Corona virüsü salgını ile mücadele ettiğimiz şu günlerde eski hastalık salgınları da ister istemez gündeme geliyor. Gündeme gelen hastalık salgınları arasında veba da bulunuyor. Veba, üç büyük salgın sırasında milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden oldu.
Milyonlarca insanın hayatını kaybettiği veba salgını sırasında doktorlar, insanların hayatlarını kurtarmak için mücadele ediyordu. Veba salgının boyunca insanları tedavi etmek için çalışan doktorlar, kuşların gagasına benzer bir gagası bulunan maskenin olduğu bir kıyafeti giyiyorlardı. 17.yy’da giyilen bu kıyafetler, hastalığın yayıldığını düşündükleri havaya karşı doktorları koruduğu düşünülüyordu. Ancak gerçek bundan çok farklıydı.
Doktorların veba salgını sırasında giydikleri kostümün geliştirilmesi Charles de Lorme’ye atfediliyor. Avrupa’daki birçok kraliyet mensubunun tıbbi ihtiyaçlarını karşılayan de Lorme’nin tarifine göre vebaya karşı koruyan kostümün şu şekilde olması gerekiyordu: kokulu balmumu ile kaplı bir ceket, botlara bağlı pantolonlar, sıkıştırılmış bir gömlek, keçi derisinden yapılmış şapka ve eldivenler.
Charles de Lorme tarafından geliştirilen kıyafetin maske olarak takılan bölümü ise oldukça ilginç görünüyordu. Doktorlar 15 cm uzunluğunda gaga şeklinde olan ve burun deliklerinin etrafında parfümlerle dolu iki delik bulunan bir maske takıyorlardı.
17.yy’daki veba salgını sırasında ve öncesinde insanlar, vebanın bir kişinin vücut sıvılarındaki dengesizlikten veya zehirli hava yoluyla bulaşacağını düşünüyorlardı. Veba salgını sırasında doktorların giydiği kıyafet de bu amaçla doktorları zehirli havadan korumak için tasarlandı.
Doktorların kullandığı maskede 55’ten fazla maddeden yapılmış bir macun bulunuyordu. Maskeyi geliştiren Charles de Lorme, bu macunun bulunduğu maskenin doktorların aldığı havayı temizleyeceğini düşünerek bu tasarıma başvurdu.
Charles de Lorme’nin kostümü tasarlarken vebanın yayılma yöntemleri tabii ki yanlış biliniyordu. Yıllar sonra yapılan çalışmalarda vebanın hayvanlardan insanlara pire ısırıkları, hapşırma veya öksürme yoluyla sıvı veya doku teması ile bulaştığı anlaşıldı.
Charles de Lorme’nin geliştirdiği ilginç kostüm veba salgınları sırasında doktorlara bir koruma sağlamamış olması gerekiyor. Ama veba insanlık tarihinde korkunç dönemler yaşanmasına neden oldu. Yaşanan üç veba salgını nedeniyle milyonlarca insan hayatını kaybetti.
