Makineler artık hayatımızın her alanında var. Makineler ile insanlar arasındaki etkileşim de gittikçe artıyor. Doğrudan beyin dalgalarını kullanarak oyunlar oynamak ve mesaj iletmek günümüzdeki teknoloji ile mümkün.
Facebook tarafından da desteklenen yeni bir araştırma sayesinde, bir kişinin düşünceleri anında yazıya dökülebiliyor. California San Francisco Üniversitesi’nde (UCSF) gerçekleştirilen demo sunumunda, sistemin başarıyla çalıştığı gözlemlendi. Facebook bu özelliğin geliştirilmesini, insanların düşünceleriyle yazı yazabilmesi için isterken üniversitenin araştırmacıları ise böylelikle engelli kişilerin yeniden yazabilmesini ve konuşabilmesini sağlamayı amaçlıyor.
Sağlıklı insanlar için düşüncelerini anında sözcüklere dökmekten yana bir sıkıntı yok. Ancak felç, inme, omurga sakatlığı ya da beyin hastalığı geçirmiş, konuşma yeteneği zarar görmüş insanlar için düşüncelerini aktarmak ciddi bir problem.
Beyin makine arayüzü (BMI) için yapılan pek çok çalışma var. 2006 yılında mental daktilo adı verilen, beyin sinyallerini kullanarak klavye kontrolü sağlayan arayüz ortaya çıkmıştı. O günden bu yana yapılan çalışmalar hep üstüne koyarak devam etti.
UCSF tarafından gerçekleştirilen çalışma, alanında bir ilk oldu. Bu çalışma ile birlikte komplike düşünceler, tarihte ilk defa eş zamanlı olarak yazıya döküldü. Normalde bu işlem günler hatta haftalar sürebiliyordu.
Zihinle Kontrol Edilebilen Robotik Kol (Video)
Çalışmalara katılan 3 gönüllü kobay, beyinlerinin üst kısmına yerleştirilen elektrodlar ile deneye başladı. Sorulan dokuz soruya cevap düşünen katılımcıların beyin aktiviteleri, makine öğrenme algoritması tarafından konuşma inşa bloklarına dönüştürüldü.
Araştırmada kullanılan elektrodlar, beynin normal şartlarda çene, dil ve dudakları kontrol eden kısmında gerçekleşen aktiviteleri işliyor. Kişiler yüz kaslarındaki hasara yüzünden ya da başka bir nedenle konuşma yetileri açısından kısıtlanasalar bile beynin çene, dil ve dudak hareketlerinden sorumlu olan kısmı aktivitelerine devam ediyor.
Sorulara verilen olası cevaplar üzerine çalışmalar yaparak beyin aktivitelerinden cevabı bulmayı öğrenen yapay zeka, karşı tarafı dinleyerek sorulan soruyu da anlayabiliyor. Böylece olası cevapların sayısını da azaltmış oluyor.
UCSF araştırmanın bilimsel yanına odaklanmış olsa da Facebook, bu araştırmayı ileride insanların telefonlarını ceplerinden bile çıkarmadan mesaj gönderebilmelerini sağlayabilecek bir yöntem olarak görüyor.
Ekibin gerçekleştirdiği çalışma, Nature Communications adlı dergide yayımlandı.