20 otomobil gazetecisi, 5 YouTuber ve 1 teknoloji editöründen oluşan özel 26 kişilik bir ekip Togg’un Gemlik Fabrikası’na gitti, 29 Ekimde’ki açılıştan sonra ilk kez düzenlenen basın turuna katıldı.
Togg fabrikasında düzenlenen basın toplantısında CEO Gürcan Karakaş sorulara yanıt verdi, Togg hakkında bugüne kadar ilk kez duyacağınız detayları tek tek açıkladı:
1. Togg fabrikası %90 otomasyonla çalışıyor, 250 robot görev yapıyor:
- Fabrika %90 oranında otomasyonla çalışıyor.
- Gövdeden boyaya 250 robot görev yapıyor. Bunların 210 tanesi gövde bölümünde. 30 tanesi boyada. Kalan 10 tanesi ise son montaj hattında.
- Robotlara ilk 250 çalışanın adı verildi. İlk kaynağı yapan robotun adı Togg CEO’su Gürcan Karakaş’ın ismini taşıyor.
2. Togg C-SUV teknik özellikleri şöyle olacak:
- Togg C-SUV'un arkadan itişli (159.9 kW) ve dört çeker (320 kW) olmak üzere 2 farklı versiyonu bulunacak.
- Menzil opsiyonları da 300 km ve 500+ km olarak belirlendi.
- Kontrol paneli olan ekranın boyutu 29 inç şeklinde standartlaştırıldı ve Vestel tarafından üretildi.
- Android tabanlı yerli bir işletim sistemine sahip.
- Togg'un tüm sistemlerini yönetmek için Qualcomm tarafından üretilen Snapdragon SA8155P işlemci platformu kullanılıyor.
- Batarya garantisi 8 yıl ya da 160 bin kilometre olacak.
- Euro NCAP’ten 5 yıldız alınması hedefleniyor.
- Aracın genelinin 3 yıl ya da 100 bin kilometre garantisi olacak. Paslanmaz garantisi ise 10 yıl olacak.
3. Şarj imkanları ve batarya özellikleri:
- Togg, Trugo markası üzerinden Shell ile anlaşma yapmıştı ve bu sayede 81 ilde 600'ün üzerinde şarj lokasyonu hizmet verecek.
- Trugo’nun hedefleriyle uyumlu olarak öncelikle 400 Shell istasyonu belirledi.
- Belirlenen bu lokasyonların 320’sinde Togg, 80’inde ise Shell & Turcas cihazların kurulumundan sorumlu olacak.
- Söz konusu 400 lokasyonda kurulacak yüksek performanslı şarj cihazı sayısı yaklaşık 600 adet.
- Şarj cihazları; trafik yoğunluğu yüksek güzergahlarda 25 kilometrekarede bir, az yoğunlukta bölgelerde 50 kilometrekarede bir kurulacak.
- Trugo şarj istasyonlarındaki cihazların kapasiteleri 180 kW ve 300 kW olacak.
- Yüksek hızlı şarj cihazlarıyla bir bataryalar ortalama 25 dakika içinde yüzde 20 doluluk oranından yüzde 80 doluluk oranına ulaşabilecek.
4. Togg otomobillerinin boya hattı 310 metreden oluşuyor:
- Boya hattı Avrupa'nın en temiz boya tesisi.
- Aynı zamanda bu boya hattı 310 metreden oluşuyor. Tüm aşamalar robotlarla tamamlanıyor.
- Burada biriken hava 700 derecelik ısıya ulaşan yakma hattıyla temizlenerek doğaya sıfır emisyonla salınıyor.
- Boya hattında toz bile kalmaması için temizlik odası yer alırken araçların üzerindeki tozları temizlemek için Avusturalya’dan özel olarak getirtilen devekuşu tüyü kullanılıyor.
5. Yıl sonuna dek test amaçlı 165 Togg üretilecek, ilerleyen dönemde hedef 3 dakikada 1 Togg üretmek:
- 165 Togg'un tamamı test ve diğer işlemler için üretilecek.
- Bir Togg'un sıfırdan üretimiyse 8 saat sürüyor.
- Fabrika tamamen faaliyete geçtiğinde her 3 dakikada 1 Togg üretilecek.
- Bunun için saatlik 20 adet olan üretim zamanla 25’e ve 30’a kadar çıkacak.
- İlk yıl 20 bin adet üretim yapılacak.
- Tüm Togg modelleri aynı hat üzerinde üretilecek.
- Üretim bandı 15 saniye içerisinde modeller arasında geçiş yapabilecek.
- Örneğin SUV model üretilen bant 15 saniyede Sedan modelin üretimine hazır hale gelecek
- Hattın tasarımı tamamen Togg çalışanlarına ait.
- Yerlilik oranı yüzde 51, hedef yüzde 68’e çıkarmak. Parça olarak bakıldığında yerlilik yüzde 75-76 dolaylarında.
6. Tüm Togg modelleri tek bir hat üzerinde üretilecek, bu hattın tasarımı da tamamen Togg çalışanlarına ait:
- Togg’un tüm parçaları tedarikçiler tarafından günlük sağlanırken, aracın ön iç konsolu (dashboard) bu fabrikada üretiliyor.
- Togg’da kullanılan koltuk ve 500 kiloluk batarya paketi de ray sistemiyle taşınır, aracın montaj edildiği alana kadar ilerleyebiliyor.
- Otomobilin montaj hattında ise batarya paketi, tavan camı, jant ve lastiklerin araca entegrasyonu tamamlanıyor.
- Bataryanın montajı tamamen otomasyon sistemlerle gerçekleştiriliyor.
7. Togg fabrikasında şu an 1100 kişi çalışıyor:
- Fabrikadaki hatlarda 410 işçi ve 50 mühendis çalışıyor. Togg çatısı altında çalışan sayısı ise şu anda 1100 kişi.
- 2023 Mart’ında çalışan sayısı 1800 kişiye; fabrika tam kapasiteye ulaştığında ise çalışan sayısı 4 bin 300'e ulaşacak.
8. Togg'un model isimleri sadece harflerden belirlenecek:
- Togg’un en çok satan modeli C-SUV olacak.
- CEO Gürcan Karakaş, fiyat açısından sadece Türkiye’de değil dünyada da iddialı olacağını belirtti.
- Togg modellerinin isimleri kodlama yöntemiyle, harf veya rakam şeklinde belirlenecek. Böylece isimden oluşan yaşatma yatırım maliyetine gerek kalmayacak.
9. Togg ilerleyen zamanda borsaya açılabilir, şu ana kadar yapılan yatırımın tutarı 1,3 milyar avroya ulaştı:
- CEO Gürcan Karakaş, Togg'un Türkiye'de ya da yurt dışında borsaya açılabileceğini belirtti.
- 2023 Mart ayına kadar yatırım tutarının 1,8 milyar avroya ulaşması bekleniyor, şu ana dek 1,3 milyar avroya ulaşıldı.
- Toplam yatırımın 500 milyon avrosu ortakların sermayesi.
- Kalanı ise yerli finans kuruluşlarından alınan az miktarı yabancı paya da sahip kredilerden oluşuyor.
- 2023 sonu itibarıyla Togg için toplamda 1,8 milyar Euro’luk kaynak harcanacak. Bu kaynağa akıllı cihaz, kampüs ve teknoloji geliştirmek için yapılan yatırımlar da dahil.
- Togg’un 2030 vizyonunda ise 3,5 milyar avro yatırıma ulaşmak var.
- Aynı vizyona 2030 yılına dek toplam 1 milyon adet üretime ulaşmak da dahil.
- Togg, 15 seneye yayılmış 3,5 milyar avroluk yatırım gerçekleştirecek.
- Bu yatırım, 5 farklı modelde akıllı cihaz (yani otomobil), 175 bin adet üretim ve mobilite ekosisteminin çekirdeğini kapsıyor.
10. Togg kullandıkça Türk Hava Yolları'nda mil puanları birikecek:
- Togg bugüne kadar 300 startup ile görüştü, bunlardan 16'sı ile el sıkıştı.
- Bu iş ortakları arasında çoğunlukla dijital uygulama startupları yer alıyor.
- Karakaş'ın açıklamalarına göre çözümlerden biri Togg kullandıkça THY'den mil puan biriktirmeyi mümkün kılacak bir hizmet.
