Dört yılı aşkın zamandır süren hiperenflasyonla boğuşan Venezuela'da, üç milyondan fazla Venezuelalı, açlık, sağlık hizmetlerinin kötüye gitmesi, elektrik kesintileri, gıda ve ilaç kıtlığı, artan işsizlik ve suç oranları sebebiyle ülkeyi terk etti. Kalanlar ise gıda gibi temel ihtiyaçlarını bile karşılayamayacak durumda.
10 kişiden 8'i evlerinde yeterince gıda malzemesi olmadığından daha az yemek yiyor. Ülkenin para birimi bolivarın neredeyse hiçbir değeri kalmadı. Merkez Bankası artık enflasyon istatistiklerini yayınlama gereği dahi duymuyor. İşte böyle bir ortamda yaşayan bir kadın, Ekşi Sözlük'teki arkadaşına trajik olayları anlattı.
Yazarın "türkiye'nin venezuela gibi batıyor olduğu gerçeği" başlığı altına girdiği ve kendisinin izniyle paylaştığımız o entry'si:
Bir yıldan fazla bir süredir, "Venezuela, Barinas" eyaletinde yaşayan öğretmen bir kadınla yazışıyorum.
Son yapılan zamla, kadının aldığı maaş 5 dolar. Daha önce 2 dolar maaş alıyordu. Dolar bir gecede 2 katına çıkıp, ertesi gün eski haline dönebiliyor.
Maaş nasıl yetiyor diye çok mesaj geliyor. Halkın yarısı ağırlıklı olarak Şili ve diğer G. Amerika ülkelerinde çalışıyor. Geride kalanlara para gönderiyorlar. Kırsal kesim, kendi yiyeceğini üretiyor ve takas yapıyormuş.
1 litre benzin 2 dolar, (akaryakıtın çoğu İran'dan geliyor). Benzini para ile alsanız bile pompacıya rüşvet vermek zorundasınız, yoksa benzin vermiyor.
Bedava veren devlet istasyonları var fakat 1 hafta sıra bekliyorlar, 1 hafta arabada uyuyorlar. Benzin almak için daha önceden devlete kayıt yaptırıyorlar.
- 1 araba aküsü 80 dolar (arabasının aküsü bitmişti, o nedenle söylemişti)
- 1 kilo zeytin 4 dolar
- 1 tavuk 3 dolar
- 1 orta boy pizza 2 dolar
- çikolata 2 dolar
Mazot alamadıkları ve para kazanamadıkları için çiftçi üretim yapmıyor. Sürekli yeşil bölgeleri olan ve ılıman bir ülke olmalarına rağmen hayvancılık yok denecek kadar az.
Arabalarını gece sokakta bırakamıyorlar, sabah sadece iskeleti kalıyor. (Yaşadığım sokağın fotoğrafını göndermiştim, arabaların sokakta olmasına çok şaşırmıştı)
Ülkede birkaç farklı dolar kuru var; bankada ayrı, karaborsada ayrı, marketlerde ayrı kur kullanılıyor.
Yasak olmasına rağmen dolarla alışveriş yapıyorlar. Venezuela bolivarının hiçbir değeri yok. Parayı saymıyorlar bile, terazide tartarak hesaplıyorlar.
Markete temel gıda maddesi geldiği zaman, mafya tarafından toplanıyor ve karaborsada satılıyor. Şekeri, pirinci, yağı mafyadan aldığınızı düşünün.
Geçen yıl devletin ülkeye getirdiği Rus corona aşısı (Sputnik değil), bozulmuş bahanesiyle karaborsaya düşmüş ve fiyatı 80 dolardı. Devlet, mafya ile beraber çalışıyor, halkın sağlığı kimsenin umurunda değil.
Dışarı çıkarken yanlarına para ve telefonlarını alamıyorlar.
Elektrik ve doğalgaz çok ucuz, aylık 10 cent. Ev ihtiyacını eyalet karşılıyor. Aklınıza lüks ev gelmesin, tek katlı gecekondu gibi.
Ülke içi güvenliği asker sağlıyor ve onlarında tamamı rüşvetçi. Bir suç işlerlerse kesinlikle ceza almıyorlar. Maduro için çalışıyorlar. Gösteri yapmaya kalkanlar ya sokakta vuruluyor ya da ortadan kayboluyor.
İğneden ipliğe her şey ithal. Ekonomi çok kötü olduğu için üretim yapılmıyor.
Doktorların çoğu ülkeyi terk etmiş, Küba devleti petrol karşılığı doktor yardımında bulunuyor. Doktorların çoğu Kübalı.
Ameliyat olabilecek kadar şanslıysanız, doktorun önlüğünden, eldivenine, seruma, şırıngaya kadar ne gerekliyse almak zorundasınız. Hastanelere yeterli sağlık malzemesi verilmiyormuş. Özel doktor muayene ücreti 50 dolar. Kızılhaç doktor muayene ücreti 10 dolar.
Aileler çocuklarını terk edip ülke dışına kaçıyorlar, geride kalan çocuklar kendi aralarında çete kurup suç işliyorlar.
Çok iyi turizm potansiyelleri var fakat ülke güvenli olmadığı için fazla turist gitmiyor. Karayip denizine bakan geniş plajları ve dünyanın en yüksek şelalesi olan Salto Angel şelalesi orada.
Gazeteci Cüneyt Özdemir, Maduro ile röportaj yapmak için Venezuela'ya gitmişti; 1 çikolata karşılığı, 1 depo benzin almıştı. YouTube üzerinden izleyebilirsiniz.
Umarım bu duruma düşmeyiz.
