Türkiye, son yıllarda birbirlerinin peşi sıra yaşanan doğal afetlerle adeta gerçek anlamda felaketi yaşadı. Geçtiğimiz yıllardan beri yaşanan ve en az 5 büyüklüğünde olan depremler, sel felaketleri ve yazın ortasında yaşanan orman yangınları, hepimizi tedirgin etti. Ancak yaşanan son gelişmeler, bir doğal afetin daha kapıda olabileceğini düşündürüyor. Yakın bir gelecekte, volkan patlaması gibi bir korkutucu bir durumla da karşılaşabiliriz.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'na (AFAD) bağlı Aksaray Afet ve Acil Durum Müdürü Cezmi Türkmen tarafından yapılan açıklamalara göre Aksaray ile Niğde illerinde bulunan Hasan Dağı'nda volkanik hareketlilikler tespit edildi. 3 bin 268 metre yüksekliği ile Erciyes'ten sonra Türkiye'nin en büyük ikinci volkanik dağı olarak bilinen Hasan Dağı'ndaki hareketliliğin nedeni ise geçtiğimiz yıl Niğde'de gerçekleşen 5.1 büyüklüğündeki deprem...
Hasan Dağı, geçtiğimiz 10 bin yıl içinde patlamıştı
“Hasan Dağı volkanizma. Volkanizma deprem ile doğru orantılı bir jeolojik olay. Yani, ilimizde Tuz Gölü fay hattında bir deprem olması halinde volkanizmayı da etkiliyor. Biz bunu geçen dönemlerde Niğde'de meydana gelen 5.1'lik depremde gördük ve tespit ettik, volkanizmayı etkiliyor. Magma tabakasındaki hareketliliği, yükselmeleri gördük, onu tespit ettik. Hacettepe Üniversitesi ve Maden Teknik Arama Enstitüsü de bunları tespit etti. Bunları bize raporladılar.” ifadelerini kullanan Cezmi Türkmen, bu açıklamalarıyla Hasan Dağı patlar mı sorusunu akıllara getirmiş oldu. Hasan Dağı'nın geçtiğimiz 10 bin yıl içerisinde patladığı biliniyor.
Cezmi Türkmen, yapılan tespitler üzerine harekete geçildiğini ve Hasan Dağı'nın incelemeye alındığını söyledi. Volkan patlamasının bir anda yaşanan bir durum olmadığından ve iki üç ay öncesine kadar belirti gösterdiğinden bahseden yetkili isim, yapılacak çalışmalar ile konunun üzerine düşüleceğini ve neler yapılması gerektiğine karar verileceğini belirtti. Türkmen, şöyle konuştu:
Hasan Dağı'nın volkanik aktivitesinin incelenmesi ve takip edilmesi gerektiğine karar verdik. Aksaray Üniversitesi bilim insanlarımız da takip edelim dediler. Böyle bir görüş birliği oldu aramızda. Bunu da projelendirdik. Oradaki çalışmamız şu: Özellikle Hasan Dağı'nda sensörler, GPS'ler ve ölçüm aletleri kuracağız. Fiziksel ölçüm aletleri kuracağız. Kabuk hareketlerini ve kabarmalarını takip edeceğiz. Bazı bölgelerde sıcak su çıkışları var.
Bunların ısılarını ölçeceğiz. Çünkü belli bir ısıda, normalde 55 derece ama bu ısı yükseldiği zaman bir hareketlilik var demektir. Bu volkanizmanın harekete geçmesinin birçok parametresi var. Ama biz bu parametrelerin hepsini ölçeceğiz. Sıcaklık ölçeceğiz, aynı zamanda gaz ölçümleri yapacağız. Kimyasal gaz ölçümleri yapacağız. Bunların hepsini tek potada değerlendireceğiz.
Aynı zamanda bizim buradaki amacımız, volkanizma zaten birden bire aniden patlamaz. Öncelikle belirtiler var. Bu belirtileri biz çok rahatlıkla ölçebiliyoruz. Ama bizim amacımız normalde 2 veya 3 ay önce belirti veren bir volkanı daha önceden tespit edip, hareket ve aktivite varsa daha önceden tespit edip çalışma için zaman aralığı, zamanı artırmak. Tek amacımız bu. Hasan Dağı volkanizmasının da hareketliliğini bu projeyle takip edeceğiz.
