İnsanlık olarak içerisinde bulunduğumuz Dünya'yı hep merak etmişizdir. Tarihten bu yana coğrafi keşifler yapıp yeni kıtalar keşfettik, belirli yerlere yerleştik ve bunlara ‘ülke’ adını verdik. Savaşlar veya anlaşmalarla da bu ülkeler için Dünya haritası üzerinde siyasi sınırlar belirledik.
Kimi sınırlar vardır, göze oldukça makul görünür ancak bazı ülkelerin sınırları, gerçekten görünce hayrete düşürüyor. Bunlardan belki de en garip olanı, Güney Amerika kıtasında bulunan Şili'dir.
Şili’nin sınırı, sanki Arjantin’in batıda denize kıyısı olmasın diye çizilmiş gibi.
Güney Amerika kıtasının batı sahilinin neredeyse tamamını sınırları içerisinde bulunduran Şili'nin kıyı şeridi, tam 6.435 km uzunluğunda. Bu sahil şeridine bağlı deniz, Şili Denizi olarak biliniyor ve bu deniz alanı üzerinde Şili münhasır haklara ve egemenliğe sahip durumda.
Peru’nun güneyinde, Bolivya’nın güneybatısında ve Arjantin’in batısında bulunan bu upuzun ülkenin sınırları nedeniyle Arjantin’in batısında ve en güneyinde denize kıyısı yok. Güney Amerika kıtasının batı sahil şeridinin çok büyük bir kısmı, güney sahilinin ise tamamı Şile sınırları içerisinde bulunuyor.
Peki, Şili’nin sınırları neden bu kadar uzun?
Şili, 1810 yılına kadar İspanya sömürgesinin altında bir ülkeydi. Napolyon’un ordusu, 1808 yılında İspanya’yı işgal edip İspanya kralı VII. Ferdinand’ı esir almasıyla birlikte İspanya’nın Amerika'daki kolonilerinde devrim kıvılcımları başladı.
Şilili devrimciler, 18 Eylül 1810 itibarıyla İspanya’dan bağımsızlıklarını ilan ettiler. Bu olay sırasında Şili’nin sınırları, şimdikinin üçte birine eşitti (~2.100 km). 1880 yılında Şili, Peru ve Bolivya’ya karşı Pasifik Savaşı’nda galip geldi ve Peru’nun Güney kıyılarını, Bolivya’nın ise tüm Pasifik kıyısını sınırlarına kattı.
Uzunluğunu anladık, peki Şili neden enlemesine bu kadar kısa?
Şili en uzun ülke olabilir evet ancak aynı zamanda en ‘ince’ ülke. Şili’nin enlemesine uzunluğu sadece 177 kilometre. Bunun sebebi ise Güney Amerika’daki Andes Dağı. Uzunlamasına olan bu dağ, bağımsızlık savaşı sırasında Arjantin ve Şili’nin savaşmasına sebep oldu. Arjantin’e karşı da galip gelmeyi başaran Şili, Arjantin ile aralarındaki sınırı Andes Dağı ile belirlemeye karar verdi. Sonuç, yukarıda gördüğünüz gibi.
Şili’nin en Kuzey noktasını Ankara'ya yerleştirirsek Tanzanya'ya kadar gidiyor, o kadar uzun:
