Günümüzde birçok internet kullanıcısı kimliklerini gizlemek ve sahip oldukları verilerin güvenliği sağlamak için birçok farklı uygulama kullanıyor. Bu uygulamaların bazıları sadece bir vekil sunucu gibi çalışırken, tek başına bir yazılım veya bir işletim sistemi olarak yüklenebilen halleri de var. Kimi uygulamanın kendi ağ altyapısı bulunurken kimi de diğer uygulamaların ağ altyapısını kullanmaktadır.
Anonim ağ kavramı insanların kimliklerini ele vermeden internet deneyimi yaşamalarına olanak sağlayan bir sistem. Bu fikirden yola çıkarak günlük hayatta kullanılan pek çok yazılımın anonimlik sağlayacak şekilde tasarlanması için çalışmalar yıllardır sürüyor. Tor Browser da bu fikrin bir ürünü.
Tor Browser nedir?
Tor, “The Onion Routing” sözcüklerinin baş harflerinden oluşturulmuş, kullanıcılarına anonim iletişim imkânı sağlayan bir ağ ve yazılım projesinin adıdır. Tor Browser gizliliğe öncelik veren ve dark web’e güvenli erişim sağlayan ücretsiz bir tarayıcı. Çok katmanlı şifreleme sunar ve hem .onion’la biten gizli sitelere hem de .com gibi normal alanlara erişmenizi sağlar.
NSA (National Security Agency)'in ifşa edilen gizli belgelerinde Tor projesi için "tahtını yerinden edecek rakibi olmayan, anonim internetin düşük gecikme süreli, yüksek güvenlikli kralı" olarak bahsedilmektedir. Ayrıca, İngiltere Bilim ve Teknoloji Parlamentosu günlük yaklaşık olarak 2.5 milyon kullanıcının Tor'u kullandığını ve Tor'un anonim internet için bugüne kadarki en popüler iletişim sistemi olduğunu belirtmiştir.
Tor Browser nasıl kullanılır?
- Adım #1: Buradan Tor Browser’ı indirin,
- Adım #2: İndirdiğiniz dosyayı açın ve kurulumu gerçekleştirin
- Adım #3: Tor Browser'u açın, ‘Yapılandır’ butonuna tıklayın,
- Adım #4: ‘Bulunduğum ülkede Tor ağı engelleniyor’ kutucuğunu işaretleyin
- Adım #5: ‘torproject.org üzerinden bir köprü istensin’ seçeneği üzerinden, ‘Köprü İsteğinde Bulun…’ butonuna tıklıyoruz.
- Adım #6: Açılan pencerede güvenlik kodunu giriyoruz ve ‘Gönder’ butonuna tıklıyoruz.
- Adım #7: .org üzerinden köprü IP adresleri gönderildikten sonra ‘Bağlan’ butonuna tıklıyoruz.
- Bağlantı sağlandı! Artık özgür, hiçbir erişim engeline takılmadan ve ayrıca oldukça güvenli bir şekilde internete erişebilirsiniz.
Ülkemizde Tor ağına ve dolayısıyla Tor Browser web sayfasına doğrudan erişim maalesef engellenmiştir. Bu nedenle Tor Browser’ı indirmek için VPN bağlantısı kullanacağız. VPN uygulamamızın açık olduğuna emin olduktan sonra, kurulum işlemine başlayabiliriz. Eğer herhangi bir VPN uygulaması kullanmıyorsanız, buraya tıklayarak sizler için daha önceden hazırladığımız ücretsiz VPN uygulamalarına erişebilirsiniz. Şimdi gelelim kuruluma;
Adım #1: Tor Browser'ı indirin
Adım #2: İndirdiğiniz dosyayı açın ve kurulumu gerçekleştirin
Adım #3: ‘Yapılandır’ butonuna tıklayıp devam ediyoruz.
Bu aşama en önemli kısım. Daha önce belirttiğimiz gibi Tor ağına doğrudan erişim ülkemizde engellenmiş durumda. Bu sebeple ‘Bağlan’ butonuna tıkladığımızda bağlantı hatası verecektir. Bunun için ağ ayarlarını yapılandırmak, Tor ağına bağlanabilmek için Tor sunucularından Bridge (köprü) IP adresleri isteyeceğiz ve bu IP’leri kullanarak Tor ağına bağlanacağız.
Adım #4: ‘Bulunduğum ülkede Tor ağı engelleniyor’ kutucuğunu işaretleyin
Adım #5: ‘torproject.org üzerinden bir köprü istensin’ seçeneği üzerinden, ‘Köprü İsteğinde Bulun…’ butonuna tıklıyoruz.
Adım #6: Açılan pencerede güvenlik kodunu giriyoruz ve ‘Gönder’ butonuna tıklıyoruz.
Adım #8: .org üzerinden köprü IP adresleri gönderildikten sonra ‘Bağlan’ butonuna tıklıyoruz.
