Ruhun bir kütlesi olması gerektiğini düşünen MacDougall, bu yüzden ruhun tartılabilen bir ağırlığı olabileceğine inanıyordu. Bunu kanıtlayabilmek adına, ölmek üzere olan hastaları ölümden önce, ölüm anında ve ölümden hemen sonra hassas bir tartıda tartarak hastaların ne kadar ağırlık kaybettiklerini ölçtü.
MacDougall, ölmek üzere olan altı hastayı sıra dışı deneyi için bir huzurevinden seçti.
Bu hastaların dört tanesi veremden muzdaripti, bir tanesi diyabet hastasıydı, diğeriyse belirtilmeyen bir hastalığa sahipti. Fazla zamanı kalmayan ilk hastayı hassas terazisine yatırarak tarttı. Ter, idrar, oksijen gibi kayıpları da hesaplamasına ekledi ve beklemeye geçti.
Nabız ölçümleriyle geçen yaklaşık dört saatlik bir beklemenin ardından hasta son nefesini verdi.
Hastanın cesedini ölçtüğünde ağırlık kaybının 21 gram olduğunu gördü. Bu hastanın ardından diğer hastaları da aynı şekilde ölçtü, aradaki kayıp yine 21 gramdı. Yalnızca bir hastada ölüm anında 21.3 gramlık bir kayıp olduğunu fark etti fakat ölçekleri yeterince iyi ayarlamamış olabileceği düşüncesiyle bu sonucu göz ardı etti.
Benzer yöntemi bu kez 15 adet köpekle denedi.
İnsanların aksine köpeklerin önemli bir ağırlık kaybetmediklerini gördü. Bunun nedenini ise köpeklerin ruhunun olmayabileceği fikrine bağladı. Bu enteresan deney 1907 Nisan'ında American Medicine dergisinde yayımlandı.
Deney şaşırtıcı olmayan bir şekilde medyanın ilgisini çekmeyi başardı ancak bilim camiasında ciddiye alınmadı.
Saygın tıp dergisi Lancet'a göre; doktor ve onun yardımcıları, bulguları istedikleri yöne çekmişlerdi. MacDougall bu makalesinin yayımlanmasından sonra 4 yıl boyunca sessiz kaldı.
1911'de bu kez çok daha çılgınca bir fikirle sahneye çıktı: Ruhun bedenden ayrılış anını fotoğraflayacaktı!
Bunu başarabileceği düşüncesiyle bazı denemeler yapsa da tabii ki başaramadı. Bu iddiasından 9 yıl sonra, 42 yaşındayken karaciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybetti. Ölümünü beklerken kendi bedenini de yakından inceledi ve "izlediği en enteresan ölüm" olarak söz etti.
Hiçbir bilimselliği olmayan bu deney yine de popüler kültürde önemli bir yer edindi.
Bu olayı anlatmasa da ruhun ağırlığı olduğu iddiasının popülerliği nedeniyle bir filme "21 Gram" ismi verilmişti. Bugün ruhun gerçekten 21 gram olduğunu düşünen hâlâ çok sayıda insan bulunuyor.
