Havalar biraz soğur gibi olduğu anda hasta olmaya başlayanlardansanız merak etmeyin yalnız değilsiniz. Her yaştan insan tam da bu mevsim geçişi dönemlerinde üşütüyor. Tabii bunun üşütme olduğunu biz söylüyoruz, aslında söz konusu hastalığın adı soğuk algınlığıdır. Üstelik üşümek ile pek ilgisi yoktur çünkü yüzlerce virüs türünden birinin oluşturduğu viral enfeksiyon kaynaklı olarak ortaya çıkar.
Öncelikle hastalığımızı tanıyalım; Üşütme yani soğuk algınlığı nedir?
Halk arasında üşütme olarak bilinen soğuk algınlığı, özellikle üst solunum yolunda oluşan viral enfeksiyon kaynaklı olarak ortaya çıkan bir hastalıktır. Rinovirüs başta olmak üzere 200’den fazla virüs türü soğuk algınlığına neden olabilir. Yetişkinlerin yılda 2 - 3 kez, çocukların ise çok daha fazla kez soğuk algınlığına yakalanması normal kabul edilen bir durumdur.
Peki üşütme nasıl ortaya çıkar, nasıl bulaşır?
Üşütmeye yani soğuk algınlığına neden olan virüsler yakın temas ve hava yoluyla bulaşabilir. Bu nedenle soğuk algınlığına yakalanmış biriyle aynı ortamda bulunmak bile bu virüsleri kapmanıza neden olabilir. Hasta kişi ile aynı yeme araçlarını, bardağı ve benzerini kullanmak da virüsü kapmanıza neden olacaktır. Kış aylarında daha yaygın olmasına rağmen yılın herhangi bir zamanı bu virüslerle tanışabilirsiniz. Özellikle çocuklar ve yaşlılar en yüksek risk grubunu oluştururlar.
Kolayca fark edebileceğiniz üşütme belirtileri:
- Hapşırma
- Burun tıkanıklığı
- Burun akması
- Boğaz ağrısı
- Öksürme
- Boğaza mukus akması
- Gözlerde sulanma
- Ateş
- Baş ağrısı
- Kas ağrısı
- Halsizlik
- Kulaklarda ve yüzde basınç
- Tat ve koku kaybı
Genel olarak yaygın şekilde görülen üşütme yani soğuk algınlığı belirtileri bunlardır. Elbette bunların hepsi aynı anda ya da aynı yoğunlukta görülmeyebilir ancak mutlaka hissedersiniz. Bazı durumlarda bu belirtilere ishal ya da karın ağrısı da eşlik edebilir ama her zaman görülen bir durum değildir.
Üşütme belirtileri ne zaman ortaya çıkar?
Genel olarak ilk üşütme belirtileri virüsü kaptıktan sonraki 1 ile 3 gün arasında ortaya çıkar. Çoğu zaman hangi belirti olursa olsun ilk başta oldukça hafiftir. Hastalığın seyrine ve kişinin bağışıklık sisteminin gücüne göre belirtilerin yoğunluğu artarak devam edebilir. Elbette hafif şekilde çok az belirti ile atlatmak da mümkündür.
Tüm bu belirtiler ne kadar sürer?
Herkes için değişen bir durumdur ama üşütme yani soğuk algınlığı belirtileri ortalama 1 - 2 hafta içinde tamamen ortadan kalkar. Belirtiler için ortalama bir süre vermek gerekirse boğaz ağrısı 8 gün, baş ağrısı 10 gün, burun akıntısı ve öksürük 14 gün sürebilir. Özellikle sigara içen kişilerde bu etkilerin daha yoğun görüleceğini ve çok daha uzun süreceğini hatırlatalım.
Üşütme bulaşıcı mıdır?
Evet, kesinlikle bulaşıcıdır. Üşütme yani soğuk algınlığı virüs kaynaklı olduğu ve bu virüs de hava yoluyla kolayca gezdiği için bulaşması son derece kolaydır. Üstelik bu risk birkaç gün sürmez, üşütme belirtileriniz geçene kadar farklı şiddette bile olsa bulaşıcı durumdasınızdır. Hatta virüs, pek çok yüzeyde 24 saat boyunca hayatta kalma becerisine sahiptir.
Diyelim üşüttük, nasıl iyileşeceğiz?
- Tuzlu su ile gargara yaparak boğazınızı rahatlatın.
- Bol bol su için.
- Bol bol ıhlamur, adaçayı, nane çayı gibi ılık çaylar için.
- Doğal meyve suyu için.
- C vitamini takviyesi alın.
- Pastil kullanabilirsiniz.
- Ilık suyla duş alın.
- Bol bol dinlenin.
Buradaki tavsiyeleri doktor onayıyla uygulamayı unutmayın.Tuzlu su ile gargara yapmak çocuklara önerilmiyor. Tabii ki yine doktor kontrolünde ilaç kullanarak iyileşme sürecinizi hızlandırabilirsiniz ancak bu hastalık genellikle bir - iki hafta sürüyor. Özellikle nefes almakta zorluk yaşıyorsanız, ateşiniz dört günden uzun süredir yüksekse, on gün boyunca belirtileriniz hiç hafiflemediyse, öksürük geçip tekrar geldiyse zaman kaybetmeden uzman bir hekime muayene olmak gerekiyor.
Üşütme, daha sert bazı etkilere de neden olabilir:
- Orta kulak enfeksiyonu
- Astım olmayan kişilerde bile hırıltı
- Sinüzit şişmesi
- Zatürre
- Bronşit
Üşütme yani soğuk algınlığı durumunda bu hastalıklardan bazıları da ortaya çıkabilir. Yaygın bir durum değildir ancak kişinin hastalık geçmişine bağlı olarak bu hastalıkların ortaya çıkma riski artabilir. Böyle bir durumda mutlaka uzman bir hekime muayene olmanız gerekiyor.
Hiç bunlarla uğraşmayın, kendi önleminizi alın:
- Ellerinizi sık sık su ve sabunla 20 saniye boyunca güzelce yıkayın.
- Sık kullanılan yüzeyleri dezenfekte edin.
- Öksürürken ya da hapşırırken mutlaka ağzınızı kapatın ve diğerlerini uyarın.
- Yeme - içme araçlarını kimseyle paylaşmayın.
- Hasta olduğunu bildiğiniz insanlardan uzak durun.
- Sigara içmeyin.
- Bol bol su için.
- Bağışıklık sisteminizi güçlendirmek için elinizden geleni yapın.
Konu hangi hastalık olursa olsun zaten bunları yaparsanız, eğer genetik bir durum yoksa, hastalıkları önlemiş olursunuz. Diyelim hasta oldunuz, olsun eğer güçlü bir bağışıklık sisteminiz varsa daha kolay atlatabilirsiniz. Önemli olan genel olarak sağlığımıza dikkat etmek.
Halk arasında üşütme olarak bilinen soğuk algınlığı belirtileri nelerdir, nasıl geçer gibi merak edilen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tüm sağlık konularında olduğu gibi üşütme hakkında da en doğru ve size özel bilgiyi uzman bir hekimden almanız gerektiğini unutmayın.
