Libya’nın güneybatı bölgesinde yer alan Sahra Çölü, tamamen kum ile kaplı kuru bir alandır. Ancak elde edilen yeni fosiller Sahra’nın her zaman böyle olmadığını gösteriyor. Elde edilen 12.000 yıllık balık fosilleri bir zamanlar Sahra’nın su ve yaşam ile dolu olduğunu gösteriyor.
Paleontologlar, Sahra Çölü’nde bulunan Acasus Dağları’nda tanımlanabilir 17.551 fosil ortaya çıkardılar. Bulunan fosillerin yüzde 80’i günümüzden 11.000 yıl önce yaşanmış geç buzul çağı Holosen döneminde insanlar tarafından avlanan balıklara ait.
Acasus Dağları’nda bulunan balık fosilleri, bölgede Holosen döneminde çok sayıda yayın balığı ve tilapia (tatlı su çipurası) bulunduğunu gösteriyor. Fosillerin üzerinde bulunan kesik ve yanık izleri ise balık avcılığının bölgede önemli bir faaliyet olduğunu da gösteriyor.
Sahra Çölü’nde gerçekleştirilen çalışma aynı zamanda tilapia sayısının yayın balıklarından çok daha hızlı azaldığını gösteriyor. Bunun nedeni, yayın balıklarının solungaç solunumu ile beraber hava solunumu da yapabiliyor olmasıdır. Yayın balıklarının hava solunumu da yapmasına izin veren organları, balıkların daha sıcak ve sığ sularda yaşayabilmesini sağlamıştır.
Bölgede bulunan balık fosillerinin yüzde 66.4’ü yayın balıklarına, yüzde 33.6’sı ise tilapialara ait. Uzmanlar, balık fosilleri üzerinde bulunan kesik ve yanık izlerinin, balıkların bölgedeki yerleşimciler açısından önemli bir besin kaynağı olduğunu gösterdiğini açıkladılar.
Elde edilen fosillerin arasında balıkların yanı sıra memeli, kuş, sürüngen ve yumuşakçalar da bulunuyor. Araştırmacılar, memelilerin sayısı arttıkça balıkların kaybolmaya başladıklarını düşünüyorlar. Bu tespit, dağlarda yaşayan insanların hayatta kalmak için balık avladıklarını gösteriyor.
Araştırma ile ilgili PLOS ONE’da yer alan makalede bilim insanları, “Bu çalışma, Sahra’nın eski hidrografik ağını ve Nil ile olan bağlantısını ortaya koyuyor. Çalışma aynı zamanda dünyanın en sıcak çölünün oluşumuna yol açan dramatik iklim değişiklikleri hakkında da önemli bilgiler sağlıyor” dediler.
