Zamanının en büyük yolcu gemisi RMS Titanik’in enkazı; tam 107 yıldır okyanusun dibinde, Kanada’nın Newfoundland adasının 600 kilometre uzağında yatmakta. Gemi, Southampton’dan New York’a yolculuğu sırasında bir buzdağına çarpmıştı. Faciada 2.200 yolcu içerisinden 1.500’ü hayatını kaybetmişti.
Farklı uluslardan araştırmacıların oluşturduğu bir ekip, 1912 yılının Nisan ayında batan RMS Titanik’in enkazına denizaltıların yardımı ile beş kez dalış yaptı. Araştırmacılar, Atlantik Okyanusu’nun 3.800 metre altında yer alan geminin enkazını incelediler. Bulgular ise oldukça ilginç.
Titanik'in bazı parçaları, zamanla yok oluyor:
İncelemede enkazın genel olarak iyi durumda olduğu görülse de bazı kısımları okyanusun sularına karışmıştı. Enkazın en çok çürüyen kısmı ise geminin sancak tarafıydı. Dalışta yer alan isimlerden araştırmacı Parks Stephenson, gördüğü bazı şeylerin oldukça korkutucu olduğunu söyledi. Stephenson, dalış sırasında gördüklerini şöyle aktarıyor:
“Birçok Titanik tutkununun ilgisini çeken kaptan köşkü artık yerinde yok. Güvertede bulunan kısımlar çökmeye başlamış, kamaralar zarar görmüş. Enkazın durumu ise kötü yönde ilerlemeye devam edecek. Muhtemelen çökecek bir sonraki yer bulunan salonun çatısı olacaktır.”
Geminin enkazı; güçlü okyanus akıntıları, tuzdan kaynaklanan aşınmalar ve metal yiyici bakteriler yüzünden büyük tehlike içerisinde.
Keşif nasıl yapıldı?
Keşif, Mariana Çukuru’na dalış yaparak en derin dalışı gerçekleştiren ekip tarafından yapıldı. Dalışlar, 4,6 metre uzunluğunda ve 3,7 metre genişliğindeki DSV Limiting Factor isimli denizaltı ile gerçekleştirildi.
Denizaltıyı aralarında 600 metre bulunan geminin iki ana parçası arasında kontrol etmek oldukça zor bir görevdi ancak tek zorluk da bu değildi. Atlantik Okyanusu’ndaki kötü hava koşulları ve güçlü sualtı akıntıları dalışları daha da zor bir hâle getirdi.
Yapılan dalış, Atlantic Productions şirketi tarafından kayıt altına alındı ve gelecekte çıkacak olan bir belgeselde kullanılacak. Araştırmacılar, belgesel için görüntü almanın yanı sıra enkazda yaşayan canlıları da gözlemlediler. Dondurucu soğuğa ve zifiri karanlığa rağmen enkazda yaşayan canlılar bulunmakta. Dalışta görev yapan araştırmacı Clare Fitzsimmons, bu canlıların Titanik enkazına olan etkilerini şöyle aktarıyor: “Enkazda, Titanik’te bulunan demirleri yiyerek pastan yapılar oluşturan canlılar bulunuyor. Bu yapılar, metalden daha zayıf durumdalar.”
Kazanın tek şahidi, okyanus dibindeki enkaz:
Bu yapılar (enkazdan sarkan pas sarkıtları), o kadar kırılgan durumdalar ki en ufak bir dokunuşta toz bulutu hâline gelebiliyorlar. Araştırmacılar, Titanik’in enkazının ne kadar daha dayanabileceğini ölçmek için farklı metallerin Atlantik sularında aşınmalarını araştırıyorlar.
Keşif hakkında açıklama yapan, Greenwhich’teki Ulusal Denizcilik Müzesi’nden Roberth Blyth Titanik faciasının günümüzdeki tek şahidinin okyanus dibindeki enkaz olduğunu söyledi ve ekledi: “Faciadan sağ çıkan hiç kimse günümüzde yaşamıyor. Dolayısıyla enkaz hâlâ bize bir şeyler anlatabilecekken enkazı kullanmanın önemli olduğunu düşünüyorum.”
