Tropikal Bölgelerdeki Buzulların Ne Zaman Erimeye Başladığı Tespit Edildi

Afrika ve Güney Amerika'daki buzulların, son buzul çağının sonlarına doğru aynı anda erimeye başladığı tespit edildi. Dartmouth College'da yapılan araştırmaya göre tropikal bölgelerdeki buzullar yaklaşık 20 bin yıl önce ortadan kaybolmaya başladı.

Bulgular, Dünya iklim sisteminin en dramatik değişikliklerinden birinde, alçak enlemlerde yer alan bölgelerin nasıl bir dönüşüm geçirdiğine dair bilgilerimizi netleştiriyor. Araştırma aynı zamanda gelecekteki iklim değişikliği tahminlerimize de yardımcı oluyor.

Science Advances tarafından yayınlanan araştırmaya göre, bulgular karbondioksitin küresel ısınmadaki rolüne ilişkin bilimsel konsensüsü destekliyor, ancak aynı zamanda Dünya'nın iklim sistemini anlamamıza karmaşıklığa ve buzul çağlarının nasıl sona erdiğine ilişkin bilgimize yeni katmanlar ekliyor. Araştırmanın sonuçları, tropikal bölgelerle kutup bölgeleri arasında buzulların eriyiş sıralamasına dair anlayışımıza yeni ögeler ekliyor.

Buzul çağından çıkışın nedeni karbondioksit

Araştırma ekibinde yer alan Meredith Kelly, son buzul çağının bitişine karbondioksitin neden olduğunu söylüyor. Ancak Kelly'ye, karbondioksit salınımındaki artıştan başka nedenlerin de buzul çağının sona ermesine katkıda bulunduğunu belirtti ve araştırmacılar, çalışmalarında bunu anlamak için çaba gösterdi. Dartmouth araştırmasına göre, Afrika ve Güney Amerika'daki buzullar 29 bin ila 21 bin yıl önce en yüksek seviyelerine ulaştı ve daha sonra erimeye başladı. Ancak bu, 18 bin 200 yıl önce atmosferdeki kayda değer karbondioksit oranı yükselişinin öncesinde gerçekleşti.

Bulgular, tropikal bölgelerde sıcaklıkların artma eğilimine işaret ederken, ısınmanın tropikal bölgelerle kutuplar arasındaki sıcaklık farklarının azalması nedeniyle başlamış olabileceğini gösteriyor. Antarktika'da, gezegenimizin güneşe göre açısının değişmesiyle birlikte uzun yaz ayları oluşmaya başladı. Kutuplarla tropikal bölgeler arasındaki sıcaklık farkının azalması, alçak enlemlerden kuzey ve güney kutuplarına ısı kaçışını yavaşlattı ve tropikleri daha sıcak hale getirerek buzulların erimesine neden oldu.

Güney Amerika ve Afrika'da aynı anda erimiş

Okyanuslardaki ve atmosferdeki çevrim örüntülerinin değişmeye başladığı ve karbondioksit miktarının artmaya başladığı andan itibaren küremiz ısınmaya başladı ve tropikal bölgelerdeki buzulların tamamı eridi. Bilim insanlarının çalışması ayrıca, tropikal bölgelerdeki buzulların en yüksek seviyesine, yüksek enlemlerdeki buzulların en yüksek seviyesine ulaşmasıyla aynı zamanda ulaştığını gösteriyor.

Araştırma, Kongo ile Uganda arasında yer alan Rwenzori Dağları'nda gerçekleştirildi. Tropikal bölgelerdeki yüksek dağlarda yer alan buzullar, sıcaklık değişimlerine karşı hassas olmalarıyla biliniyor. Rwenzori'deki eski buzul kalıntıları, tropikal bölgede geçmişte yaşanan sıcaklık değişimlerine ışık tutuyor.

Araştırmacılar, buzulların erime zamanını tespit etmek için radyoaktif bir izotop olan beryllium-10'u kullandılar. beryllium-10 yalnızca bir kayanın atmosfere temas etmesiyle oluştuğu için, izotopun yoğunluğu buzul çağının ne zaman bittiğine dair çok önemli bir ipucu verdi.

Daha önceki araştırmalar Güney Amerika'yla sınırlıyken, yeni araştırma ile birlikte bu erimenin tüm tropikal bölgelerde aynı zamanlarda gerçekleştiği tespit edildi. Tropikal bölgelerin yüksek enlemlerden uzak oluşu nedeniyle, Dünya'nın ikliminin buzul çağında ve sonrasında nasıl değiştiğine dair bilgilerimizin yeni araştırmayla birlikte artması bekleniyor.