Yarattığı karakterler sayesinde çizgi romanseverler, yarattığı karakterleri konu alan filmlerde kısa sahnelerde boy göstermesi ile de Marvel Sinematik Evren hayranlarına kendini sevdiren Stan Lee tam bir Marvel efsanesidir. Yarattığı unutulmaz karakterlerin yanı sıra Stan Lee ilginç kişiliğiyle de dikkat çekiyor. Öyle ki, hayatının bazı noktaları kendi yarattığı bir çizgi roman hikayesinden fırlamış gibi görünüyor.
Stan Lee hakkında yazılacak, söylenecek binlerce şey var. Ancak bunlar bile unutulmaz Marvel efsanesini tam olarak anlatmaya yetmez. Yalnızca Stan Lee hayranlarının ya da efsane isim üzerine araştırma yapanların bildiği bazı ilginç bilgiler var. Bu ilginç bilgileri öğrenediğiniz zaman Lee’nin yaratma sürecini daha iyi kavrayacak ve yarattığı karakterleri çok daha iyi anlayacaksınız.
Stan Lee hakkında bazı gerçekler:
- Marvel’da çalışmaya başlamadan önce aslında vefat ilanları yazıyordu
- Çizgi roman dünyasına ilk adımı Kaptan Amerika ile attı
- Stan Lee ismini sonradan aldı
- Mark Twain gibi pek çok önemli yazardan etkilendi
- Marvel filmlerinde görünmek zorundaydı
- Orduda “oyun yazarı” oldu
- Uzun süre halk tarafından hor görülen çizgi roman yazarlığı ile Amerikan Ulusal Sanat Madalyası sahibi oldu
- Kurucusu olduğu bir çizgi roman kongresi var ve hâlâ faaliyet gösteriyor
- Hayırsever bir yönü de vardı
- Iron Man karakterini aslında kimse sevmesin diye tasarladı
- Farklı etnik kökene sahip bir Spider - Man istememişti
- Başarıyı beraber yakaladığı ortaklarından pek bahsetmiyordu
- Marvel'in Disney'e satışından bir kuruş bile elde edemedi
Marvel’da çalışmaya başlamadan önce aslında vefat ilanları yazıyordu:
Stan Lee Marvel Comics’te çalışmaya başlamadan önce pek çok farklı iş yaptı. Bu işler arasında en dikkat çeken ise ölüm ilanı yazarlığıdır. Hatta bu iş sırasında pek çok ünlü isim için henüz onlar daha vefat etmen ölüm ilanları yazdığını bile söylüyor. Lee, hayatının bu döneminin çok iç karartıcı olduğunu ve bu nedenle işi bıraktığını da sözlerine ekliyor.
Çizgi roman dünyasına ilk adımı Kaptan Amerika ile attı:
Marvel Comics’te asistan olarak işe başlamıştı. Yani yazarlık ya da editörlük yapmıyordu ama gerçek bir yazar olmak istiyordu. Aradığı fırsat 1941 yılında ayağına geldi ve sevilen Marvel kahramanı Kaptan Amerika için bir tam hikaye yazma şansı yakaladı. Captain America Foils the Traitor’s Revenge adlı hikaye ile Stan Lee çizgi roman dünyasına ilk adımı atmış oldu.
Stan Lee ismini sonradan aldı:
Kulaklara fantastik bir dünyadan çıkmış gibi gelen Stan Lee ismi, yazarın doğum adı değil. Büyük ve ciddi bir yazar olmak isteyen Stanley Martin Lieber, çizgi roman hikayeleri yazmaya başladığı zaman bu iş prestijine zarar vermesin diye Stan Lee adını kullanmaya başladı. İlerleyen yıllarda bu ismi o kadar çok sevdi ki adını resmen Stan Lee olarak değiştirdi.
Mark Twain gibi pek çok önemli yazardan etkilendi:
Stan Lee’nin en büyük hayali ciddi bir yazar olmak ve gerçek Amerikan hikayeleri anlatmaktı. Bu hayali kurmasının en büyük nedeni Stephen King, HG Wells, Mark Twain, Arthur Conan Doyle, William Shakespeare, Charles Dickens ve Harlan Ellison gibi hayatı boyunca etkilendiği efsane yazarlardı. Bugün Stan Lee’den etkilenen belki milyonlarca genç var.
Marvel filmlerinde görünmek zorundaydı:
Stan Lee, kendi yaratmış olduğu her Marvel karakterinin filminde kısa bir sahnede görünüyordu çünkü zorundaydı. 1998 yılında Marvel Enterprises Inc. ile yaptığı ömür boyu anlaşma gereğince Lee, yarattığı her karakterin filminde oynamak zorundaydı. Zorunluluk kelimesi biraz sert olsa da sonuç olarak oynadığı her filmden ücret alıyordu.
