USB-A ve USB-C, şu sıralarda en yaygın şekilde kullanılan USB modelleridir. USB-A hala, USB-C’ye göre çok daha yaygın bir şekilde kullanılıyor. Bu bağlantı noktaları arasındaki farkları bilmek, kullandığımız cihazlar ve çevre birimlerine karar verirken işimizi çok kolaylaştıracaktır.
USB-A ile USB-C arasındaki farklara gelmeden önce iki bağlantı tipinin de ne olduğuna bakmamız gerekiyor. Bu nedenle ilk olarak 'USB-A nedir?', 'USB-C nedir?' sorularının yanıtlarına bakalım.
USB-A nedir?
USB-A bağlantılarının ismi aslında portun fiziksel tasarımından geliyor. USB-A geleneksel bir USB ana makine bağlantı noktası tasarımıdır. USB-A’nın alt kısmı pim konnektörlerine ayrılmış yatay bir porttur. Bu port doğru şekilde bağlantı noktasına denk gelmezse çalışmaz.
USB-A, geleneksel olarak veri ve enerji aktarımında görev alır. Ancak USB-A’nın aktarımını yapabileceği veri ve enerji miktarı da tabiki kendi tasarımı ile sınırlıdır.
Arada anlatmadan geçmeleyim: USB-A ile USB-C arasında bir USB-B mevcut durumda. USB-B, geçmişte bilgisayarlar yazıcılar arasında gördüğümüz kare bağlantı noktalarıdır. Bu bağlantı noktaları, ana bilgisayara bağlanamaz. Sadece verinin ulaşması gereken noktada çalışabilir.
USB-B kabloların bir tarafında muhakkak USB-A bulunmak zorundadır. USB-A ve USB-B’nin haricinde USB Mini A ve USB Micro A gibi bağlantı noktaları da mevcuttur.
USB-C nedir ve diğerlerinden neden farklıdır?
USB-C, 2014 yılında resmen duyurulan bir port tasarımıdır. Bugün yaygın olarak görmemize rağmen USB-C’nin yaygınlaşması birkaç yıl sürdü. USB-C, veri aktarım hızı ve enerji aktarım miktarı ile USB-A’nın sınırlarını aşan ve USB-A’nın sorunlarını çözecek şekilde tasarlandı.
USB-C ve diğer USB’ler arasındaki farkları şöyle özetleyebiliriz:
- USB-C, kendinden önceki USB modellerinden farklı olarak iki tarafı ile aynı görevleri yerine getirebilir ve tasarımı, diğer USB’lerden çok daha ince olacak şekilde tasarlanmıştır.
- USB-C, eski bağlantı noktalarından çok daha fazla gücü cihazlara aktarabilir. USB-C ile cihazlara 100 watt ve 20 volt sağlanabilir.
- USB-C, USB-A’ya göre çok daha yüksek hızlarda aktarım sağlayabilir.
- 4K videoları ekranlara aktarmakta dahil olmak üzere yüksek kaliteli video gönderim desteği sunabilir.
- Thunderbolt 3 bağlantılarıyla olası uyumluluk sunar.
USB-C, daha iyi bir bağlantı mıdır?
Doğru veri standartları ile USB-C, USB-A’dan çok daha hızlı ve çok yönlüdür. USB-C, kendinden önce bağlantı yöntemlerinin yerini zaman içinde alacaktır. Ancak yine de USB-C’nin tamamen hakim olması uzun yıllar alacak gibi duruyor.
Birçok bilgisayar üreticisi uyumluluk sorunları nedeniyle USB-C bağlantı noktaları ile beraber USB-A noktalarını da kullanmaya devam ediyor. Özellikle masaüstü ve dizüstü bilgisayarlarda USB-A bağlantısı olmazsa olmaz girişler arasında.
Birçok kullanıcı, cihazları USB-C bağlantı noktasına uyumlu hale getirmek için adaptör almak istemiyor. USB-A ile çalışan cihazların sayısı azaldıkça, USB-C’nin kullanım oranı da hızlı bir şekilde artacaktır. Günümüzde birçok üretici USB-A’yı kullanmaktan vazgeçiyor.
USB 3.1 bu ayrımın neresinde duruyor?
USB 3.0 veya 3.1, USB bağlantıları için belirli veri protokollerini ifade eder. USB 3.0 veya USB 3.1 ile fiziksel bir port değil, bu portun nasıl veri işleyebileceği açıklanır. USB 3.0 da zaten kayda değer bir değişiklik ile gelmişti. USB 3.0’ın gelmesi ile USB-A’nın tasarımında değişiklikler yapılması gerekti. Bu şekilde USB-A, daha fazla yetenek ve daha fazla hız elde edebildi.
USB 3.1 ise USB 3.1 Gen 1 ve USB 3.1 Gen 2 olarak ikiye ayrılır. USB 3.1, 10 GB’a kadar varan hızlar destekliyor ve USB-C’nin desteklediği birçok veri geliştirmesini sunuyor.
USB-A ve USB-C’nin her ikisi de USB 2.0 ile USB 3.1 Gen 2 arasındaki veri işleme şekillerini destekleyebilirler. Daha da kötüsü bu protokoller için her seferinde de aynı isim kullanılmayabilir. Örneğin, USB 3.1 Gen 1’e bazen USB 3.0 da denebilir.
