Günümüzde uykusuzluk, ve çeşitli uyku sorunları çok önemli bir sorun haline geldi. Özellikle gençler arasında yaygın olan bu sorunu tetikleyen birçok sorun var, bunlar; bilgisayar, telefon gibi elektronik cihazlarda çok vakit geçirmek, düzenli bir şekilde uyuyamamak ve tabii ki yeterince uyuyamamak olarak örneklendirilebilir.
Bazen de hiçbir sorun yok iken aniden uykunuzun kaçması da oldukça normal karşılanabilir. Genelde günlük hayatında kaygı, stres gibi unsurları bulunduran insanlar gece yastığa kafalarını koydukları an düşünmeye başlar ve haliyle uykuları kaçabilir.
Tabii ki bu sorunu ortadan kaldırmak için bilimin bize sunduğu birçok etkili yöntem var. Bu yazımızda uykusuzluk sorunu üzerinde durup bilimsel olarak bunu nasıl engelleyebileceğimiz hakkında konuşacağız.
Günlük hayatımızı mahveden uykusuzluk sorunu nedir?
Uykusuzluk, çeşitli sebeplerden dolayı yeterince uyuyamayıp gün içindeki verimliliğimizi yüksek oranda etkileyen enerjisizlik olarak adlandırabileceğimiz sorun olarak biliniyor.
Özellikle gençler arasında yaygın olsa da ülkemizde 3 insandan 1’inin bu sorunla karşı karşıya kaldığı biliniyor.
Uykusuzluğa sebep olan bazı unsurlar:
- Yeterince uyumamak
- Yatakta telefonla uğraşmak
- Biyolojik saat düzeninin bozulması
- Stres, kaygılar, aşırı düşünmek
- Depresyon
- Gürültü, ışık ve aşırı sıcak
Hepimiz günlük hayatta bu sorunlardan dolayı uykusuzluk çekiyoruz. Bu sorunlarla karşılaşsak bile günlük hayatta enerji düşüklüğünü engelleyip verimliliğimizi arttırabileceğimiz birçok bilimsel yöntem var.
Gün içinde sık sık karşılaşılan uykusuzluğu engellemek için kullanılabilecek bilimsel yöntemler:
- Verimli, yeterli ve kesintisiz uyku
- Güneş ışığı ve temiz hava
- Egzersiz yapmak
- Öğle uykusu
- Serin bir ortam
- Doğru kafein tüketimi
- Atıştırmalık yiyecekler
Verimli, yeterli ve kesintisiz uyku
Verimli ve güzel bir uyku kişiden kişiye değişse de en verimli uyku 7 veya 8 saatlik çekeceğiniz derin bir uykudur. Uyurken ışıksız, karanlık ve gürültüsüz bir ortamda bulunmanızın uykunuzun kalitesini çok büyük bir oranda arttırıcağı biliniyor.
Ayrıca uyurken çevrenizde telefon gibi dikkat dağıtıcı ve mavi ışık yayan herhangi bir cihazın olmaması da uykunuzu kaçırmayıp hızlıca uykuya dalmanıza yardımcı olacaktır.
Güneş ışığı ve temiz hava
Kapalı bir ortamda çalışıyorsanız ve uykusuzluk çekiyorsanız yapmanızı tavsiye ettiğimiz ilk şey camınızı açıp güneş ışığı almak olabilir. Çünkü güneş ışığından alacağınız D vitamini ve temiz havadan gelen oksijenle daha enerjik olup verimliliğinizi arttırmanız mümkün.
Ayrıca uzmanlar insanların hergün 15 dakika güneş ışığı alması gerektiğini tavsiye ediyor. Bu durum sadece uyku durumunuz için değil sağlığınız için de önemli bir faktör olarak görülebilir.
Egzersiz yapmak
Egzersiz yapmanın vücutta endorfin salgıladığı bir gerçek. Aktif yaşam süren kişilerin durgun ve aktif olmayan insanlara göre daha mutlu olduğu biliniyor. Egzersiz yapmak sadece bu durum için değil uyku durumunuz için de çok faydalı. Açık havada yapacağınız yarım saatlik yürüyüş veya spor salonunda geçireceğiniz 1- 2 saat, uykunuzu açarak gün içindeki verimliliğinizi arttırıyor.
Ayrıca vücudunuzu fiziksel bi aktiviteye sokmak, geceleri daha rahat uykuya dalmanıza büyük ölçüde yardımcı oluyor. Düzenli spor, aynı zamanda düzenli bir güne teşvik ederek sizi daha erken uyumaya teşvik ediyor.
