Aslında düzenli beslenip, egzersiz yapıp, zararlı alışkanlıklardan ve stresten uzak dursak hepimiz sağlıklı insanlar oluruz. Ancak günümüzde bunu yapmak pek mümkün olmadığı için bazı gıda takviyeleri almamız gerekiyor. Bu takviyelerden en popüleri ise spirulina isimli bir üründür. Spirulina bir bitki özü zannedilse de aslında bir tür algdir ve insan sağlığı için saymakla bitmeyen faydaları vardır.
Hem dünyada hem de ülkemizde giderek popüler bir besin takviyesi haline gelen spirulina, genel olarak kapsül ya da toz şeklinde satılıyor. Tüketenlere kilo vermekten tutun kalp sağlığını iyileştirmeye kadar sayısız fayda sağlıyor. Elbette kullanırken dikkat etmeniz gereken önemli noktalar da var. Gelin spirulina nedir, ne işe yarar, faydaları neler tüm detaylarıyla görelim.
Hiç bilmeyenler için kısaca anlatalım: Spirulina nedir?
Arthrospira platensis yani spirulina, siyanobakterilerden oluşan bir tür algdir. Koyu yeşil renge sahip bu alg özel olarak yetiştirilir ve besin takviyesi olarak toz, kapsül ya da tablet şeklinde kullanılır. Spirulinanın, Aztekler tarafından temel besin maddesi ve bir tür şifa kaynağı olarak kullanıldığı düşünülüyor. Aynı zamanda flamingoların tüylerini pembe yapan pigment de yine spirulina kaynaklıdır.
Spirulina hem tuzlu hem de tatlı suda yetişir. Mavi - yeşil alg olarak adlandırılan tek hücreli mikrop ailesinin bir üyesidir. Siyanobakterilerin güneş ışığı altında fotosentez yapması sonucu oluşurlar. Son yıllarda popüler olmasının en büyük nedenlerinden bir tanesi, bazı NASA uzmanlarının uzayda spirulina üretebileceğimizi söylemeleridir. Yani belki de spirulina geleceğin gıdası olacak.
Spirulina besin değerine bakalım:
Ortalama bir porsiyon olarak kabul edilen bir çorba kaşığı yani 7 gram kurutulmuş spirulina 20 kaloridir, 2 gram karbonhidrat ve 4 gram protein içerir. Bir çorba kaşığı spirulina tükettiğiniz zaman günlük almanız gereken tiaminin yüzde 14’ünü, riboflavinin yüzde 20’sini, bakırın yüzde 47’sini ve demirin yüzde 11’ini karşılamış olursunuz.
Spirulina içerisinde A, B1, B2, B3, B6, B12, C, D, E, K vitaminleri bulunuyor. Bu vitaminlerin yanı sıra içerisinde folat, biotin, kalsiyum, magnezyum, demir, krom, magnezyum, fosfor, çinko, potasyum gibi pek çok mineral ve amino asit de vardır. Yani besin değeri açısından son derece zengindir.
Gelelim faydalarına: Spirulina ne işe yarar?
- Tansiyonu düşürür.
- Alerjik reaksiyonları iyileştirir.
- Kansızlığa iyi gelir.
- Kas gücünü arttırır.
- Kan şekerini kontrol etmenize yardımcı olur.
- Antioksidan ve anti-inflamatuar özelliğe sahiptir.
- Kolesterolü ve trigliseridi düşürür.
- LDL kolesterolün olumsuz etkilerini azaltır.
- Kanserle mücadelede etkilidir.
Tansiyonu düşürür:
Günümüzde her yaştan insanın en yaygın sorunlarından bir tanesi olan yüksek tansiyon; kalp krizi, inme ve kronik böbrek hastalığı gibi sayısız sorunun ana nedenidir. Düzenli spirulina kullanımının kan basıncını azaltarak tansiyonu düşürdüğü pek çok çalışmada görüldü. Spirulina nitrik oksit üretimini artırarak kan damarlarını gevşettiği için bu tür bir etkisi olduğu düşünülüyor.
Alerjik reaksiyonları iyileştirir:
Polen, hayvan kılı, buğday ve benzeri kaynaklı olarak ortaya çıkan alerji aslında burun kanalında ve solunum yollarında oluşan bir tür iltihaplanma durumudur. Daha fazla araştırma gerekiyor olsa bile spirulinanın alerjik reaksiyonlar üzerinde iyileştirici etkisi olduğu görülmüştür. Hatta yapılan bir çalışmada bu amaçla kullanılan tıbbi bir ilaca göre çok etkili olduğu ortaya çıkmıştır.
