Bugün teknoloji firmaların neredeyse hepsinin kendine has bir yazı tipi var. Apple için dijital yazı tipi ve ikonlar tasarlayan Susan Kare, bu konuda hakkında “Ben, dikkatimi çekmeye çalıştıkları tipik bir müşteriydim. Çok fazla bilgisayar deneyimim yoktu ama basit Mac’i, Apple II’den daha çekici bulmuştum” dedi.
Mac, o dönem komut satırı kullanan birçok bilgisayarın aksine daha kullanıcı dostu grafiksel bir arayüzü benimsemişti. O dönemdeki Mac’in, bugün bilgisayar kullanmaya yeni başlayan birçok kullanıcının dahi anlayabileceği menüleri, pencereler, ikonları ve harf tipleri vardı.
Harf tipleri
Kare, Mac’in tüm bu yeni özellikleri sayesinde Mac için ilk harf tiplerini tasarlamıştı. Bu harf tipleri arasında Apple ile özdeşleşmiş olan ve ilk Mac’te ortaya çıkan Chicago vardı. Chicago, 1997 yılında macOS 8 ile emekli edilmiş, daha sonra 2000’lerde iPod’un ilk nesillerinde tekrar ortaya çıkmıştı.
Chicago’nun koyu ve kalın tarzı, düşük çözünürlüklü ekranlardaki okunabilirliği arttırmak için tasarlanmıştı. Mac’in kullanıcı dostu görüşüyle de uyuşuyordu. Ancak Chicago, sivri uçlu ve merdiven tipi görünüşüne kavuşmasıyla birlikte Apple’ın ilk dönemlerindeki imzası haline gelmişti.
Teknolojik gelişmeler, pratik ihtiyaçlar ve bir damga niteliği taşıması Chicago’yu olası ve popüler kılmaya yetmişti. Marka stratejisti ve tasarımcı Ksenya Samarskaya bu etkenlerin, diğer şirketlerin de neden özel harf tipleri tasarladığının cevabı olduğunu söylüyor.
Yeni teknoloji ve yeni harf tipleri
2010’lu yıllar, büyük teknoloji şirketlerinin özel harf tiplerini yeniden benimsediği bir dönem oldu. Apple, 2015 yılında kendi tasarladığı ilk yazı tipi olan San Francisco'yu ortaya çıkardı; Google, 2015 yılında Product Sans’ı, 2011 yılında Android için Roboto’yu, 2017 yılında YouTube için Youtube Sans’ı duyurdu. Bunların yanı sıra Netflix Sans, Airbnb Cereal, Samsung One ve Uber Move da bulunuyor.
Samarskaya, Mashable’a verdiği röportajda, teknoloji şirketlerinin özel harf tiplerine olan ilgisinin büyümesinin sebebinin ekran teknolojisinin gelişimiyle ilgili olduğunu söyledi. Ekranlar, çözünürlük kazandıkça tasarımcılar, küçük ekranlarda pratik ve markaların ihtiyacını giderek yeni yollar buluyorlar.
Ekranların çözünürlükleri artsa da büyük teknoloji şirketlerinin karşısına başka problemler çıkıyor. Bu şirketler, küreselleşmenin artmasıyla birlikte müşteri kitlelerini de bir hayli arttırdılar. Dolaysıyla Apple, Google ve Facebook gibi firmalar için sadece İngilizce ile uyumlu olmak yeterli değil. Samarskaya, ayrıca şirketlerin müşteri kitlelerinin büyümesinin, harf tipleri için ajanslara ödedikleri ücretleri de bir hayli arttırdığını dile getiriyor.
Harf tipleri, duyguları iletiyor
Samarskaya, harf tiplerinin duygusal anlamda cazibelerinin de olduğunu söylüyor. Tasarımcı, harf tiplerinin “görünmez” bir gücü olduğunu ve insanları etkilediğini dile getiriyor. Yani markalar tarafından kullanılan harf tipleri, kültürel etkilerini de beraberinde getiriyor.
Samarskaya, “Harf tipleri, sünger gibi hareket ediyor ve tüm çağrışımları emiyorlar. Bu şirketlerin, kendi yazı tiplerini oluşturması mantıklı. Kendi anlatılarını oluşturmada kontrolü ellerinde tutmak istiyorlar” ifadelerini kullandı.
Örneğin Airbnb, Cereal’ı, “arkadaşça ve cana yakın” hissini aktarmak için dairesel şekilde tasarladıklarını açıkladı. Şirketin çalıştığı alanı düşününce, bu tarz bir tasarım oldukça akla yatkın geliyor.
