Türkiye'de yıllardır devam eden bir fiber internet tartışması var. Öyle ki Turkcell ve Vodafone gibi şirketler, kendi fiber altyapılarını kurmak istiyorlar. Böylelikle Türk Telekom'un fiber altyapısı için kira ödenmesi gerekmeyecekti. Çünkü kira bedelleri yüksekti ve şirketlere göre maliyet, 4 katına çıkıyordu. Hatta bundan 7 yıl önce Turkcell, Vodafone, Türksat ve Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER) bir araya gelerek, tüm şirketlerin ortak olacağı bir yapının oluşturulmasını istediler. Böylelikle kazı çalışmaları ortak yapılacak, Türk Telekom'la birlikte diğer şirketler de kendi fiber altyapılarını oluşturabileceklerdi. Ancak kazı çalışmalarıyla ilgili hiçbir sorun yaşamayan Türk Telekom, bu talebi geri çevirmişti. Şirket, kendi altyapısını diğer internet servis sağlayıcılara kiralamak istiyordu.
Ümit Önal'ın konuyla ilgili açıklaması şöyle:
Bugünün maliyetleriyle ‘4 kat daha fazla’ demek, birazcık gerçeklikten kopmak demek. Beyanların amacı; ‘Kendim kazmak istiyorum, mükerrer yatırım istiyorum. Ne kadar fiili kazı yaparsam yanıma kar’ diye düşünmek. Türkiye’nin yüzde 92’sinin sokağına kadar fiber götürdük. Fiber ağı 3 yılda yüzde 22,3 büyüterek 2022 ilk çeyrek sonunda 372 bin kilometreye çıkardık. Uluslararası standartlardaki eve-binaya kadar diyebileceğimiz (FTTH/B) kapsamasında ise 9 milyona ulaştık. 5G’nin ana taşıyıcısı fiber. 5G baz istasyonlarının kurulacağı lokasyonlarda oluşacak fiber gereksinimini karşılayabilecek durumdayız. GSMA tarafından yapılan çalışmalar da fiber omurganın 5G’deki kullanım oranının 2027’de yüzde 42 seviyelerinde olacak. Bizim, şu anda fibere bağlı LTE baz istasyonu oranımız halihazırda yüzde 43’lerde.
Dünyada fiber yatırımlarının tüm operatörler tarafından kullanılmasını sağlayan en yaygın modelin, yerleşik operatörün altyapısının kullandırılması şeklinde olduğunu görüyoruz. Burada da neredeyse 30 yıldır başarıyla uygulanan yasal çerçevesi BTK tarafından çizilen bir model var. Başka çözüm aramak anlamlı görünmüyor. Bütün işletmecilerin bir araya gelerek imzaladığı altyapı kiralama protokolüne bağlı kalmak yeter. Ortak altyapı şirketi için kim masaya ne koyacak? Başka isimlerle başka ticari işletmeler altında yaptıkları yatırımları, devlete normal şartlarda lisansları sonunda iade etmek durumunda oldukları altyapıları, sanki kendi altyapılarıymış gibi ortaya koyup ‘bizim de bu altyapımız var, gelin de ortak olalım’ mı diyecekler? Biz tüm yatırımı imtiyaz sonunda devlete iade etmek üzere yapıyoruz. Gidilmiş yere tekrar altyapı çekip de Türkiye’nin parasını sokağa atmamak için hazırız. Henüz altyapı gitmemiş, yeni gidilecek bütün alanlara birlikte yatırım yapmayı hedef alan bir ortak altyapı oluşumuna her zaman evet dedik. Zaten devletin olan altyapıyı devlete, ‘Benim buyum var, ortak altyapı şirketine de ortak olayım’ demeye karşıyız...