Orduda “oyun yazarı” oldu:
Stan Lee, 1942 yılında orduya yazıldı ve New Jersey’deki Sinyal Birliği’nde göreve başladı. Birlik içindeki Eğitim Filmleri Bölümü’ne transfer edilen Lee’nin ordudaki askeri sınıflandırması ‘playwright’ yani oyun yazarıydı. Bu dönemde Pulitzer ödüllü yazar William Saroyan, karikatürist Charles Addams ve yönetmen Frank Capra gibi isimlerle sıkı dostluklar kurdu.
Uzun süre halk tarafından hor görülen çizgi roman yazarlığı ile Amerikan Ulusal Sanat Madalyası sahibi oldu:
Çizgi roman üretiminin hor görüldüğü yıllarda bile yılmadan üretimine devam eden, büyük ve ciddi bir yazar olma hayalleri kuran Stan Lee geç de olsa hak ettiği değeri kazandı. 2008 yılında dönemin ABD Başkanı George W. Bush tarafında Stan Lee’ye Amerikan Ulusal Sanat Madalyası takdim edildi. Stan Lee, bu onura layık görülen ilk çizgi roman yazarı olarak ABD tarihine geçti.
Kurucusu olduğu bir çizgi roman kongresi var ve hâlâ faaliyet gösteriyor:
Amerika Birleşik Devletleri’nde Comic - Con başta olmak üzere pek çok çizgi roman, bilim kurgu ve fantastik temalı kongre var. Bu kongrelerden biri olan Comikaze Expo, bizzat Stan Lee tarafından kuruldu. Hayatını kaybettiği güne kadar Regina Carpinelli birlikte bu kongreyi organize eden şirketin yöneticilik görevini üstlendi.
Hayırsever bir yönü de vardı:
Hayatını yazarak ve hikayeler yaratarak geçiren, özellikle çocukların ve gençlerin en çok okuduğu isim olan Stan Lee ile aynı adı taşıyan bir vakıf var . Amerika Birleşik Devletleri’nde hizmet veren Stan Lee Vakfı; maddi yetersizlik çeken çocuk ve gençlerin okuryazarlık kaynaklarını iyileştirme, ulusal okuryazarlığı arttırma hedefi ile pek çok kültür ve sanat programı yürütüyor.
Iron Man karakterini aslında kimse sevmesin diye tasarladı:
Günümüz dünyasının en sevilen çizgi roman karakterlerinden biri olan Iron Man yani Tony Stark, Stan Lee tarafından kimse sevmesin diye tasarlandı. Sevilmese bile sırf insanların merak ettikleri için bu seriyi okuyup okumayacaklarını merak ettiğini söyleyen Lee, bu durumdan son derece keyif aldığını da sözlerine eklemişti.
Farklı etnik kökene sahip bir Spider - Man istememişti:
Daha sonra farklı örneklerini görmüş olsak da farklı etnik kökenden gelen bir Spider - Man fikri ilk kez 2015 yılında ortaya atılmış ve Stan Lee bu duruma karşı çıkmıştı. Lee, “Başlangıçta siyah, Latin, Hintli ya da farklı biri olabilirdi ama biz onu beyaz olarak yarattık. Bunu değiştirmek için herhangi bir sebep göremiyorum.” demişti.
Başarıyı beraber yakaladığı ortaklarından pek bahsetmiyordu:
Yan karakterleri ve kötü karakterleri de düşündüğümüz zaman Stan Lee tarafından yaratılmış yüzlerce çizgi roman karakterinden söz edebiliriz. Ancak Lee bu yaratım süreçlerinden asla yalnız olmamasına rağmen ortaklarından pek söz etmeyi sevmiyordu. Çizgi roman yazarı Gerry Conway Stan Lee için “O iyi bir adam ama harika bir adam değil” demişti.
Marvel'in Disney'e satışından bir kuruş bile elde edemedi:
Stan Lee’nin telif ücretleri konusunda Marvel ile yaşadığı anlaşmazlıklara rağmen 1990’lı ve 2000’li yıllarda yüksek sayılabilecek ücretler aldığı biliniyor. Ancak Marvel dünyasını neredeyse tek başına yaratan Lee, Marvel hissesi sahibi olmadığı için milyar dolarlık Disney satışından bir cent bile elde edemedi. Lee, “En büyük pişmanlıklarımdan biri de para konusunda hayatımda boyunca rahat olmamdır.” demişti.
Hakkında ne yazılsa az kalacak Marvel efsanesi Stan Lee hakkında az bilinen gerçekleri anlattık. Yarattığı karakterlerle, sinema filmlerinde karşımıza çıktığı kısa kesitlerle ve unutulmaz hikayeleriyle Stan Lee, ölümsüz isimler listesine adını çoktan yazdırmış en önemli insanlardan bir tanesidir.
