Yerçekimi dalgaları, son iki yıldır bilim insanları tarafından hiç olmadığı kadar yakından inceleniyorlar. Gelişen teknolojiyle birlikte yeni bakış açılarının da sürece dahil edilmesi, harika araştırma sonuçları vermeye başladı. İlk kez, uzak bir galaksiden gelen yüksek enerjili “hayalet parçacığının” izine rastlandı.
22 Eylül 2017’de tarihte ilk defa bir atom altı parçacık olan nötrino tespit edilmişti. Güney Kutbu’nda yer alan ve gelişmiş bir merkez olan IceCube gözlemevi, nötrinoyu yakalandıktan sadece 43 saniye sonra neredeyse bütün araştırmacılara bilgi vermişti. Çekirdeğinde dev bir karadeliğe sahip olan, TXS 0506 + 056 isimli bir yüksek enerjili galaksi, söz konusu nötrino kaynağı olarak gösterildi.
NASA’nın Dünya yörüngesindeki Fermi Gamma-ray Uzay Teleskobu ve yaklaşık 20 farklı gözlemevi, nötrino keşfinin ardından harekete geçti, bu parçacığın kaynağı araştırılmaya başlandı. Bulunan şey ışıl ışıl parlıyor ve gama ışınları gönderiyordu, gönderdiği nötronlar da şans eseri bize de ulaşmışlardı.
Bilim insanları, IceCube’un veri arşivini incelerken, 2014 yılının sonlarında ve 2015 yılının başlarında bu nesne ile ilgili bir düzine daha etkinlik kaydedildiğinin farkına vardılar. Bu veriler sayesinde, 2017 yılında görülen nötrinoların kaynağı olan galaksi hakkında kesin sonuçlara erişilebildi.
Söz konusu araştırmaların sonuçları, sadece bir nötrino kaynağını ilk defa tespit ettiğimiz için önemli değil, aynı zamanda kozmik ışınlar hakkında da çok fazla yeni bilgiye sahip olduk.
Bir asırdan daha uzun bir zamandır kozmik ışınların kaynakları bizim için her zaman bir gizemdi. Yeryüzüne uzaydan sürekli şekilde bir kozmik ışık yağmuru olduğunu biliyoruz, ancak nereden geldiklerini bilmiyorduk. Komik ışınlar, diğer ışınlardan farklı olarak yüklü parçacıklar oldukları için, yörüngeleri uzayda değişir.
Nötrinolar, neredeyse hiç kütleye sahip olmadıkları ve nadiren bir madde ile etkileşim kurdukları için “hayalet parçacık” olarak anılırlar. Kaynağı tespit edilen hayalet parçacık ise Dünya’ya neredeyse düz bir çizgide seyahat ettiği için, yolculuğu esnasında çok az etkileşim kurduğu anlaşıldı.
Yerçekimsel dalgaların keşfi, evrendeki bazı olağanüstü olayları inceleyebilmemiz anlamına geliyordu, kara delikler ve nötron yıldızlarının ortak yönlerini açıklayabilmek bunlardan birisiydi. Bu gözlemleri normal teleskoplarla yapmak ise imkansız. Yüksek enerjili nötrinolar da bize evrenin bir başka yüzü olduğunu kanıtladı.
