"Taksi" Soyadlı Alman Bir Aile Sayesinde Ortaya Çıkan Taksiler, Nasıl Oldu da Tüm Dünyaya Yayıldı?

8
4
1
0
0
Ülkemizde çok farklı bir kültürün belkemiği olan taksilerin nasıl ortaya çıktığını ve dünyaya nasıl yayıldığını anlatıyoruz.

Ülkemizde çok garip bir taksi kültürüne sahibiz. Gideceğimiz yeri beğendiremediğimiz, günümüzde kısa mesafe yolcu almayan taksicilerle mutlaka bir anımız olmuştur. Sonuçta amacı yolcu taşımacılığı olduğu halde küçük bir şehirde değilseniz uygun bir taksi bulamadığımız bile olmuştur. 

Peki yolcu taşımacılığı yapan bu meşhur sarı araç kültürünün nasıl doğduğunu ve taksi adının aslında nereden geldiğini biliyor musunuz? Hadi gelin bu soruların cevabına taksilerin tarihçesine hep birlikte göz atalım.

Taksi kelimesi dilimize Fransızcadan geçmiş bir ifade.

Taksi, Fransızca "voiture à taximètre" yani “ücretölçerli araba”, taksimetre "ücret sayacıanlamına geliyor. Latince taxare "vergilendirmek" fiiliyle ilişkili. Aynı durumu İngilizcedeki tax "vergi" kelimesindeki benzerlikle de görebiliyoruz. Eski Yunancada “seyahat etmek, düzenlemek” anlamlarını karşılayan, “taxis” kelimesinden gelmektedir.

Taksilerin genel adı ise soylu bir Alman ailesinden geliyor.

Thurn und Taxis aile arması

Posta ve taşımacılık sektöründe oldukça gelişmiş bir sisteme sahip olan Thurn und Taxis soyadlı ailenin kökleri çok daha eskilere dayanıyor. 1867 yılında hükümetin postalarını da taşımaya başlıyor ve bu taşıma işini otomobillerle yapıyorlardı. Zamanla postaların yanında soylu insanları da taşımaya başladılar. 

Posta taşıma işinde çok iyi bir sisteme ve köklü bir geçmişe sahip olan Thurn und Taxis ailesi sayesinde taksi kültürü daha çok kullanılmaya başladı. Modern dünyanın temelleri atılırken at arabalarının yerini taksiler almıştı. 

Alman bir genç ve arkadaşları, yolculuğun mesafesine göre yolculuk ücretini ölçen bir cihaz geliştirdiler. 

taksimetre

1891'de Wilhelm Bruhn adındaki Alman genç iki arkadaşıyla, taksilerin yolculuk mesafesine göre yol ücretinini hesaplayan bir cihaz yarattı. Böylelikle taşınan yolcu sayısına göre de kişi başı yolculuk ücretini netleştirebiliyorlardı. Bizim bugün taksimetre olarak bildiğimiz cihazın ilk versiyonuydu. 

Ancak istediği kadar ücret tahsil etmek isteyen “dönemin taksicileri” uzun bir süre bunu engellemek istediler. Bu durum 1899’da Gottileb Daimler adlı bir adamın ilk kez bir araca taksimetreyi eklemesiyle değişti. Taksimetreli araçlar, yolcular tarafından daha çok rağbet görüyordu.

Kullanılan ilk taksiler tek tip ve siyah renkteydiler.

İlk taksimetreli siyah taksiler

Taksilerin ilk ilkel örneklerinin bulunduğu İngiltere’nin Liverpool, Manchester gibi şehirlerinde de yolcuların talepleriyle taksimetreli araçlar gittikçe yaygınlaştı. Zaman içinde gittikçe popülerleşen taksimetreli araç kültürü Paris’e kadar uzandı. Her şey çok iyi gidiyordu ancak taksilerin hepsi siyah renkteydi ve şehirdeki diğer şahsi araçların rengiyle aynıydı. Bu durum Harry N. Allen adlı Parisli bir iş insanının, taksi kültürünü New York’a taşımaya karar vermesiyle değişmişti.

Allen, taksi kültürünü Amerika’ya taşıdığında yeni taksi firmaları doğmaya başladı.

ilk renkli taksiler

Bu durum bir rekabet ortamı yaratmıştı. New York'taki ilk taksi firmaları, taksilerin hangi firmaya ait olduğu belli olsun diye yeşil, kahverengi ve şeritli şekillerde farklı renklere boyuyorlardı. Albert Rockwell ve eşinin sarı renk sevgisi sayesinde taksilerin sarı olması yaygınlaştı. Sarı rengin dikkat çektiğini fark eden diğer firmalar da zamanla bunu kullanmaya başladılar. 

