Roketlerle ve uzay araçları ile uzayı keşfetme yolculuğu başladığından bu yana insanlık bu konuda epey yol katetti. Uzaya ulaşan ilk roket olan Alman V-2 roketinin fırlatıldığı 1944 yılından bu yana insanlık Ay'a ayak bastı, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda insanlı görevlere başladı, Güneş Sistemi'ndeki pek çok gezegeni incelemek üzere uzay araçları gönderdi, Mars yüzeyine uzay araçları indirdi, yeniden fırlatılabilen roketler geliştirdi ve hatta uzay turizmini başlattı.
Neredeyse 80 yıldır devam eden bu uzay macerasında uzaya çıkan tek tür insanlar olmadı. Pek çok fırlatmada uzaya giden yolcular hayvanlardı. Kimi geri dönse de kimilerinin de sonu iyi bitmedi, insanlığın bir tür yarış olarak başlattığı uzay macerasına dahil edilen hayvanların bazıları hayatını yolculuk esnasında kaybetti. Gelin birlikte uzaya çıkan 20 hayvana ve hikayelerine göz atalım.
Uzay yolculuğuna gönderilen ilk maymunlar Albert I ve Albert II (1948 - 1949)
Uzay yarışında hız kazanmak için hayvanlarla deneyler yapmaya başlayan ülkelerin başında tahmin edeceğiniz üzere Amerika var. Bu doğrultuda yapılan ilk fırlatma 1948 yılında V2 roketi ile gerçekleştirildi. Albert I'i uzaya göndermeyi hedefleyen bu fırlatma başarılı olamadı. Ardından yine V2 roketi ile 1949 yılında gerçekleştirilen bir diğer fırlatma ile Albert II uzaya fırlatıldı. Yerde yaklaşık 133 km yüksekliğe çıkan Albert II, uzaya çıkan ilk primat oldu. Yolculukta sağ kalabilen Albert II, bir paraşüt arızası sebebiyle dünyaya dönerken çarpmanın etkisiyle hayatını kaybetti.
Yörünge altı uzay uçuşu yapan ilk köpekler: Tsygan ve Dezik (1951)
15 Ağustos 1951'de Tsygan ve Dezik, Sovyet R-1 serisi roketlerin fırlatmaları sırasında yörünge altı uzay uçuşu yapan ilk köpekler olma şansına eriştiler. Her iki köpek de sağ salim dünyaya döndü ve Tsygan Sovyet fizikçi Anatoli Blagonravov tarafından sahiplenildi. Dezik ise Lisa isimli bir başka köpekle birlikte kısa süre sonra gönderildiği bir diğer uzay uçuşu sırasında hayatını kaybetti.
Bir diğer maymun ikilisi; Patricia ve Mike (1952)
İki Filipinli maymun olan Patricia ve Mike, 22 Mayıs 1952'de fırlatıldıklarında, yaklaşık 58 km yüksekliğe çıkan iki maymun, bu kadar yüksek irtifaya ulaşabilen ilk primatlar olmuşlardı. Her iki maymun da fırlatmadan sağ kurtuldu ve dünyaya geri döndü. Patricia uçuştan yaklaşık 2 sene sonra doğal yollarla hayatını kaybetti. Mike ise 1967 yılında Washington DC'deki Ulusal Zooloji Parkı'nda öldü.
Moskovalı köpek Laika (1957)
Uzaya gönderilen ilk hayvanlardan olan Laika, Moskova sokaklarında yaşayan bir sokak köpeğiydi. Sovyetler Birliği'nden 3 Kasım 1957'de Sputnik 2 uzay aracıyla fırlatılan Laika, ne yazık ki kısa süre içerisinde aşırı ısınma sebebiyle hayatını kaybetti. Bu üzücü yolculuk, uzaya çıkan ilk insan olan Yuri Gagarin'in başarılı uzay yolculuğu için pek çok bilgi sağladı.
Hayatta kalmayı başaran iki maymun: Able ve Miss Baker (1959)
Uzaya gönderilip hayatta kalmayı başaran ilk maymunlar Able ve Miss Baker oldu. 28 Mayıs 1959'da fırlatılan Jüpiter IRBM AM-18 isimli ve ABD ordusu için geliştirilen balistik füze ile fırlatılan iki maymun da dünyaya sağ olarak dönmeyi başardı. Ancak Able, fırlatmadan sonra bir operasyonda anestezinin etkisiyle hayatını kaybetti. Miss Baker ise 27 yaşında böbrek yetmezliğinden hayatını kaybetti.
Sevimli köpekler Belka ve Strelka (1960)
Belka ve Strelka, 19 Ağustos 1960'da Sovyetler tarafından başlatılan Sputnik 5 görevi ile yörüngeye fırlatıldı . Uçuşta ayrıca bir tavşan, 40 fare ve birkaç sinek ile bitkiler de vardı. Her iki köpek de hayatta kalmayı başardı. Ardından Strelka, Sovyet Başbakanı Nikita Kruşçev tarafından First Lady Jacqueline Kennedy'ye hediye edilen Pushinka adında bir yavru dünyaya getirdi. Pushinka Beyaz Saray'da yaşadı ve onun da dört yavrusu oldu. Hem Belka hem de Strelka, ölümlerinden sonra korundular ve Moskova'daki Kozmonotlar Anıt Müzesi'nde sergilenmeye devam ediyorlar.
Uzaya giden ilk kedi Felicette (1963)
Felicette, 18 Ekim 1963'te 47 No'lu Veronique AGI sondaj roketi ile uzaya fırlatıldı. Uzaya giden ilk kedi olma unvanına sahip olan Felicette, paraşüt ile dünyaya geri döndü. Yol boyunca nörolojik faaliyetletleri takip edilen Felicette, uzaya gidip başarıyla geri dönebilen tek kedi oldu.
Ay yolculuğunda insanların yol arkadaşları Fe, Fi, Fo, Fum ve Phooey (1972)
7 Aralık 1972'de gerçekleştirilen insanlı Ay görevi Apollo 17'de Eugene Cernan, Ronald Evans ve Dr. Harrison Schmitt'e eşlik eden 5 fare olan Fe, Fi, Fo, Fum ve Phooey, Ay'a seyahat edip tam 75 kez daire çizdiler. Beş fareden biri hayatını kaybederken diğerleri ise Dünya'ya geri döndü.
Örümcekler de uzaydaydı: Arabella ve Anita (1973)
28 Temmuz 1973'te iki örümcek olan Arabella ve Anita Apollo uçuşlarından biri olan Skylab 3 ile uzaya gönderildi. Burada ağ örebilen örümcekler uzayda bir süre kalarak 25 Eylül tarihinde geri döndüklerinde nem eksikliği sebebiyle ölü bulundular.
Uzayda hamile kalan ilk canlı: Nadezhda (2007)
Uzaya yolculuk eden canlılar arasında hikayesi en ilgi çekici olanlardan biri de hamam böceği Nadezhda. 2007 yılında pek çok böcek ile birlikte yola çıkan ve Rus Foton M3 uzay görevinin bir parçası olarak yörüngede on iki gün geçiren Nadezhda, uzayda hamile kaldı ve ardından Dünya'da tam 33 yavru hayata getirdi.
