Protestolarla Gündeme Gelen Türkiye'deki Üniversitelerin Yemekleri ile Yurt Dışındakileri Karşılaştırdık: Bazıları Lüks Restoran Kalitesinde!

İzmir Dokuz Eylül Üniversitesinin yemeklerine de yaklaşık yüzde 200 zam gelmesi ile yemeklerin 5,85 TL’den 17 TL’ye yükselmesi öğrencilerin tepkisine yol açtı. Öyle ki zammı protesto eden İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi öğrencilerine, güvenlik görevlileri müdahale ederken 8 öğrenci de gözaltına alındı. İfadelerinin alınmasının ardından öğrenciler serbest bırakıldı. Gözaltı sebebinin ise zamların geri çekilmesine yönelik protestoların devam etmemesi üzerine yapıldığı konuşuluyor.

Önce İzmir Dokuz Eylül Üniversitesinde yaşanan olaylara bir bakalım.

Türkiye’deki hemen hemen birçok üniversitenin zam yaptığı yemeklere ise sosyal medyada tepkiler yağmaya devam ediyor. Bazı üniversiteler bu zammı artan yemek maliyetleri ile açıklamaya çalışsa da öğrenciler yaptıkları matematik ile de protestolarında haklı gözüküyor.

Öğrencilere verilen burs ücretlerinin ne kadarının yemeğe ayrıldığını araştırırken yurt dışındaki üniversitelerin bu konudaki tutumunu da merak ettik.

Önce Türkiye’deki durumu gözler önüne sererken yurt dışındaki öğrencilerin nasıl beslendiğini de göreceksiniz. Yorum sizin!

Öğrencilerin yemek masrafını hesaplamadan okulların yapmış olduğu zamlara bakalım.

Olaylara konu olan İzmir Dokuz Eylül Üniversitesinin yemek ücretlerine yaklaşık yüzde 200 zam yaptığını belirtmiştik. Bu durumda yemek ücretleri 5,85 TL’den 17 TL’ye yükseldi. Diğer üniversitelerin açıklanan yemek ücretleri ise şöyle:

Bazı üniversitelerde ise rezervasyon sistemi uygulanıyor. Örneğin; Dokuz Eylül Üniversitesinde rezervasyon ücreti zamdan önce 35 TL iken gelen zamla bu ücret 67 TL oldu. Fırat Üniversitesinde rezervasyon yaptıranlar 20 TL, rezervasyon yaptırmayanlar 30 TL ödemek zorunda. Harran Üniversitesi rezervasyonlu 10 TL, rezervasyonsuz 20 TL alırken Anadolu Üniversitesindeki bu fark ciddi oldukça fazla. Anadolu Üniversitesinde rezervasyonlu yemek yiyen öğrenciler 9 TL ödüyor. Rezervasyon yapmazlarsa ücret 55 TL’ye yükseliyor.

Bir öğrencinin aylık ne kadar yemek masrafı var?

Üniversitelerin ön lisans ve lisans bölümlerinde okuyan öğrencilere Ocak 2023 itibarıyla ödenen KYK bursu 1.250 TL. Dışarıdaki lokantalara göre üniversite yemekhanelerinde yemek yemek daha ucuz olduğu için öğrenciler burada yemek yemeyi tercih ediyor. Ancak aldıkları bursun neredeyse tamamı yemeğe gidiyor.

Yemek giderini hesaplamada ücreti 15 TL’den, okulda yemek yenen günü ise 20’den hesaplayalım. Bu durumda 20 gün okula giden bir öğrenci, günde 1 öğün yemek yemek için aylık 300 TL ödeme yapıyor.

Kahvaltı ve ikinci öğünü de yemek isteyen öğrencilerin ise aylık yemek masrafı sadece okul için 900 TL. Geriye kalıyor sadece 350 TL. Hafta sonları karın doyurmak için kalan 350 TL ile de hangi yemekleri yiyebilecekleri ortada. Makarna veya bonfrit (ekmek arası patates).

Aylık burs ücretine gördüğünüz gibi ulaşım, barınma, okul ve genel masrafları ekleyemeden bitti.

Peki üniversitelerde hangi yemekler veriliyor, öğrenciler nasıl besleniyor?

Birçok üniversitede 4 çeşitten oluşan tabildotlar veriliyor. Öğüne göre değişiklik gösterse de yemekler genellikle çorba, ana yemek, pilav ya da makarna, tatlı veya meyveden oluşuyor.

