İnternet hayatımıza ilk girdiği zaman onu sonsuz bir bilgi kaynağı olarak gördük. Kimse bu dijital dünyada neler dönebileceğini bilmiyordu ancak maalesef bunu acı deneyimlerle görmüş olduk. İnternet ve internete bağlanan cihazların kullanımının yaygınlaşması ile birlikte bu sanal dünyada işlenen suçlar, siber suçlar olarak adlandırıldı. Siber suçlar tanımı ise oldukça geniş.
Siber suçlar denilince hepimizin aklına geniş çaplı sanal saldırı eylemleri geliyor ancak bir kişinin izni olmadan aranızda geçen konuşmaları paylaşmak bile bir siber suçtur. Üstelik cezası da epey ağırdır. İnternet dünyasındaki hareketlerimize biraz daha dikkat etmemiz gerektiğini gösteren siber suçlar nedir gelin biraz daha yakından inceleyelim ve masum eylemlerin bile bu kapsamda nasıl değerlendirilebileceğini görelim.
Siber suçlar nedir?
Siber suçlar nedir sorusunun yanıtı için Emniyet Genel Müdürlüğü’nün internet sitesini incelemek gerekiyor. Buna göre siber suçlar; bir bilişim sisteminin güvenliğini, buradaki verileri, sistemin kullanıcılarını hedef alarak yapılan sanal saldırılardır. Siber suçlar, mutlaka dijital dünyada işlenir ancak dijital dünyada işlenen her suç, siber suç değildir.
Siber suçlar, büyük bir bilişim sistemine karşı işlenebileceği gibi bu sistemde bulunan verilere ya da sistem kullanıcılarına karşı da işlenebilir. Suç sonucu kişinin ya da sistemin mal varlığı veya kendisi zarar görebilir. Bir sisteme izinsiz girme, verileri ele geçirme, verileri değiştirme, şifreleme, farklı veriler ekleme ve sistem işleyişini bozma gibi eylemler siber suçlar kapsamında değerlendirilir.
Siber suçlar hakkında bilinmesi gereken bazı kavramlar:
Siber suçlar dediğimiz zaman karşımıza ilk olarak siber saldırı anlamına gelen hacking ve bu eylemi gerçekleştiren kişi anlamına gelen hacker kavramları çıkıyor. Hacking; bir bilişim sistemine izinsiz ve yetkisiz giriş anlamına geliyor. Dünyanın her yerinde hukuka aykırı olarak değerlendirilen bu eylem tek başına bir suç sayıldığı gibi yanında pek çok farklı hak ihlali de ortaya çıkarır.
Hacking eyleminin devamı niteliğinde kabul edilen bir de verilere yönelik suçlar vardır. İzinsiz girilen bilişim sistemindeki verilerin silinmesi, değiştirilmesi, yeni veriler eklenmesi, şifrelenmesi ya da sistem sahiplerinin bu verilere erişiminin kısıtlanması gibi eylemler de verilere yönelik suçlar kapsamında değerlendirilir.
Bot-Net ya da D-Dos saldırıları ise en dikkat çeken siber suçlar arasındadır. Ele geçirilmiş olan bot bilgisayarların tek bir hedefe yönlendirilmesi sonucu gerçekleştirilir. Bu saldırıların amacı, hedef internet sitesine erişimin engellenmesidir. Sunucu kapasitesi az çok belli olan internet sitelerine normalden çok daha fazla erişim yapılması sonucu sistemin tamamen çökme tehlikesi bile vardır.
Saldırganlar tarafından işlenen siber suçlar:
Hepimizin her an işleyebileceği siber suçlara geçmeden önce profesyonel hackerlar yani siber saldırganlar tarafından işlenen suçlara bakalım. Türk Ceza Kanunu’nun 243. maddesine göre bir bilişim sisteminin tamamına ya da bir kısmına izinsiz olarak girmek suçtur. Yapılan eylemlere göre ceza oranı artmaktadır.
