Fransa’nın önemli simgelerinden, 850 yıllık tarihe sahip gotik bir bina olan Notre Dame Katedrali, dün yaşanan yangın felaketinde büyük hasar gördü. Ana yapının çatısı ve kulesi çökerken, binanın büyük kısmı ve iki çan kulesi kurtarıldı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, katedralin yeniden inşa edileceğini söyledi. Gece boyunca bölgede toplanan halk, gözyaşları içinde katedralin yanmasını izledi ve ağıtlar yaktı. Peki Notre Dame neden Fransızlar ve dünyanın dört bir yanındaki insanlar için oldukça önemli?
Notre Dame Hep Oradaydı
Notre Dame, Fransa’nın kültürel geçmişinin bir anıtı olarak görülüyor. Paris’in tarihi ve kültürü için önemli bir bina olan katedral, Fransa’nın da simgesi konumunda. Paris’i anlatmak için Eiffel Kulesi kullanılabilir ancak Fransa’yı anlatmak isteyenlerin seçtiği bina bu katedral oluyor.
Katedralin inşası 1163 yılında başladı ve neredeyse 200 yıl sürdü. İlk yapılan bina zamanla genişledi ve bugün bilinen haline geldi. Katedral, Paris’i ikiye ayıran Seine Nehri’nin üzerindeki küçük bir adada kuruldu. Adanın adı İle de la Cite olarak geçiyor.
Tarihe Tanıklık Eden Bina
İngiliz Kralı 5. Henry, 1431 yılında Fransız Kralı olarak taç giydiğinde taç giyme seramonisi bu katedralde yapıldı. Fransız İmparatoru 1. Napolyon (Napoleon Bonaparte), Fransız ordusunun lideri idi ve Fransa İmparatoru haline gelmişti. O’nun taç töreni de Notre Dame’da yapılmıştı. Napoleon, Fransa’nın en büyük tarihi figürlerinden biri olarak biliniyor.
Pek çok Fransız kralı da Notre Dame'da taç giydi. Eski bir adet olarak imparatorlar ve krallar, taç giyme töreninde dini liderlerin önünde taç giyerdi. Tacı takma görevi en kıdemli dini görevliye, genellikle de Papa'ya aitti.
Hikayelere İlham Verdi
Katedral, çok uzun süredir kültürün bir parçası ve hikayelere de ilham veriyor. Bu hikayelerin muhtemelen en bilineni, 1831 yılında Victor Hugo’nun yazdığı romantik gotik romanı “Notre Dame de Paris” yani bizdeki adıyla Notre Dame’ın Kamburu adlı eser. Yıllar içinde defalarca uyarlanan eserin en meşhur versiyonu ise Disney’in 1996 yılında yaptığı animasyon.
Bu Notre Dame’ın İlk Felaketi Değil
Notre Dame, bir sembol olarak sık sık saldırılara hedef oldu. Tarih boyunca çeşitli kavimler, düşmanlarının ve rakiplerinin irade güçlerini zayıflatmak için sembollerine saldırdı. (Örneğin Avrupa’nın pek çok pagan geleneği ve inanışı, Ortaçağ’da kilise tarafından şeytanlaştırıldı, pagan inanışları “şeytanın işleri” haline getirildi. Antik Mısır’da heykellerin ruhani gücünü azaltmak için eski firavunların lahitlerinde ve heykellerinde bulunan figürlerin burunları kırılırdı.)
850 yıllık süreçte pek çok savaş, pek çok isyan gören Notre Dame, iki de Dünya Savaşı atlattı. Fransız Devrimi sırasında halkın, baskıcı Fransız yönetimi ile bir olmakla suçladığı Katolik Kilisesi’ne ait olan katedrale zarar verdiği ve binayı yağmaladığı biliniyor.
Yaşayan Bir Müze
Katedralin her yanı tarihi eserler ve tarihle dolu. Renkli vitray camları, içinde bulunan sanat eserleri ve katedrali bekleyen gargoyleları (genellikle iblis ya da mistik yaratıklar şeklinde tasvir edilen, binaların çatılarına koyulan ve binaları koruduklarına inanılan heykeller) ile kendi başına bir tarihi eser olan bina, müze görevi görüyordu.
Katedralde Hz. İsa ile ilişkilendirilen eserler ve pek çok sanat eseri de bulunuyordu. Acil durum müdahale ekipleri, sanat eserlerini ve değerli dini eserleri yangından kurtarmayı başardı.
Notre Dame’daki pek çok heykel ve sanat eseri hali hazırda tesisten çıkarılmıştı. Notre Dame binası, tesiste bulunan çatlakların restorasyonu çalışmaları için başka bir yere taşınmıştı.
Fransa, daha bugünden Notre Dame’ın restorasyonu ve eski ihtişamına kavuşturulması için milyonlarca euro ayırmış durumda. Ülke halkı da katedralin yeniden inşa edilmesi için birlik olmuş durumda. Ülkenin en zengin iki iş adamı, restorasyon çalışmaları için 300 milyon euro bağışladı. Katedralin ne zaman normale dönüp ziyarete açılacağı ise bilinmiyor.