Üniversiteler, aylık olarak yemek listesini yayımlıyor. Bazı yemekler ise öğrenciler tarafından sosyal medyada paylaşılıyor. Hatta dönem dönem öğrenciler arasında sosyal medya akımı da yapılıyor. “Daha pahalısı yapılana kadar en pahalısı bu” veya “Daha kötüsü yapılana kadar en kötüsü bu” gibi.

Sıradaki fotoğraflar ise sosyal medyada paylaşılan yemeklerden bazıları

Geçtiğimiz hafta, İstanbul Üniversitesinin öğle saatinde yemekhanede yemek kalmayınca öğrencilere verilen yemek.

Gazi Üniversitesinde çıkan yemek sosyal medyayı ikiye böldü. Bazıları doyurucu bulurken bazıları ücretsiz olması üzerinde durdu.

Marmara Üniversitesinde ana yemek bitince ortaya çıkan menü. Yetişen alıyor...

Dokuz Eylül Üniversitesinde yemeklerin yanında sadece su veriliyor.

Rize KYK Kız Öğrenci Yurdu kahvaltısı ise öğrencilerin karnını doyurmadan nasıl ders çalışacağına dikkat çekiyor.

Bayburt Üniversitesi etli nohut derken ne demek istedi?

Türkiye’deki üniversitelerde verilen yemekler ortalama aynı düzeyde. Şimdi gelin yurt dışındakilere bakalım. Yer verdiğimiz bütün okulların ise devlet okulu olduğunu belirtelim.

ABD Pensilvanya'da devlet üniversitesi olan Temple Üniversitesinde yemek ödemesi, sınırsız yemek karşılığında yapılıyor.

Haftada 21 kez sınırsız yemek ücreti dönem başına $2.485,00. Haftalık 15 öğün $2.338,00 iken haftalık 5 öğün ise $944,00. Öğrencilere verilen burslar, başarı dereceleri ve ikâmetlerine göre değişiyor. Yıllık burs ücreti ise ortalama $5.000. Her iki dönemde de sınırsız yemek yemek isteyen öğrencilerin aldıkları bursu yemeğe verdikleri görülüyor. Ama fotoğraflara bakılırsa en azından doyurucu ve lezzetli yemek yediklerini görebiliyoruz, üstelik sınırsız.

Kanada'daki devlet üniversitelerinden biri olan McGill Üniversitesi öğrencileri de sınırsız yemek için ücret ödeyenlerden.

McGill Üniversitesi yıllık yemek ücreti $6.200. Bu ücret karşılığında öğrenciler sınırsız yemek yiyebiliyorlar. Öğrencilere verilen burslar ise $3.000 ila $12.000 arasında değişiyor. $12.000 burs ise sadece Kanada vatandaşları veya Kanada’daki daimî yasal sakinlere veriliyor. Bu durumda aslında avantajlı olan Kanada vatandaşları. Diğer öğrencilerin bursları yıllık yemek ücretini karşılamıyor.

Amerika'daki Virginia Tech Üniversitesi de ücretliler arasında ama bu devlet üniversitesinin yemekleri First Lady Michelle Obama'nın bile gündemine girmiş.

ABD'nin en önemli devlet üniversitelerinden biri olan Virginia Tech Üniversitesi öğrencileri haftada yaklaşık 14 öğün için dönem başına $2.999 ödeme yapıyor. Üniversite içerisindeki 47 mekânın bazılarında yemeklere indirim yapılıyor. Virginia Tech Üniversitesinin yemeklerini öne çıkaran olaylardan biri ise First Lady Michelle Obama ile alakalı. Obama, 2012'deki mezuniyet konuşmasında üniversite yemekleri için "Şimdiye kadar yiyeceğiniz en iyi kampüs yemeği." diyor. Yüksek kaliteli yemek hizmeti alan öğrenciler okulda, ıstakoz yeme fırsatı bile buluyor.

Son olarak dünyaca ünlü devlet üniversitelerinden biri Cambridge Üniversitesi yemeklerine bakalım.

Cambridge Üniversitesi öğrencileri bir öğün yemek için ortalama £6,50 ödeme yapıyor. Üstelik bu fiyat tipik bir yemekhanede. Okuldaki resmî salonda yemek yemek isteyenlerin ise £11.95 ödeme yapması gerekiyor. Üniversitenin burs desteği ise £3.500 ile başlıyor. Belirli kriterleri karşılayan öğrenciler daha yüksek ödeme de alabiliyor. 

Yer verdiğimiz menüler tabii ki okuldan okula değişiyor. Ancak yurt dışında öğrenci sağlığının ve karınlarının doymasının daha ön planda tutulduğu aşikâr. Biz de ise birçok öğrenci maalesef makarnaya talim ediliyor.