Öğle uykusu
Araştırmalara göre öğlen vakti 2 saat uyumanın gece uykusuna göre 3 kat etkili olduğu biliniyor. Aynı zamanda öğlen uykusunun kişi sağlığı için de çok önemli bir konumda olduğu söylenebilir.
Yetişkin bir bireyin, öğle vakti 15-20 dakika kestirmesi bile büyük fayda gösteriyor, günün geri kalanında daha verimli ve üretken olabiliyorsunuz.
Serin bir ortam
Evet, aşırı seviyede olmadığı sürece oda sıcaklığının 20 ile 24 derece arasında olması sağlıklı olmasının yanı sıra, aynı zamanda uyku seviyesi ve uyanıklık içinde büyük rol oynuyor. Uyurken de 20 derece, uzmanlara göre en iyi sıcaklık seviyesi olarak biliniyor.
Doğru kafein tüketimi
Kafein, günümüzde uykusuzluğun ve enerji düşüklüğünün en büyük düşmanı olarak biliniyor. Fakat kafein tüketimi, kafeine karşı duyarlılık, tüketim sıklığı, vücut ağırlığı veya kişinin yaptığı fiziksel aktiviteye göre değişkenlik gösteriyor.
Yüksek miktarda alacağınız kafein çok ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir, bu sebeple tüketirken dikkat etmekte her zaman fayda var. Ayrıca kafeinin bağımlılık yapıcı bir madde olduğunu unutmayalım.
Atıştırmalık yiyecekler
Her ne kadar sağlığımız için zararlı olsalar da atıştırmalık yiyecekler, içinde bulunan şeker sebebiyle hızlı enerji kaynağı olarak kullanılabiliyor. Çok az sıklıkta, kan şekerinin düştüğü veya gerçekten halsiz hissedilen durumlarda, bir paket çikolatadan zarar gelmeyeceği söylenebilir.
Uyuyamıyorsak neler yapmalıyız?
Yatakta 20 dakikadan fazla uyanık kalmanın uyumayı oldukça zorlaştırdığı biliniyor. Uykuya dalamıyorsak ayağa kalkıp 10-15 dakika kadar başka bir şey ile uğraşmak uykuya dalmamız için daha uygun olacaktır.
Bunun yanı sıra yatakta telefon kullanmak alışkanlık haline gelirse uykusuz bir gece bizi bekleyebilir. Mümkün oldukça dikkat dağıtıcı şeyleri çevremizden uzaklaştırıp sadece uykumuza odaklanmalıyız.
Uykunun önemine gelecek olursak
Uykuyu bir şeye benzetecek olursak, arabalarımıza doldurduğumuz benzini örnek verebiliriz. Ne kadar verimli uyuduysak günlük hayattaki performansımız da o kadar yüksek olur. Uyku stresi, yorgunluğu azaltıp kan basıncını düzenler, bu sayede kalp- damar sistemlerimiz daha düzgün çalışmaya başlar.
Eğer düzgün uyumazsak geri dönüşü olmayan çeşitli hastalıklara yakalanabiliriz. Bunun yanı sıra gün boyu olan halsizlik, dikkat dağınıklığı, baş dönmesi, mutsuz hissetme, verimsiz çalışma gibi birçok geçici rahatsızlıklardan da muzdarip olabiliriz. Bu sebeple alacağımız 8 saatlik uyku, bizi kalan 16 saatte daha üretken ve sağlıklı bir insan yapıyor.
Ciddi uykusuzluk sorunlarında kesinlikle bir uzmana başvurulması gerekli
Verdiğimiz bilgiler bilimsel olsa da ciddi bir sorunlar karşılaşıldığında kesinlikle uzman doktora başvurulmalı. Çünkü uyku hastalıkları, bedeninizde geri dönüşü olmayan sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Uykuyu geçirmek için birçok madde vermiş olsak ta uykusuzluğun en büyük düşmanı uyumak diyebiliriz.
Gün içinde birçok fiziksel aktivite yapıp elbette yoruluyoruz, yorgunluğumuz ve uyku halimiz için geçici önlemler bulunsa da en faydalı çözüm düzenli ve verimli uyku olarak biliniyor.
Bu sebeple verebileceğimiz en iyi tavsiye hergün 6-8 saat uyku çekmeniz olacaktır. Bu saat aralığında çekeceğimiz uyku, günlük hayatınızda daha verimli ve üretken bir kişi olmamız için büyük katkı sağlıyor. Hepinize sağlıklı ve enerjik günler dileriz.
