Satürn uydusu Titan, yaşamın gelişmesi açısından uygun bir ortama sahip olabileceği düşünüldüğünden bilim insanlarının odağında bulunuyor. Güneş'e en yakın gezegen olan Merkür’den dahi büyük bir gök cismi olan uydu, kalın bir atmosfere sahip durumda olmasının yanında metan ve etan gibi sıvı hidrokarbonlardan oluşan nehir ve denizlere ev sahipliği yapıyor.
Titan’ın nehir ve denizlerinin altında kalın bir su buzu tabakası bulunuyor. Bilim insanları, bu buz tabakasının altında yaşamı barındırabilecek bir su okyanusu var olabileceğini düşünüyorlar. Bu nedenle bilim insanları, uzun bir süredir Titan üzerinde çalışmaya devam ediyorlar.
Titan hakkında yapılan çalışmaların biri de,Titan’ın Satürn etrafındaki yörüngesinin belirlenmesidir. Bilim insanları, onlarca yıl süren ölçüm ve hesaplamalar sonucunda Titan’ın Satürn etrafındaki yörüngesinin büyümeye devam ettiğini belirlediler.
8 Haziran’da Nature Astronomy dergisinde yayınlanan makalede bilim insanları, Titan’ın daha önce bilinenden 100 kat daha hızlı bir şekilde Satürn’den uzaklaştığını açıkladılar. Yapılan çalışmaya göre oluştuğunda Satürn’e oldukça yakın olan Titan, 4.5 milyar yıl içinde gezegenden 1.2 milyon kilometre uzaklaştı. Bu, Dünya ile Ay arasındaki mesafenin yaklaşık 3 katına tekabül ediyor.
Titan’ın Satürn’den uzaklaşmasını anlamak için Ay ve Dünya arasındaki ilişkiye bakılabilir
Uyduların yörüngesindeki değişikliği daha iyi anlamak için Dünya’nın uydusu Ay’a bakabiliriz. Ay, Dünya’ya zayıf bir çekim gücü uyguluyor. Yine de Ay’ın bu zayıf çekim gücü, Dünya’daki gelgitleri oluşturan kuvvettir.
Ay’ın çekim gücü gelgitleri oluşturmakla beraber sürtünme, bu enerjinin bir kısmının ısıya dönüştürüyor ve Dünya’nın kütle çekim alanının bozulmasına neden oluyor. Bu durum da Ay’ın Dünya’dan bir miktar uzaklaşmasına neden oluyor. Bu süreç, Ay’ın hareket enerjisi kazanarak yılda yaklaşık 3.8cm Dünya’dan uzaklaşmasına neden oluyor.
Titan da tıpkı Ay’ın yaşadığına benzer bir süreç yaşayarak Satürn’den uzaklaşıyor
Titan da tıpkı Ay’ın Dünya’ya uyguladığına benzer bir çekim kuvvetini Satürn’e uyguluyor. Ancak Satürn’ün sürtünme süreçleri gezegenin gaz halindeki bileşimi nedeniyle Dünya’dan zayıf. Buradan yola çıkan daha önceki teoriler, Titan’ın Satürn’den yılda 0.1cm uzaklaştığını öne sürüyordu. Ancak yeni çalışmanın sonuçları Titan’ın Satürn’den sanılandan çok daha hızlı uzaklaştığını gösteriyor.
Titan’ın yörüngesi hakkında çalışma yapan bilim insanları, Titan’ın geçtiğimiz 10 yıldaki yörüngesini ölçmek için yeni bir teknik kullandılar. Astrometri adı verilen teknik, Cassini uzay aracı tarafından çekilen görüntülerde Titan’ın arka planındaki yıldızlara göre konumunun kesin ölçümlerini üretti. Radyometri ismi verilen bir diğer yöntem ise Titan’ın kütle çekiminden etkilenen Cassini’nin hızını ölçtü.
Çalışmaya katılan araştırmacılardan Valéry Lainey, astrometri ve radyometri yöntemlerinin kullanımı sayesinde elde eden başarıyı “Tamamen bağımsız iki veri seti ve iki farklı analiz yöntemi kullanarak tam olarak uyumlu sonuçlar elde ettik” şeklinde özetledi.
Çalışmanın sonuçları, Titan’ın Satürn’den uzaklaşmasının daha önceki teorilerden çok daha hızlı olduğunu öngören Jim Fuller’in 2016 yılında ortaya attığı teoriyle uyumlu. Fuller’in teorisi salıncakta sallanırken bacaklarınızı doğru zamanda sallamakla salıncağın daha yükseğe çıkmasını sağlamasına benzer şekilde Titan’ın Satürn’e güçlü bir şekilde salınan belirli bir frekansla yerçekimsel olarak sıkıştırmasının beklendiğini öne sürüyordu.
Titan’ın uyguladığı bu gelgit zorlaması sürecine rezonans kilitlemesi deniyor. Fuller, Satürn’ün salınımının yüksek genliğinin çok fazla enerji yaydığını ve bu durumun Titan’ın daha önce düşünülenden çok daha hızlı bir şekilde Satürn’den uzaklaşmasına neden olduğunu düşünüyordu.
Yapılan yeni çalışmada elde edilen sonuçlar Jim Fuller’ın Titan hakkındaki teorisinin doğru olduğunu gösteriyor. Yapılan yeni çalışmanın hesaplamalarına göre Titan her yıl yaklaşık 11 santimetre Satürn’den uzaklaşmaya devam ediyor.
