Geçtiğimiz hafta Tesla’nın ABD’deki Nevada eyaletinde bulunan yüksek kapasiteli bir batarya üretim fabrikası, faaliyetlerine ara verdi. Haziran 2018 sonunda, haftada 6000 Tesla Model 3 üretimini vadeden Elon Musk, bu duraksamanın daha yüksek kapasitede üretimler için yapıldığını açıkladı.
Tesla’nın ekonomik bir model olarak, insanların peynir ekmek gibi satın alacakları Model 3 için büyük umutları vardı. 2016 yılında Model 3 üretiminden sorumlu olarak Audi’nin otomasyon yöneticilerinden Peter Hochholdinger, şirkete transfer edilerek üretim hatlarının insanlardan arındırılması hızı arttırılacaktı. Ancak Musk, bu adımların hatalı olduğunu ve tam anlamıyla robotikleşmenin krize sürüklediğini kabul ederek fabrikaya gidip, Tesla’nın uğradığı milyonlarca dolarlık zararı üstlenerek çalışmaya başladı.
Elon Musk, büyük ölçekli otomobil üretimi için konuya çok toz pembe yaklaştığını yaşananlardan sonra kabul etti. Otomasyon sistemleri araç üretiminde çok önemli bir role sahip olsalar da sihirli bir formül değildi. Her yıl onlarca, yüzlerce bin araç üreten Volkswagen zinciri de bu durumun farkındaydı. Ancak Tesla, geleneksel üretim yöntemlerine inanmıyordu. Şimdi uzmanların deyimiyle yavaş yavaş yola geliyor.
Navigant Research isimli araştırma firmasında görevli olan endüstri analisti Sam Abuelsamid, “Duyduğum hataların çoğu 1980'lerde ve 1990'larda yapılan hatalara çok benziyor” değerlendirmesinde bulundu. 1980’lerdeki hatalarla kastı, General Motors’un otomasyon devrimi yapmak isterken milyarlarca doları çöpe atması.
![]()
Tesla Model 3 üretim aşamasında
80’lerde yaşanan General Motors krizine neden olan şey, gene robotların bütün üretime sahip olmalarına yönelik harcanan çabaydı. 1980'ler boyunca GM, dönemin gelişmiş robotlarına milyarlarca dolar harcadı, ancak bu yatırımın geri dönüşünü hiç göremedi.
30 yıl sonra günümüzde, robotlar daha sofistike bir hale geldiler. Fakat Musk’ın ve Tesla’nın acelesi, otomasyon sistemlerini bir anda devrim yaratacak şekilde sürece sokmaktı. Bu aceleyle atlanan en önemli detay, zaten insan ve makine birlikteliği ile sorunsuz olarak devam eden üretim sürecinin büyük değişimleri kaldırmayacak oluşuydu. Sam Abuelsamid, otomasyon sistemlerinin üretim sürecine aşama aşama getirilmelerini ve bunun bir süreç olduğunu vurguluyor.
Tesla, General Motors’un otomasyon atılımından sonra yarı yarıya düşen üretim performansından 5 kat daha iyi bir kriz dönemi geçiriyor. Uzmanlara göre otomasyon devrimi konusunda ani hareketler yapmamak ve süreci planlamak gerekiyor. Buradaki en büyük soru, Musk’ın aldığı dersleri önümüzdeki süreçte uygulama başarısı olacak.
Tesla tamamen yenilikçi tesislerini, kafa tuttuğu dev ve geleneksel üreticilerle benzer bir yapıya getirmek zorunda. Geleneksel üreticiler, 5 yıllık hatta 10 yıllık planlarla benzinli üretimi elektrikli üretime dönüştürme planı yaparlarken, dönüşümün ne kadar zor olduğunu anlamıştık. Aynı şey, ters bir şekilde dönüşüm yaşayacak Tesla için de geçerli. Ayrıca Elon Musk ve Tesla, Volkswagen ya da General Motors kadar zengin değil. Tesla hala dönüşmek ve rekabetçi bir dev olabilmek için şansa sahip.