Adım #9: Ve bağlantı sağlandı! Artık özgür, hiçbir erişim engeline takılmadan ve ayrıca oldukça güvenli bir şekilde internete erişebilirsiniz.
Tor Browser'ı kimler kullanır?
Tor’u kaliteli bir VPN’le birlikte kullanarak hem Tor’un sağladığı anonimlikten hem de VPN’in güvenlik özelliklerinden faydalanabilirsiniz. Tor kullanıcılarının çoğunu gazeteciler, aktivistler ve internette gezinirken anonimliğini korumak isteyen kişiler oluşturuyor. Tor kullanıcılarına anonimlik sağladığı gibi sunuculara da bu imkânı tanıyor. Sadece Tor ağ kullanılarak gelen bağlantıları kabul edecek biçimde ayarlanan sunucular Tor saklı servisler olarak nitelendiriliyor.
Tor, yasal veya yasal olmayan birçok amaç için çok geniş sayıda insan tarafından internet erişimi, sohbet veya anlık mesajlaşma için kullanılılyor. Örneğin, Tor'u kullananlar arasında suç kartelleri, hacktivist gruplar, kolluk kuvvetleri bulunabilir. Tor ayrıca devlet yetkililerini eleştirmek, sansürlenmiş bilgilere erişmek ve politik aktiviteler organize etmek amacıyla da kullanılmaktadır.
Tor aynı zamanda aile içi şiddete, dijital sarkıntılıklara maruz kalanlar ve onlara yardım etmek isteyen sivil toplum örgütleri arasında da kullanılmaktadır. SecureDrop ile birlikte The Guardian, The New Yorker, The Intercept gibi haber kuruluşlarının da muhbirlerinin gizliliğini korumak için Tor kullandığı bilinmektedir.
Tor 'Saklı Servisler' Nedir?
Sadece Tor ağından gelen bağlantıları kabul edecek şekilde ayarlanan sunucular Tor saklı servisler olarak isimlendirilmektedir. Bir Tor saklı servisi IP adresiyle değil "onion" adresi ile tanınır. Bu da IP adresinin sızmasını engeller. Tor ağı güvenlik duvarı veya NAT (Network Address Translation) arkasında olsa bile bu adresi anlar ve bu adresten gelen ya da bu adrese giden tüm trafiği ona göre yönlendir. Bu servislere ulaşmak için ancak Tor web tarayıcı kullanılmalıdır. Bunun yanında Tor saklı servislerine Tor2Web servisi kullanılarak herhangi bir istemci taraflı yapılandırma yapmadan standart web tarayıcılarından da erişilebilir.
Tor Browser ile VPN arasında nasıl bir ağ bağlantısı var?
İkisi arasındaki ilişki biraz karmaşık olsa da, Tor ve VPN birbirleriyle birlikte kullanılabilir. Tor üzerinden VPN veya VPN üzerinden Tor kullanabilirsiniz ve ikisi arasında büyük bir fark vardır. Ancak belirtmek isteriz ki, hem Tor hem de VPN, internet hızını düşürür ve ikisini birleştirmek bunu daha da belirgin hale getirir. Haydi gelin bunları nasıl beraber kullanabileceğinizden bahsedelim...
VPN üzerinden Tor:
VPN üzerinden Tor‘da veri akışı Bilgisayarınız > VPN > Tor > İnternet şeklindedir. Bunun faydası, İSS (İnternet Servis Sağlayıcısı) bir VPN kullandığınızı bilse bile Tor’u kullandığınızı bilemeyecek olmasıdır. Buna ek olarak, Tor giriş düğümü IP adresinizi görmeyecektir; bu, iyi bir ekstra güvenlik katmanıdır. Bu yapının olumsuz yönü, VPN’inizin gerçek IP adresinizi bilmesi ve kötü niyetli Tor çıkış düğümlerine karşı herhangi bir korumanızın olmamasıdır. Bazı VPN sağlayıcıları Tor yapılandırmalarını sunar. Fakat Tor şifrelemesinin uçtan uca gerçekleştirildiği Tor tarayıcısını kullanmak kadar güvenli değildir.
Tor üzerinden VPN:
Tor üzerinden VPN’de akış, Bilgisayarınız > Tor > VPN > İnternet şeklindedir. Tor üzerinden VPN neredeyse kusursuz bir anonimlik sağlar ve daha güvenlidir. VPN sağlayıcısının gerçek IP adresinizi bilmesinin hiçbir yolu yoktur; ancak Tor, çıkış düğümünün IP’sini görür. Ne olursa olsun, Tor Browser’a girdiğinizde, bir IP adresi denetleyicisine giderek doğru şekilde bağlandığınızdan emin olun. Gördüğünüz şey orijinal IP’iniz değilse, devam edebilirsiniz.
