Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan, "ABD'nin elektronik ürünlerine biz boykot uygulayacağız. Onların iPhone'u varsa öbür tarafta Samsung var, Venüs var Vestel var" sözleriyle Türkiye’nin ABD’ye karşı tavrını belirlemiş oldu. Bu nedenle yerli markaların satış rakamlarında artış beklenirken, bugüne kadar yabancı menşeli akıllı telefonlar için yapılan harcamalar da merak konusu oldu.
2007 yılında Apple, tüm sektörün seyrini değiştiren ilk iPhone modelini tanıtmıştı. Cihaz, Türkiye’de 2008 yılı sonlarına doğru resmi olarak satışa çıktı. 10 yılı aşkın süredir Apple, bütün dünya genelinde 1.3 milyar adet iPhone satmayı başardı. Bu süre zarfında da Türkiye’de 10 milyon iPhone kullanıcısı oluştu. Türkiye’ye geçmeden önce tablonun geneline ilişkin bir fikir edinmek adına dünya pazarına bir bakalım.
Temmuz 2018 itibariyle Apple, iPhone modelleriyle küresel pazarın %19.4’üne sahip bir şirket oldu. Güney Koreli Samsung’un küresel pazardaki payı ise %30.7 seviyesinde. Kalan kısım ise Huawei, Xiaomi, LG, Nokia ve diğer üreticilere ait.
Türkiye’de güncel durum ne?
Apple’ın Türkiye’deki akıllı telefon pazarındaki oranı %16.5, Samsung’un ise %52.7 dolayılarında. Bu oranlar, yaptırım sürecinden sonra değişebilir ancak boykot çağrısından hemen önceki durumu gösteriyor. Apple ve Samsung’un ardından %5.2 ile LG, %5 ile General Mobile, %4.9 ile Huawei, %2 ile Vestel geliyor.
Ülkemizdeki mobil abone sayısı son rakamlara göre 79 milyonu buluyor. Bu kitlenin %70’lik kısmı, iPhone’unda arasında olduğu akıllı telefon modellerini kullanıyor. Yani ülkemizde 55 milyonun üzerinde akıllı telefon kullanıcısı var. Apple’ın güncel pazar payından hareketle, ülkemizdeki iPhone kullanıcılarının sayısının 10 milyonun üzerinde olduğunu buluyoruz.
Türkiye, yılda 12 milyon cep telefonu ithal ediyor. iPhone’un çıkış yaptığı 2007 yılıyla 2017 yılı arasında ithal edilen cep telefonu sayısı 142 milyonu geçmiş durumda. Bu akıllı telefonlar için Türkiye’nin ödediği toplam tutar 24 milyar doları buldu. Küçük bir matematikle bu rakamın içerisinden iPhone için harcanan tutarı bulmak mümkün. Türkiye, bugüne kadar iPhone’a 7 milyar dolar para ödedi.
Güncel pazar payında %16.5’lik dilime sahip olan Apple, son 10 yıllık dönemde ülkemizin akıllı telefonlar için harcadığı paranın %30’una sahip oldu. Küçük ve önemli bir detay olarak şunu da belirtmekte fayda var: Alınan her iPhone, Türkiye’nin kasasına %28 ila %30 oranında vergi bıraktı.
Umarız boykot çağrısıyla yerli üreticilerin, daha da yerli materyaller kullanması teşvik edilir. En nihayetinde Apple ABD’li bir firma, ancak iPhone’larını Çin’de üretiyor, hatta iPhone X ekranını da Samsung’dan satın alıyor. Benzer bir formülün yerli firmalar için de uygulanabileceği söyleniyor.