- Togg bünyesindeki bu dijital hizmet ve uygulamalar, yurt dışında hizmet veren ülkedeki muadillerine göre dizayn edilecek. Togg Europe bunun için çalışacak.
11. Togg fiyatı Şubat 2023'te açıklanacak, ön siparişler Şubat 2023'te, teslimatlar Mart'ta başlıyor...
- Bu fiyat, içten yanmalı modeller dahil, kendi sınıfında rekabetçi düzeyde olacak.
- Tüm ön siparişler Şubat 2023 itibarıyla alınmaya başlanacak.
- Togg’un önceliği bireysel kullanıcılar olacak.
- İlk Togg teslimatları için Mart ayı sonunda onayların alınması bekleniyor. Mart sonunda da teslimatlar başlayacak.
- Araç Togg için açılacak deneyim merkezlerinden satın alınabilecek ve hatta evlere teslimat yapılabilecek.
- İlk yıl boyunca üretilecek 20 bin adet Togg, bireysel kullanıcılar öncelikli olmak üzere 2023 içerisinde alıcılarına teslim edilecek.
- Devlet Malzeme Ofisi yılda 2 bin adet Togg olmak üzere toplam 30 bin adet alım garantisi verdi.
- Ayrıca Büyükelçilere de Togg'lar gönderilecek, ancak bu Togg’lar eğer görev yapılan ülkenin tip onayından geçilmediyse o ülkede gidemeyecek.
- İlk Togg'un trafiğe çıkmasından 18 ay sonra Avrupa pazarına giriş yapılacak.
Togg'un Gemlik Fabrikası'nda düzenlenen ilk basın turuna katılan Ahmet Çelik izlenimlerini bizlerle şöyle paylaştı:
Gelelim 27 yıllık otomotiv gazetecisi olarak izlenimlerime... Aşağıdaki gözlem ve deneyimler bunca yıl boyunca Avrupa, Amerika, Japonya ve Çin’de gittiğim-gezdiğim otomobil fabrikalarında da gördüklerim üzerine oluşan şahsi görüşlerimdir.
Önce şunu söylemeliyim; fabrika var ve çok ama çok teknolojik. Hatta burada gerçekten de robotlar çalışıyor! Tamamen elektrikli otomobil de var! Test pistinde onu da kullandım! O da son derece güven veren, son derece akıllı ve teknolojik. Yani sosyal medyanın yalanına dolanına inanmayın…
Fabrikayı gezdikten sonra, test pistinde otomobilleri kullandık. Daha sonra da Togg CEO’su Gürcan Karakaş önce bir sunum yaptı ardından da sorularımızı yanıtladı. Herkes istediği soruyu sordu. Ne soru ne de zaman kısıtlaması vardı. Bundan emin olabilirsiniz. Çağırılan basın da otomotiv gazetecilerinden oluşuyordu. Yani “yandaş” veya “muhalif” medya diye ayırım yapılmamıştı. Sözcü de vardı, Yeni Şafak da, Sabah da Hürriyet de....
Gazetelerden ziyade liyakate bakılarak davet edilen otomotiv gazeteciler vardı diyebilirim. Evet bu kısa içten düşüncelerimden sonra gelelim Togg CEO’su Gürcan Karakaş’ın anlattıklarında ve soru-cevap kısmında bize aktardıklarına. 2 saati bulan konuşmaların öne çıkan bilgileri şu şekilde özetleyebilirim.
Bilenin bilmeyenin yorum yaptığı "yerli ve milli" konusu:
Togg milli bir proje. Fikri ve sınai mülkiyet hakları yüzde 100 Türkiye’ye ait olan ve bu bakış açısıyla da doğal olarak yüzde yüz yerli bir proje. Günümüzde yerliliği kullandığınız parça sayıları değil, mülkiyet hakları belirliyor.
Togg, ilk akıllı cihazı C-SUV için tedarikçilerinin yüzde 75’ini Türkiye’den sağladı. Bu oran değer olarak bakıldığında yüzde 51’e karşılık geliyor. Togg’un hedefi gelecek üç yıl içinde yüzde 68’lik bir yerlilik oranına ulaşmak.
