Blok Zinciri adı verilen bilgi işlem teknolojisi, Bitcoin, Ethereum ve diğer kripto dövizlerinin çalışmasını sağlatan sistem olarak biliniyor. Ancak her ne kadar hızlı bir şekilde yükselseler de mevcut ekonomik sistemin lider ülkeleri, kripto ekonomiye hala net bir şekilde güvenemiyorlar. Blok Zinciri, kişisel yatırımcıların kar elde etmelerine olanak tanısa da devletler hala resmi bir şekilde kabul etmiyorlar.
Blok Zinciri’nin temel mantığı hiç bir şekilde merkezi bir sistem olmamasıdır. Bu açıdan bakıldığında dünyanın merkezi olmayan internet kütüphanesi Wikipedia’ya benziyor. Diğer yandan Wikipedia gibi küresel çapta geçerliliğini koruyan platformlar Türkiye, Rusya ve Çin’de sansüre uğruyorlar.
Bu küresel platformlardan Everyday'in kurucu ortağı ve CEO'su olan Theodor Forselius, konu hakkında şunları dile getiriyor:
“Bilindiği gibi, önceden tanımlanmış kullanıcı tabanımızdan bağımsız olarak bilgi paylaşabilmemiz için Everipedia'yi merkezileştirerek ve simgeleyerek Wikipedia'dan daha büyük ve daha iyi bir şey inşa edebileceğimize inanıyoruz.”
Wikipedia’nın engin bilgi havuzunun Blok Zinciri’nde işlenen veriler arasına dahil edilmesi şu şekilde sağlanacak:
Bildiğiniz gibi Vikipedi üzerinde bir kullanıcı olarak maddeler oluşturabilir ve bilgi paylaşımı yapabilirsiniz. OIuşturulan bu makaleler, Everyindex adı verilen bir sistem üzerinde “IQ” adı verilen puanlama sistemine tabi tutulurlar. Bu puanlama sistemi de gene kullanıcılar tarafından kontrol edildiğinden, merkezi bir olay söz konusu değildir. Bu sistem bilgi paylaşımına yönelik katılımcıları teşvik eden ve ödüllendiren bir sisteme dönüştürülebilir.
Böylece platformu kullanan herkes, platformun bir hissedarı olabilir. IQ olarak adlandırılan belirteçlerle, kullanıcıların erişim sağlamalarına, düzenlemeler yapmalarına ve sistemi güçlendirmelerine olanak tanınabilir. Eğer bir kullanıcı bu şekilde katkı sağlamak istemiyorsa, elindeki IQ puanlarını harcayabilir. Yani yeni bir Blok Zinciri doğmuş olur ve bilgi paylaşımı-puanlandırması sayesinde bilgi paylaşımının sansürlenmesi engellenir.
Diğer yandan ülkemizde tamamen erişime kapalı olan Wikipedia platformu bu sistem sayesinde sansürlenemez. Forselius ise konu ile ilgili şu düşünceleri paylaşıyor:
“Teknik olarak, web sitelerini sansürlemek imkansız hale gelir. İşlemler tamamlanınca insanlar, Everpedia makalelerine ve Wikipedia makalelerine erişebilecek ve bu durum karşısında ülkelerin yapabilecekleri hiçbir şey kalmayacak.”
Yani tıpkı şu an Bitcoin konusunda hiçbir şey yapamamaları gibi.
Everipedia, dünyanın en büyük çevrimiçi ansiklopedisi olup kısmen Wikipedia'daki makalelerden oluşuyor. Buradaki bilgilerin tümüne erişim izni verilmesi, politik ve dini nedenlerle yasaklanan ve engellenen ülkelerdeki araştırmacıları zora sokuyor. İşte bu durum, akademisyenler ve araştırmacılar için değişebilir.
Wikipedia’nın yöneticileri, Blok Zinciri mantığında bilgi paylaşımının engellenemeyeceği görüşündeler. Çünkü sistemin temel mantığı bilgi işlemeye dayandığından ve hiçbir resmi otorite tarafından kontrol altına alınamadığından, aynı durum bilgi paylaşımı için de geçerli olabilir.