Kansızlığa iyi gelir:
Besin eksikliği, genetik bozukluk, kronik iltihaplanma ya da farklı bir durum nedeniyle kanımızdaki hemoglobin adı verilen kırmızı kan hücrelerinin azalması anemi yani kansızlık olarak adlandırılır. 2011 yılında 40 yaş üzeri bir grup insan üzerinde yapılan çalışmada ve farklı hayvan deneylerinde spirulina kullanımının hemoglobin üretimini artırdığı ve aneminin olumsuz etkilerini azalttığı görüldü.
Kas gücünü arttırır:
Spirulina, egzersiz sonrası oluşan kas yorgunluğunu azaltıcı etkiye sahiptir. Spor sonrası oluşan kas hasarını gideren antioksidanlar spirulina içeriğinde bulunur. Daha ilginç olan ise bu ürün, spor sırasındaki kas dayanıklılığını artırıyor. Oksijen alımını iyileştirdiği için özellikle kardiyo sporlarda sporcunun dayanıklılığını artırıcı görev üstleniyor.
Kan şekerini kontrol etmenize yardımcı olur:
Daha fazla araştırmaya ihtiyaç olsa da yapılan bazı çalışmalarda spirulina kullanımının kan şekerini düzenlediği açık bir şekilde görüldü. Yapılan bir çalışmada düzenli olan spirulina kullanan tip 2 diyabet hastalarının açlık kan şekerlerinin önemli ölçüde azaldığı tespit edildi.
Antioksidan ve anti-inflamatuar özelliğe sahiptir:
Serbest radikal olarak bilinen vücudumuzdaki eşleşmemiş moleküller, hücrelerimize zarar vererek kanser ve benzeri hastalıkları oluşturan kronik inflamasyona neden olabilirler. Bu radikallerle en etkili savaşı ise antioksidanlar ve anti-inflamatuarlar verir. Spirulinanın ana aktif bileşenleri olan fikosiyanin ve phycocyanin, bu özellikleri sayesinde serbest radikallere karşı güçlü bir mücadele verirler.
Kolesterolü ve trigliseridi düşürür:
Dünyada en çok ölüme neden olan kalp hastalıklarının bir numaralı nedeni kandaki yüksek kolesterol ve yüksek trigliserid değerleridir. Spirulinanın bu değerler üzerinde inanılmaz güçlü bir düşürücü etkisi var. 2014 yılında yapılan bir çalışmada hastalara günde 1 gram spirulina verildi. Düzenli kullanım sonunda bu kişilerin trigliseridi yüzde 16.3, kötü kolesterolü ise yüzde 10.1 oranında düştü.
LDL kolesterolün olumsuz etkilerini azaltır:
Spirulinanın halk arasında kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterolü düşürdüğünü söylemiştik. Yalnızca düşürmekle kalmıyor, aynı zamanda vücuttaki olumsuz etkilerini de azaltıyor. Özellikle kalp hastalığının temel nedeni olan LDL kolesterolün oksidasyonu, spirulina ile tam anlamıyla önleniyor.
Kanserle mücadelede etkilidir:
Henüz kesin sonuç veren bir çalışma olmasa bile elimizdeki veriler spirulina kullanımının kanserle mücadelede etkin bir rol oynadığını ve hatta önleyici özelliği olduğunu ortaya koyuyor. Özellikle ağız kanseri üzerinde hem oluşum önleyici hem de tümör küçültücü özelliği olduğu açık bir şekilde görüldü. Ağızda çıkan farklı yaraları da daha hızlı iyileştirdiği biliniyor.
Spirulina zararlı mı, kimler kullanamaz?
Önerilen dozda spirulina kullanan kişilerin herhangi bir yan etki ya da benzeri nedeniyle zarar gördüğü bir vaka şu an için bilinmiyor. Ancak çocukların, hamilelerin, emziren annelerin, otoimmün hastalığı olanların, ameliyat olanların ve olacakların, kan pıhtılaşma ilacı kullananların, şeker ilacı kullananların spirulina tüketirken dikkatli olmaları öneriliyor.
Peki spirulina zayıflatır mı?
Besin değeri bakımından zengin bir ürün olduğu spirulina tüketen kişilerin daha uzun süre tok kaldıkları biliniyor. Aynı zamanda vücuda sağladığı diğer yararları da düşünürsek kilo vermeye yardımcı bir besin takviyesi olduğunu söyleyebiliriz. Ancak spirulina kullanırsan hemen kilo verirsin gibi bir durum söz konusu değil.
İnsan vücuduna sayısız yararı olan mucizevi besin taksviyesi spirulina nedir, ne işe yarar, faydaları nelerdir gibi merak edilen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tüm sağlık konularında olduğu gibi spirulina kullanımı hakkında da en doğru ve size özel bilgiyi uzman bir hekimden almanız gerektiğini unutmayın.
