Aylardır tüm dünyanın gözü, bizi COVID - 19 pandemisinden kurtaracak aşının üzerindeydi. Türkiye'de ise etkinlik oranlarının Brezilya ve Endonezya'da daha düşük olarak açıklandığı Çinli Sinovac tarafından üretilen CoronaVac aşısı tercih edildi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Bilim Kurulu üyelerinin aşılanması ile süreç başladı.
Peki Çinli Sinovac'ın corona aşısı CoronaVac'ın etkinlik oranları neden farklı? Aşı Türkiye'de nasıl uygulanacak? Maliyeti ne kadar ve en önemlisi de neden bu aşı tercih edildi? Konuya dair önemli soruların yanıtını sizler için araştırdık.
CoronaVac koronavirüs aşısı ile ilgili 10 detay:
- Etkinlik oranları neden her ülkede farklılık gösteriyor?
- İlk olarak sağlık çalışanlarına uygulanacak
- Diğer aşıların ücretli olmasının nedeni maliyet farkı
- Her bir aşılamanın maliyeti 30 dolar
- Aşı yapıldıktan 14 gün sonra antikor üretimi başlıyor
- CoronaVac inaktif olduğu için tercih edildi
- Aşının önemli yan etkileri yok
- Toplumsal bağışıklık hedefleniyor
- Aşı Türkiye'de randevu sistemi ile uygulanacak
Etkinlik oranları neden her ülkede farklılık gösteriyor?
- Brezilya: %50,4
- Endonezya: %65,3
- Türkiye: %91,25
Etkinlik oranlarının ülkeden ülkeye farklılık gösterme nedeni, denek gruplarındaki hastalığı yoğun ya da hafif atlatan kişi sayılarının değişmesi. Konu hakkında açıklamalarda bulunan Butantan Enstitüsü, Brezilya'daki düşük etkinlik oranını, deneklerin arasında çok sayıda hafif atlatan hasta olmasına bağlıyor. Hatta söz konusu enfekte olmuş kişilerin önemli bir kısmı belirti bile göstermiyor, atlatmak için herhangi bir müdahaleye ihtiyaç duymuyorlar. Bu da aşıya verdikleri tepkiyi etkiliyor.
Virolog Semih Taaren'in açıklamalarına göre Türkiye'de CoronaVac aşısı için 1322 gönüllü, etkinliğin düşük olduğunu Brezilya'da ise 9252 gönüllü seçildi. Ancak Brezilya'da dört gruba ayrılan denekler arasındaki çok hafif semptomlular, denek havuzunda çoğunluğu oluşturdular. Aşı onlarda düşük etkinlik gösterdiği için genel ortalamadaki etkinlik oranı da düşük çıktı. Aşı üreticisi Sinovac ise tüm ülkelerden gelen verileri inceleyerek sonuçların tatmin edici olduğunu belirtiyor.
CoronaVac, ilk olarak mücadelenin ön safındaki sağlık çalışanlarına uygulanacak:
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Bilim Kurulu üyeleri ile 13 Ocak 2021'de başlayan aşılama sürecinde ilk etap, en yüksek riske sahip olan sağlık çalışanları üzerinden devam edecek. Sağlık çalışanlarına yapılacak uygulamanın ardından aşı risk grubunda olan diğer vatandaşlar üzerinde uygulanacak. Yaşlılar ve kronik hastalığa sahip olanlar,
Diğer aşıların ücretli olmasının nedeni maliyet farkı:
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın; Çin CoronaVac koronavirüs aşısı ücretsiz olacak, diğerleri para ile satılacak demesinin en büyük nedeni maliyet farkı. Çünkü Biontech/Pfizer ve Moderna aşılarının -70 derecede saklanması gerekiyor ve bunun için maliyeti 10 ile 15 bin dolar arasında değişen, özel soğutma dolapları alınması gerekiyor.
Her bir aşılamanın maliyeti 30 dolar:
Sinovac Biotech tarafından Çin’de üretiliyor olan CoronaVac koronavirüs aşısının her bir dozunun maliyeti 200 yuan yani yaklaşık 30 dolar. Ancak farklı ülkelerde, farklı fiyatlar üzerinden satış yapılabilir. Örnek vermek gerekirse Endonezya, doz başına 13,60 dolar bir fiyata sahip olacağını açıklamıştı.
Aşı yapıldıktan 14 gün sonra antikor üretimi başlıyor:
CoronaVac koronavirüs aşısı yapıldığı an etki etmiyor. Aşı yapıldıktan sonra vücut tarafından ilk antikorların oluşması için 14 gün gerekiyor. Bu süre oldukça hızlı kabul ediliyor ve bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü CoronaVac koronavirüs aşısının acil uygulanabilir olduğunu belirtiyor.
CoronaVac inaktif bir aşı olduğu için tercih edildi:
Ülkemizde ilk olarak Çinli ilaç şirketi Sinovac Biotech tarafından üretilen CoronaVac koronavirüs aşısının tercih edilmesinin nedeni inaktif olması yani diğer aşılardan daha kolay taşınabilir ve saklanabilir olması. Biontech/Pfizer ve Moderna şirketlerinin ürettiği aşıların -70 derece saklanması gerekiyor. Böyle bir saklama derecesi ile aşıları muhafaza etmek ve taşımak, hem zor hem de büyük maliyet gerektiriyor.
Aşının önemli yan etkileri gözlemlenmedi:
CoronaVac koronavirüs aşısının hangi yan etkilere sahip olduğu, aşı ile ilgili en merak edilen konulardan bir tanesi. İnsanlar üzerinde yapılan denemelerde ölümcül bir yan etkisi olmadığı görüldü. 6 Kasım 2020 tarihli ara değerlendirme raporuna göre aşı yapılan kişilerin %7,5’inde yorgunluk, %3,5’inde baş ağrısı, %3’ünde kas ağrısı, %3’ünde ateş, %2,5’inde ise enjeksiyon yerinde ağrı gibi çok da önemli olmayan yan etkiler tespit edildi.
Toplumsal bağışıklık hedefleniyor:
Aşı uygulaması sonucunda toplumsal bağışıklık yaratılması hedefleniyor ve bunun için ilk olarak ülkenin %60’ının aşılanması gerekiyor. Toplumun %60’ının aşılanması demek hedeflenen toplumsal bağışıklığa ulaşılması ve salgın yayılımının durdurulması anlamına geliyor. Sonraki süreçte ise tüm toplumun aşılanması ve virüsün tamamen ortadan kalkması hedefleniyor.
Aşı Türkiye'de randevu sistemi ile uygulanacak:
Çinli ilaç şirketi Sinovac Biotech tarafından üretilen CoronaVac koronavirüs aşısı ülkemize 50 milyon doz gelecek ve aşı uygulaması tamamen ücretsiz olacak. CoronaVac koronavirüs aşısı herhangi bir sosyal sigorta ya da gelir durumu gözetmeden herkese ücretsiz bir şekilde uygulanacak. Ancak daha sonra ülkemize gelen aşılar ücretli olarak vatandaşlara sunulacak.