Burada durum böyle olsa da günümüzde hâlen hidrojenin çoğu gaz kullanılarak üretiliyor. Bu da kullanımı ile ilgili bazı tartışmalar yaratıyor. Hidrojenin gerçekten yararlı olması, kullanılan enerjiye bağlı. Eğer üretimde yenilenebilir enerji yerine gaz kullanılırsa hidrojenin hiçbir anlamı kalmaz; çünkü bu süreç, gezegeni ısıtan karbondioksit emisyonlarının salınımına neden olur.
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’ne göre hidrojen yakıtlı havacılık için bir engel daha var; yeni uçak tasarımları yapmak ve onlar için onay almak. Hava araçlarının hidrojenle çalışması için daha büyük yakıt depoları içerecek şekilde yeniden tasarlanması gerekiyor. Örneğin, The Guardian’a göre bir Boeing 747’nin 250.000 litre jet yakıtıyla gittiği mesafeyi gitmesi için 1 milyon litreden fazla hidrojene ihtiyacı var. Ayrıca daha önce belirttiğimiz gibi yeşil hidrojenin yetersiz ve pahalı olması bu konudaki bazı engellerden.
Tüm bunlara rağmen yeşil hidrojenin yakında en azından kısa uçuşlarda kullanılabileceğini öngörmek mümkün. Avrupa Birliği’nin 2020’de yayınladığı bir rapor, 3.000 kilometre mesafeye kadar gidebilen hidrojen motorlu uçakların 2035’te piyasaya sürülebileceğini gösteriyor. Kısa mesafelerde öne çıkan easyJet de Rolls-Royce ile olan ortaklığında bu konuda öne çıkmak istiyor. Hidrojen yakıtlı uçakların gelecekte hayatımızda nasıl bir yer edineceğini önümüzdeki yıllarda göreceğiz.
