Son dönemde ülkemizdeki pek çok perakende satıcının kendi müşteri sadakatini daha üst seviyeye taşımaya, daha popüler ve kullanışlı hale getirmeye çalıştıkları görülebiliyor. Bu geliştirmelerin yasal tarafında bugün önemli bir gelişme yaşandı.
21 Ağustos 2022 tarihli ve 31930 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğler ile ülkemizde faaliyet gösteren 16 firmaya elektronik para kuruluşu olma izni verildi. Listede en çok dikkat çeken isimler ise Migros ve Trendyol oldu.
Elektronik para kuruluşu nedir?
Elektronik para ifadesi insanların aklında ilk olarak kripto paraları canlandırıyor olsa da durum çok daha farklı. Yasal tanıma göre elektronik para, belli bir fon karşılığı verilir. Örneklendirerek gidelim: Bizim Webteknocüzdan (WTC) diye bir özelliğimiz olsun. İlk aşamada 10 TL yatırdığınızda bu parayı cüzdana aldığınızı varsayalım. Bu birinci kural.
İkinci kural ise paranın bizden başkası tarafından da kullanılıyor olması. Yani gidip anlaşmalı marketlerden WTC ile alışveriş yapılabilmesi gibi düşünelim. Webtekno'nun ne alıcı ne satıcı olmadığı bu süreçte WTC kullanılıyorsa bir elektronik para söz konusu olabilir. Bu da ikinci kural.
Yani bir elektronik paranın
- Fon karşılığı çıkarılması
- Elektronik ortamda, terminal ve bilgisayar gibi araçlarla saklanabilir ve kullanılabilir
- Elektronik para tek veya çok seferlik kullanılabilir
- Elektronik para taraflar arasında anında el değiştirebilir,
özelliklere sahip olması gerekir.
Elektronik paranın ne olduğunu açıklığa kavuşturduğumuza göre şimdi sıra elektronik para kuruluşlarında. Elektronik para kuruluşları, bu elektronik paralar için gerekli kaynakları toplar, ilgili bankalar üzerinden fon karşılığı elektronik para kullanımını mümkün kılar ve bir nevi elektronik paraların kontrol merkezi görevi görür.
'Elektronik Para Kuruluşu faaliyet izni' ile hangi hizmetler verilebilir?
Ülkemizde 5411 sayılı kanuna göre faaliyet gösteren bankalar, PTT A.Ş. ve bu kanun kapsamında elektronik para çıkarma izni verilen elektronik para kuruluşları dışındaki kişi ya da kuruluşların elektronik para ihracı yapmaları yasaktır. Yine WTC örneğine dönecek olursak; yasal izin olmadan WTC çıkaramayız.
Elektronik Para Kuruluşu faaliyet iznine sahip olan firmalar ön ödemeli kart, sanal POS, para transferi ve fatura ödemesi vb. hizmetler sunabilir. Örneğin özünde bir ulaşım kartı olan İstanbulKart ile market alışverişi de yapabilirsiniz. Bu durumda kartınızdaki bakiye sanal para olarak kullanılır.
Elektronik Para Kuruluşu olarak faaliyet gösterecek firmalar ise şöyle:
- As Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para A.Ş.
- Bingo Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş
- BRQ Link Ödeme Hizmetleri A.Ş.
- DSM Ödeme ve Elektronik Para Hizmetleri A.Ş. (Trendyol)
- Fzypay Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş.
- Lidio Ödeme Hizmetleri A.Ş.
- Moneypay Ödeme ve Elektronik Para Hizmetleri A.Ş. (Migros)
- ParaQR Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş.
- Parolapara Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş.
- Rubik Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş.
- SecurIT Ödeme ve Elektronik Para Hizmetleri A.Ş.
- Sundus Ödeme Kuruluşu A.Ş.
- Token Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para A.Ş. (Koç Grubu)
- Tom Pay Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş.
- TTM Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş.
- Vepara Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş.
