Y kromozomu, memelilerde cinsiyet belirleyici rol oynar. Yapılan yeni bir araştırmanın neticesinde bilim insanları, Y kromozomunun zamanla bozulduğunu ve birkaç milyon yıl içinde tamamen yok olabileceğini öngörüyor. Bu da eğer yeni bir cinsiyet genetiği evrimi geçirmezsek insan türünün tehdit altında olabileceği anlamına geliyor.
Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan bir araştırma ise Japonya’daki dikenli farelerin Y kromozomunu kaybettikten sonra nasıl hayatta kaldığını gösterdi.
Y kromozomunda evrimsel bir değişim mi söz konusu?
Araştırmacılar dikenli farelerin Y kromozomundaki çoğu genin diğer kromozomlara taşındığını ve Y kromozomunun yerini yeni bir genetik düzenlemenin aldığını belirlediler. Bu genetik değişiklik erkek cinsiyet belirleyici işlevi sürdürüyor ve bu değişim, Y kromozomunun eksik olduğu türlerin bile hayatta kalabileceğini kanıtlıyor. Çalışmada SOX9 adlı genin rolü ve yeni bir genetik değişimin bu sürecin parçası olabileceği vurgulanıyor.
Gelecekte Y kromozomunun yok olması insan türü için ne anlama gelebilir? Eğer yeni bir cinsiyet belirleyici gen evrimleşirse bu, insan türünün devamını sağlayabilir. Ancak bu sürecin çeşitli riskler taşıdığı ve farklı bölgelerde farklı genetik sistemlerin gelişebileceği düşünülüyor. Böyle bir durum yeni insan türlerinin ortaya çıkmasına da neden olabilir. 11 milyon yıl sonra, Dünya’da farklı insan türleri görmek ya da belki de hiç insan türü bulamamak mümkün olabilir.
