Stalk kelimesine hepimiz sosyal medya mecralarından aşinayız. Eski sevgililer, yeni tanıştığımız insanlar ya da hayatını merak ettiğimiz kişileri bir kerelik bile olsa sosyal medya üzerinden stalklamış, yani çaktırmadan bakmışızdır.
Stalk mantığı, özellikle gençler arasında sıkça uygulanan bir kavram. Instagram’a konulan bir fotoğrafa gizlice bakılması her ne kadar masum bir hareket gibi gözükse de, iş ciddi ve suç teşkil eden durumlara doğru ilerleyebiliyor. Sosyal medya üzerinden yapılan stalk ve gerçek anlamda yapılan stalk nedir, bir insanı stalklamak suç mu sizler için anlattık.
Stalk nedir?
Stalk, ingilizce bir kelimedir ve “sinsice izlemek” veya “gizlice bakmak” anlamına gelir. Farklı alanlara göre farklı kullanımları olan stalk kelimesinin mantığında bir işi fark ettirmeden, gizli bir şekilde yapmak vardır.
Stalklamak ve stalker ne demek?
Kelime anlamından da anlaşılacağı üzere, bir kişiyi sosyal medyada veya gerçek hayatta gizlice takip etmeye, fark ettirmeden izlemeye stalklamak deniyor. Bu eylemi gerçekleştiren kişiye de “stalker” adı veriliyor.
Stalker olarak adlandırdığımız insanlarda stalklamak artık bir hastalık haline gelmiştir. Sürekli olarak merak ettiği kişinin nereye gittiğini, ne giydiğini veya ne paylaştığını kontrol edip vaktinin çoğunu stalklayarak geçiren insanın yaptığı hareketler rahatsız edici bir boyuta ulaşabilir.
Sosyal medyada stalk yapmak nedir?
Yazımızın başlarında da belirttiğimiz gibi, birinin hayatını, ne yaptığını, ne yazdığını merak edip onu sosyal medya üzerinden çaktırmadan kontrol etmeye stalk deniyor. Kimi insanlar bunu kendi kişisel hesaplarıyla yaparken, kimi insanlar da sahte hesap açıp stalklarını buradan devam ettiriyorlar.
Merak insanın doğasında var. Sosyal medya mecraları da insanların artık neredeyse her şeyini paylaştığı yerler olarak görülüyor. Haliyle artık merak ettiğiniz insanı gerçek hayatta karşılaşmadan, sosyal medya üzerinden kolaylıkla kontrol edebilirsiniz. Popüler, ünlü insanların hayatlarına bakmak gayet normal. Ancak bu işi eski sevgilisini ya da arkadaşını sahte hesap açıp kontrol ederek bir üst seviyeye çıkaran stalk bağımlıları var.
Sahte hesap açma mantığı ileri boyut stalklamak olarak nitelendiriliyor ve olay gerçekten stalk edilen kişi tarafından rahatsız edici boyutlara ulaşabiliyor. Sosyal medya mecralarında sahte hesap sayısı, neredeyse gerçek hesap sayısıyla eşdeğer. İnsanlar sosyal medyada takip edemediği, takip isteklerinin kabul edilmediği durumlarda tamamen sahte bir kimlik yaratıp gizli olan bir hesaba erişmeye çalışıyorlar.
Sosyal medyada stalklandığımızı nasıl anlayabiliriz?
Bazı insanlar profesyonel bir şekilde arkasında hiç iz bırakmadan insanları stalklayabiliyor. Bazı insanlarsa yaptığı küçük hatalarla kendilerini ele verebiliyorlar. Çok eski bir fotoğrafınızın beğenilmesi, gönderilen ve anında geri çekilen takip istekleri veya paylaştığınız hikayeye gelen ifade gibi olaylardan stalklandığınızı anlayabilirsiniz.
