COVID-19 salgınının durdurulması için sokağa çıkma yasaklarının önemli bir etkisi olduğu daha önce ortaya çıkmıştı. Sosyal mesafenin korunmasını ve karantinayı kolaylaştıran bu önlemler bu açıdan oldukça faydalı oluyor.
Öte yandan pek çok kişiye göre sokağa çıkma yasaklarının uzun süreli olmasının insanların akıl sağlığı üzerinde olumsuz etkileri bulunuyor. Bunun nedeni de genel olarak pandemi öncesi ruh haliyle pandemi sırasındaki ruh halinin karşılaştırılması olarak gösteriliyor.
Sokağa çıkma yasakları herkesi olumsuz etkilememiş olabilir
Araştırmacılar, YouGov’un haftalık Birleşik Krallık ruh hali takip özelliğini ve Google Trends’i kullanarak pandeminin başlangıcından sonraki kritik dönemi izole etti ve insanların karantina döneminde nasıl hissettiklerini inceledi.
YouGuv, 2019 Haziran ile 2020 Haziran arasında yaklaşık 2000 kişiyle her hafta görüşmeler gerçekleştirdi ve onlara, 12 ruh halinden hangisinde oldukları soruldu. Bu 12 ruh hali ise mutlu, hoşnut, heyecanlı, iyimser, enerji seviyesi yüksek, üzgün, ilgisiz, stresli, sıkılmış, gergin, yalnız ve korkmuş olarak belirlendi.
Verilere göre pandemi başladığında insanların ruh hali çok hızlı bir şekilde çöktü. Daha sonraysa çok hızlı bir toparlanma süreci göze çarptı. Sıkılmışlık, yalnızlık, gerginlik ve ilgisizlik artarken üzüntü, korku ve stres seviyeleri azaldı.
Mod takibi de benzer sonuçlar verdi
Her ne kadar nisan ayından öncesi ruh hali takibinde kaydedilmiyor olsa da araştırmacılar, regresyon analizi tekniklerini kullanarak bir model oluşturmayı başardı. Bu model de kişilerin benzer bir şekilde pandeminin başlangıcıyla beraber dibe vuran ruh hallerinin daha sonra sokağa çıkma yasağıyla beraber toparlandığını gösterdi.
Sokağa çıkma yasaklarının uygulanması pek de kolay değil ve hem hükümetlerin etkili uygulamalarda bulunmasını hem de net kararlar almasını gerektiriyor. Mart ayında yayılan salgın nedeniyle insanların sokağa çıkma yasaklarına yönelik çekinceleri hafifledi.
Google sonuçlarının karşılaştırılması
Google’da yapılan derlemelerin sonucunda ortaya çıkan Google Trends’e baktığımızda da olumsuz sözcüklere yönelik aramaların, YouGov verileriyle örtüştüğünü görüyoruz. Dünya çapında yapılan aramaların incelenmesi ise başka bilgileri de ortaya çıkarıyor.
İngilizce konuşan ülkelere yönelik olarak yapılan analizlerde hemen her ülkede durumun aynı olduğu görülürken sokağa çıkma yasakları başladıktan sonraki ayda ruh halinde %17 düzelme olduğu belli oluyor.
Bazı gruplar daha fazla etkilendi
YouGov verilerine bakıldığında farklı sosyal grupların farklı şekillerde etkilendiği, bazı gruplar için olumsuz etkilerin daha fazla olduğu ortaya çıktı. Genel olarak yasağın etkilerinin yalnızca yarısı herkeste aynı şekilde görüldü.
Yaşlıların, iş sahiplerinin, tek başına yaşayanların ve kadınların pandemiden ve sokağa çıkma yasaklarından çok daha keskin bir şekilde olumsuz etkilendikleri ortaya çıktı. Yaşlılar doğrudan hedef grubu olduklarından pandemiden etkilenirken, özellikle kobiler uygulamanın ekonomide yarattığı güvensizlikten dolayı sıkıntı yaşadı.
Kadınların erkeklerden daha fazla olumsuz etkiyle karşılaşmış olmasının sebebi ise sorumluluklarındaki artış oldu. Çocuk bakımı ve evde eğitim için gösterilmesi gereken çaba ve alınması gereken sorumluluklar büyük oranda kadınların üzerine kaldı.
Ekonomik durumun iyi olması ve güçlü akıl sağlığı da kişilerin bu dönemi daha kolay atlatabilmesini sağladı. Daha düşük zihin sağlığına ya da ekonomik şartlara sahip olanlar bu süreçte daha fazla zorlandı. Genel olarak intihar oranlarında düşüş görüldüğü göze çarptı.
