Vardiyalı çalışma düzeninde gece mesailerine kalanlarda uyku sorunlarının yaşandığı sıkça görülebiliyor. Bu kişiler, geç saatlerde uykuya dalarak gündüz de geç saatlerde uyanıyorlar ve günün verimini alamıyorlar. Bununla birlikte sürekli geç saatlerde uyumak, kişinin vücudunda da olumsuzluklara neden olabiliyor.
Cambridge Üniversitesi’nden biyoloji uzmanları tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göreyse gece vardiyaları, beyin ve kalbin vücut saatlerinin uyumunu bozuyor ve kalp rahatsızlıklarına yol açılmasına neden oluyor. Uzmanlar, araştırmalarında kişilerin kimyasal dengesini değiştiren kalp hücrelerinin iç saatlerini incelediler.
Beyin ve kalp arasındaki uyum kayboluyor:
Araştırma, devamlı gece mesaisinde çalışmaktan daha çok gündüz ve gece mesaileri arasında düzenli olarak geçiş yapan kişiler açısından önem taşıyor. Buna göre vardiya değiştirildiğinde beyin, bu değişikliğe adapte olmayı başarsa da vücuttaki hücreler, kendi biyolojik saatlerini bu saatlere ayarlama konusunda geç kalabiliyorlar. Bu da beyinden gelen sinyallerin birkaç gün boyunca kalbin beklentisine göre uyumsuz olarak geldiğini gösteriyor.
Kalp rahatsızlığı riski yaş, cinsiyet ve beslenme gibi pek çok faktöre bağlıyken gün ve gece vardiyası arasındaki geçişler de farklı kalp sorunlarına yakalanma riskine neden olabiliyor. Bu risklerin en korkutucu olanıysa ‘ani kalp ölümü’. Araştırmanın başındaki isim olan Dr. O’Neill, bu durumda kalbin kafasının karıştığını ve bir süre durduğunu ifade etti. Acil müdahale olmadığındaysa hasta hayatını kaybedebiliyor.
Bununla birlikte O’Neill, epidemiyoloji uzmanlarının yaptığı ilginç bir karşılaştırmayı da sundu. Buna göre yaşam boyunca gündüz ve gece vardiyası arasında gidip gelmek gibi durumlarla vücut saatinin bozulması, her gün bir paket sigara içmekle eşdeğer etkiye sahip oluyor. Gündüz ve gece vardiyalarının sağlığı riske atmaması içinse çalışanların gündüz vardiyasıyla başlayıp önce ‘geç vardiyaya’, ardından gece vardiyasına geçmeleri gerektiği belirtiliyor. Spor ile dengeli beslenmenin de gece vardiyasının olumsuz etkilerini azaltabileceği ifade ediliyor.