Bir bilişim sistemine izinsiz olarak girdikten sonra veriler üzerinde yapılan eylemler ise Türk Ceza Kanunu’nun 244. maddesinde suç olarak geçmektedir. Girilen sistemin işleyişini bozmak, verileri ele geçirmek, yeni veriler eklemek ya da verilere erişilmesini engellemek bu madde kapsamında suç olarak değerlendirilmektedir.
Siber suçların ileri aşaması ise nitelikli hırsızlık olarak değerlendirilir. İzinsiz girilen sistemdeki verilerin ele geçirilmesi ve sonrasında satılması nitelikli hırsızlıktır. Birinin oyun karakterinizi ele geçirmesi bile bu suç kapsamında değerlendirilir. Nitelikli hırsızlık suçu Türk Ceza Kanunu’nun 142/2-e maddesinde düzenlenmiştir.
Konuşmalarınızın ekran görüntülerini paylaşırken dikkatli olun:
Gelelim her an herkesin işleyebileceği siber suçlara. İki kişi arasında gerçekleşen özel konuşmaların yayınlanması, Türk Ceza Kanunu’nun 132. maddesinde Haberleşmenin Gizliliğini İhlal kapsamında değerlendirilir ve altı aydan iki yıla kadar hapis cezası vardır. Yani karşı tarafın onayını almadan özel görüşmelerin ekran görüntülerini paylaşmak suçtur.
Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesine göre özel hayatın gizliliğinin ihlal edilmesi suçtur. Karşı tarafın onayı alınmadan yapılan ses kaydı, görüntü kaydı ile bu ses ve görüntü kayıtlarının yine onay alınmadan paylaşılması suçtur.
Türk Ceza Kanunu’nun 135. maddesine göre kişisel verilerin kaydedilmesi suçtur. Kişilerin siyasi görüşü, felsefi düşüncesi, kişisel inancı, ahlaki yönelimi, sağlık durumu, özel yaşamı gibi kişisel bilgileri kaydetmek ve bunları kişinin onayı olmadan paylaşmak suçtur.
Siber suçlara karşı nasıl dikkatli olunur?
Milyarlarca kullanıcısı olan dünyaca ünlü platformlar bile siber saldırılara karşı kendilerini koruyamazken standart bir kullanıcıya akıl vermek komik görünebilir ancak en azından güçlü şifreler belirleyerek, iki faktörlü kimlik doğrulaması kullanarak, güvenmediğiniz internet siteleriyle önemli bilgilerinizi paylaşmayarak, güvenilir bir antivirüs yazılımı yükleyerek ve en azından önünüze gelen her bağlantıya tıklamayarak dijital güvenliğinizi güçlendirebilirsiniz.
Gelelim herkesi korkutan haberleşmenin ihlali ve özel hayat gizliliği ihlali konusuna. Bir sapık tarafından taciz edildiğiniz konuşmaların ekran görüntüsünü almak elbette hakkınız ancak bunu sosyal medya hesaplarınızda paylaşamazsınız. Bu görüntülerin muhatabı, emniyet ve savcılık gibi resmi makamlardır. Haklıyken haksız duruma düşebilirsiniz.
Hukuka aykırı olmadıkça özel olan şeyler özel kalmalıdır. Kimsenin kimseyi yalnızca saçma bir mesaj yazdı diye rezil etmesine göz yumulamaz. Emniyete ve savcılığa gerekli başvuruları yaparak hukuka aykırı durumları bildirebilirsiniz ancak diğer paylaşımların siber suçlar kapsamında değerlendirilebilceğini unutmayın.
İnternet ve internete bağlı cihazların kullanımının yaygınlaşması ile hayatımıza giren siber suçlar nedir sorusunu yanıtladık ve dikkat etmezseniz haklıyken haksız duruma düşebileceğiniz siber suçlardan bahsettik. Siber suçlar ile ilgili alınan kararlar hakkındaki düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.