Sizi stalklayan insan bunu eğer kendi kişisel hesabıyla yapıyorsa, stalklayan kişinin kim olduğunu anlamak çok kolay olacaktır. Ancak eğer tanımadığınız, profil fotoğrafı bile olmayan veya ortak bir arkadaşınızın bulunmadığı bir hesap tarafından yukarıdaki eylemler gerçekleştirilirse, hesabınızın stalklandığını, hesabınızı kilit altına almanız gerektiğini söylemekte fayda var.
Sosyal medyada stalk suç mudur?
Yukarıda belirttiğimiz yöntemlerle insanları gizlice kontrol etmek, yani stalklamak suç mu herkes tarafından merak edilen bir soru. Karşınızdaki kişiyi rahatsız etmeyecek bir şekilde stalklamanız bir suç teşkil etmiyor.
Ancak, stalkladığınız kişinin fotoğraflarını veya bilgilerini kullanmaya, bir yerde paylaşmaya çalışırsanız bu bilişim suçlarında özel hayatın ihlaline, hatta tacize giriyor ve cezai yaptırımları var. Hesaplarının stalklandığını, mahremiyetinin paylaşıldığını düşünen kişiler hukuki yöntemlere başvurarak stalklayan kişileri hakkında suç duyurusunda bulunarak bu kişilerin yakalanmasını sağlayabilirler.
Gerçek hayatta birini stalklamak nedir?
Sosyal medya üzerinden başka kişileri stalklamak her ne kadar “sözde masum” dursa da, işin gerçek hayattaki boyutu son derece rahatsız edici ve tehlikeli. Yapılan bir araştırmaya göre stalk bağımlısı insanların şiddete eğilimli olduğu görülüyor ve takip ettiği insan için tehlike unsuru olarak görülüyor.
Gerçek hayatta birini stalklamak, stalklanan kişiye fark ettirmeden gittiği yerlere, hatta evine kadar takip edip gizlice ne yaptığına bakmaktır. Taciz edici telefon görüşmeleri, gizli numaradan arayıp konuşmadan karşıdakinin sesini dinlemek gibi eylemler de stalklama kategorisine giriyor.
Gerçek hayatta stalk son derece tehlikeli
Gerçek hayatta birini stalklamanın başlıca nedenlerinden biri takip eden ve edilen kişi arasında daha önce duygusal bir bağ olması veya karşılıksız bir ilişki sonucu olabilir. İlişki yoluyla karşı tarafın hayatına müdahale edemeyen stalker, takip ettiği kişinin hayatının her anını kontrol ederek kontrol kurmaya çalışır.
Takip edilen kişi olan bitenin farkına vardığı ve rahatsızlığını dile getirdiği zaman, stalker tehdit edici yollara başvurup gözdağı vererek karşı tarafı sindirmeye çalışabilir. Daha sonrasında şiddet içerikli davranışlar, hatta saldırılar bile gözlemlenebilr.
Gerçek hayatta stalk yapmanın bir suçu var mıdır?
Gerçek hayatta birini stalklamak son derece yanlış, tehlikeli ve sakıncalı olduğu için stalklayan kişinin yakalanması durumunda son derece ağır cezaları bulunmaktadır. Stalkeri özel hayatın gizliliğinin ihlali, kişilerin huzur ve sükununu bozma gibi suçlardan yargılanacak ve hukuki süreç başlatılacaktır.
Gerçek hayatta stalklandığımızı düşünürsek ne yapmalıyız?
Eğer birisinin sizi takip ettiğini, kişisel alanlarınıza girmeye çalıştığını düşünüyorsanız kendi güvenliğiniz için derhal hukuki süreç başlatmalısınız. Sözlü, yazılı ya da fiziksel şiddete maruz kalıyorsanız yapacağınız tek şey suçluyu adalete teslim etmek olacaktır.
Bulunduğunuz yerin valiliğine giderek korunma talebinde bulunabilirsiniz. Bu talepten sonra valilik sizi takip eden kişiyi araştıracak ve tehditin boyutlarına göre koruma sağlayacaktır.