Ancak daha sonra, yollarda en dikkat çeken rengin sarı olduğu bilimsel sonucuna dayanarak taksi filosu kuran firmalar da oldu. Bu gelişmelerle sarı taksi kültürü çok daha fazla popülerleşti. Bir zamanlar çeşitli girişim fikirleriyle Avrupa’dan Amerika’ya ve oradan da tüm dünyaya yayılan taksilerin bugün her ülkenin kendi kültürüne özel taksi çeşitleri bulunuyor.

8
4
1
0
0
Emoji İle Tepki Ver
8
4
1
0
0
Yorumlar(8)
Yorumunuz minimum 30 karakter olmalıdır.(0)
Ziyaretçi olarak yorum yapıyorsun, dilersen .
Popüler Yorumlar
Tüm Yorumlar
7 yıl önce
Evren...
Anlaşılmak için var edildi
Akıllı formasyon ise
Evrenin anlam kazanması için var edildi
Şayet bu detay olmasaydı
akıl bile bir işe yaramaz herşey maksimum hayvan aklından öteye gidemezdi
ve
hala bizim dahi anlamadığımız, bilmediğimiz keşfedilmeyen formatlar kaynıyor evren
Ermert Revsen.
Yanıtla
Yorumunuz minimum 10 karakter olmalıdır.(0)
Ziyaretçi olarak yorum yapıyorsun, dilersen .
tsemih
7 yıl önce
Çok açıklayıcı bir makale. Ellerinize sağlık. Böyle yazılara devam edin lutfen. Bu uygulamayı seviyorum..
Yanıtla
Yorumunuz minimum 10 karakter olmalıdır.(0)
Ziyaretçi olarak yorum yapıyorsun, dilersen .
7 yıl önce
Böyle bir konuyu felsefik açıdan ele almıştım. Görmek isteseniz buyrun: https://usnote.wordpress.com/2018/02/19/sormadan-bilemezsin/
Yanıtla
-1
Yorumunuz minimum 10 karakter olmalıdır.(0)
Ziyaretçi olarak yorum yapıyorsun, dilersen .
7 yıl önce
Muazzam.
Yanıtla
Yorumunuz minimum 10 karakter olmalıdır.(0)
Ziyaretçi olarak yorum yapıyorsun, dilersen .
enscniba
7 yıl önce
çok karmaşık anlatıyorsunuz biraz daha basitleştirilmiş şekilde yazarsanız daha verimli olacağını düşünüyorum
Yanıtla
Yorumunuz minimum 10 karakter olmalıdır.(0)
Ziyaretçi olarak yorum yapıyorsun, dilersen .
7 yıl önce
Kuranı kerimi okuyan bilimi'de okuması gerekir.
Bilimi okuyan kuranı kerimi'de okuması gerekir
Allahı anlamak için bilim ve kuran izinden gidilmesi gerekir.
Yanıtla
-4
Yorumunuz minimum 10 karakter olmalıdır.(0)
Ziyaretçi olarak yorum yapıyorsun, dilersen .
7 yıl önce
kuran en iyi açıklıyıcı ne zaman kuranı anlamak için okursan daha iyi anlarız. her namazda fatiha okuyupta anlamını bilmeyip tekrar tekrar okuyoruz. ingilizce bilmiyipte İngilizce kitap okumak gibi birşey
Yanıtla
-4
Yorumunuz minimum 10 karakter olmalıdır.(0)
Ziyaretçi olarak yorum yapıyorsun, dilersen .
7 yıl önce
Tabi her şey Kur'an da yazayi. Hiç kafa yormayalim bunlara. Kur'an da kuantum mekaniği de yazayi. Kur'an da peygamberin cinsel hayatı da kuzenler ve evlatlığın karısı ile evlemede yazayi. Çok müthiş bir kitap.
-2
7 yıl önce
Hazırlayan arkadaşın elerine sağlık. Biraz ufkumuz açılsın, tosun paraları aldı kaçtılardan sıkıldık. Bu tarz paylaşımları daha sık istiyoruz :)
Yanıtla
Yorumunuz minimum 10 karakter olmalıdır.(0)
Ziyaretçi olarak yorum yapıyorsun, dilersen .