Kanser Savaşçıları Derneği’ne göre içilen her 50 sigara, akciğer kanserine bağlantılı bir DNA mutasyonuna neden oluyor. Uzun yıllar ve hatta ömür boyu sigara kullanıldığında yaşanan mutasyonlar giderek artıyor ve kanser kaçınılmaz bir son haline geliyor. Ancak bazı insanlar bu durum geçerli değil.
Mutlaka gündelik hayatımızda ömür boyu sigara içip kanser gibi kritik sağlık sorunları olmayan insanları duymuşuzdur. Bunun sebebini tıpkı bizler gibi bilim insanları da merak ediyorlar. Yeni bir araştırmanın sonuçlarına göre bu insanlar, kansere yakalanan diğer insanlara kıyasla “doğal bir avantaja” sahip olabilirler.
İçilen sigara sayısı, sigara içilen dönemin uzunluğuyla kanser riski arasında her zaman doğru orantı yok:
Araştırma kapsamında hiç sigara içmeyen 14; hafif, orta ve ağır derecede sigara içen 19 kişinin akciğer bronşlarından alınan örnekler kullanıldı. Bu örneklerde yer alan akciğer hücrelerinin genomlarındaki mutasyonlar incelendi.
Söz konusu araştırma ekibinde yer alan ABD, New York’taki Albert Einstein Tıp Fakültesi’nden göğüs hastalıkları ve epidemiyoloji uzmanı Simon Spivack “Örnek olarak seçtiğimiz akciğer hücreleri aslında onlarca yıl boyunca yaşayabilir. Hem yaş hem de sigara sebebiyle bu hücrelerde mutasyonlar birikebilir. Bunlar kansere dönüşme riski en yüksek olan akciğer hücreleridir” diyor.
Yaşlanmayla birlikte bu hücrelerin doğal olarak mutasyona uğradığını belirten araştırmacılar, sigaranın bu mutasyonları önemli ölçüde artırıp kanser riskinin de yükseldiğini vurguluyorlar. Ancak yeni sonuçlara göre bu risk öyle ilk akla geldiği gibi doğru orantıyla yükselmiyor. Spivack “En çok sigara içen kişiler en yüksek mutasyona sahip değiller” diyor ve ekliyor:
“Ulaştığımız veriler gösteriyor ki sigara içmelerine rağmen kanser olmayan bireyler, fazla mutasyon birikimini baskılamayı başardıkları için bu kadar uzun süre hayatta kalabiliyorlar”
Akciğer kanserinin asıl sebebi ne?
GIF: Kanserli bir ciğer ile sağlıklı ciğerin nefes kapasitesi
Konu hakkında yapılan çalışmalara göre tütün dumanı akciğerde hücre mutasyonuna sebep oluyor, ancak bu mutasyonların tümöre dönüşmesi, söz konusu kişinin vücudunun DNA’yı ne kadar iyi onarabildiğine bağlı. Eğer çok sigara içen bir kişi kansere yakalanmıyorsa bu gösteriyor ki yaşanan DNA mutasyonları tümöre sebebiyet vermeden tamir edilebiliyor.
Buna karşın yaşadığı DNA mutasyonları engellenemeyen bazı kişilerin az sigara tüketmelerine rağmen kolayca kansere yakalanmaları da mümkün. Hatta akciğer kanseri söz konusu olduğunda mutasyon tetikleyicisi olarak sadece sigara içmek de şart değil. Kötü beslenme, çevresel koşullar, sporsuz bir yaşam da bu mutasyonları tetikliyor.
Her ne kadar bazı sigara tiryakileri DNA onarım yetenekleri sebebiyle kanserden paçayı kurtarsa da bu durum, sigaranın ne kadar zararlı bir alışkanlık olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Nitekim sigaranın bağlı olduğu pek çok semptom sonucunda kalp ve damar, solunum, böbrek, depresyon veya tip 2 diyabet gibi ölümcül hastalıklar yaşanabiliyor.
Çok sigara tüketen bazı insanların kansere yakalanmama nedenleri şöyle sıralanıyor:
GIF: Kanser (yeşil) bir kan damarını ele geçiriyor (Harvard Üniversitesi)
- Mutasyonlara karşı kalıtsal olarak DNA onarınım genlerine sahip olmak
- Diyet yaparak ya da sağlıklı besinlerle gıda kaynaklı mutasyonlardan kurtularak riski düşürmek
- Spor yaparak DNA mutasyonlarını yavaşlatmak
Buna rağmen bir insanın DNA onarımı konusunda diğerlerine nazaran neden daha iyi olduğu konusu hala gizemini koruyor. Araştırma ekibinde yer alan genetik uzmanı Jan Vig “Kişinin DNA onarım kapasitesini ölçebilecek ve bu yolla kanser riskini değerlendirmenin bir yolunu bulmak için çalışıyoruz" diyor.
Söz konusu araştırmanın bilimsel yayınına buradan ulaşabilirsiniz.
