TikTok ve Instagram gibi sosyal medya platformlarındaki Keşfet ve Reels gibi kısımlarda genellikle takip etmediğiniz ancak ülkesel ya da küresel çapta viral olan videolarla karşılaşıyorsunuz. Bu videoları algoritmanın sizin için özenle seçtiği ise bilinen bir gerçek.
Peki bu “fenomen üretme” tam olarak nasıl yapılıyor?
Forbes’a açıklama yapan 3 TikTok ve çatı şirketi ByteDance'in 3 çalışanı, resmi şirket yazışmaları ve belgelerle birlikte TikTok’un kendi fenomenlerini yarattığını iddia etti. “Heating” (ısıtma) adı verilen bu işlem, TikTok ve ByteDance çalışanlarının kasıtlı olarak elle belirli hesapları ve videoları öne çıkarması anlamına geliyor. “Heating Kural Kitabı” isimli bir belgeyi de Forbes çalışanlarına sunan itirafçılar, videoların belirli bir izlenme hedefini tutturmak için özenle ayarlandığını ve videoların hemen hemen tüm TikTok kullanıcılarına gösterildiğini belirtiyor.
Tabii ki benzer elle öne çıkarma işlemlerini Facebook, Twitter ve Instagram da yapıyor ancak bu şirketler bu tarz “Heating”leri sadece küresel sağlık kuruluşları, idari birimler ve benzeri önemli meseleler için kullanıyor ve bunu yaptıklarını açıkça belirtiyor. TikTok ise bu işlemi markaların reklamını yapmak, viral olacak akımlar başlatmak ve kendi fenomenlerini yaratmak için kullanıyor ve tüm bunları kullanıcılardan saklıyor.3 eski TikTok çalışanı, şirkette Heating’i kullanan çalışanların belirlenen videolara ek olarak kendi hesaplarını, eşlerinin, aile üyelerinin, akrabalarının ve arkadaşlarının hesaplarını da öne çıkardığını iddia ediyor. Hatta şirketten kovulan bazı eski çalışanların daha önce Heating için para aldığını ve bu işlemleri diğer çalışanlardan gizlemediklerini tam tersine çalışanların birbirlerini teşvik ettiklerini belirtiyor.
Heating uygulanan videolar tüm TikTok videolarının %2’sini kapsıyor ama…
İtirafçı eski çalışanlar Heating uygulanan videoların tüm TikTok videolarının sadece %1 ila %2’sini kapsadığını ancak bu videoların yeni akımları yaratmada ve fenomenler oluşturmada büyük önem taşıdığını belirtiyor. Yani elle öne çıkarılmış sadece 1 video yepyeni bir akımı ortaya çıkarabilir ve tabiri caizse tüm platformun bitki örtüsünü değiştirebilir.
Ayrıca itiraflarda bulunan 3 eski ByteDance çalışanı da TikTok’un çatı şirketinin bu durumu bilmekle kalmayıp ortaklık kurduğu ve reklam anlaşmaları yaptığı şirketlere de “TikTik Heating Politikası” adı altında bu olayı açıkladığını ancak gizlilik anlaşmaları imzalayarak olayın duyulmasının önüne geçtiğini iddia ediyor. Ayrıca Forbes çalışanları tüm bu iddiaların resmî belgelerle ve şirket içi yazışmalarla belgelendiğini ve her belgenin Forbes yetkilileri tarafından tek tek incelendiğini belirtiyor.
Eski çalışanlar ayrıca şirketin sadece Çin ve ABD’nin Los Angeles eyaletindeki çalışanların Heating yapabileceğini gösteren belgelerin, onlar için hazırlanmış kitapçıkların ve eğitim materyallerinin de birer kopyasını Forbes çalışanlarına sundu.
Ortaya çıkan bu çarpıcı iddiaların ardından halihazırda TikTok’u engellemek için bahane arayan ABD hükümetinin, kullanıcıların gizliliğinden ve güvenliğinden endişe duyan AB komisyonu başta olmak üzere diğer ülkelerin hükümetlerinin de TikTok’a karşı nasıl bir tavır alacakları bilinmiyor. Ancak iddiaların mahkemede kanıtlanması durumunda TikTok Çin dışında neredeyse tüm ülkelerde kalıcı olarak yasaklanabilir ya da itibarı ciddi oranda zedelenebilir.
