Yağmur, fırtına veya kasırga gibi büyük olaylara dönüşmediği sürece biz insanlara büyük zararlar veremiyor. Ancak hayvanlar dünyasında yağmurun etkileri, insanlarla karşılaştırıldığında çok daha yıkıcı olabiliyor.
Yağmur damlaları, özellikle kelebek gibi böcekler için büyük bir risk oluşturuyor. Cornell Üniversitesi’nden Sunghwan “Sunny” Jung, yağmur damlalarının kelebeklerin kırılgan kanatlarına zarar verebileceğini söylüyor. Kelebekler için yağmur damlaları, insanların üzerine gökten bowling topları yağması gibi değerlendirilebilir. Ancak yapılan bir çalışma, kelebeklerin kanatlarının yapısının yağmura karşı önemli bir koruma sağladığını gösteriyor.
Yağmur damlalarının bitkiler ve böcekler üzerindeki etkisi araştırıldı
Geçtiğimiz günlerde Proceedings of the National Academy of Sciences’ta yayınlanan “Bir Yağmur Damlası Biyolojik Yüzeylerde Nasıl Parçalanır?” başlıklı makale, kelebeklerin yağmur damlalarına karşı nasıl hayatta kaldıklarını gösteriyor.
Araştırmacılar, yağmurun farklı biyolojik yüzeylerdeki etkisini araştırmak için yaprak, kuş tüyü ve böcek örnekleri topladılar. Bilim insanları, topladıkları örnekleri bir masanın üzerine koydular ve örnekler üzerine yaklaşık 2 metre yükseklikten su damlaları bıraktılar. Deney sırasında saniyede birkaç bin kare görüntü kaydedebilen yüksek hızlı kameralarla kayıt yapıldı.
Kelebeklerin kanatlarını kaplayan tabaka, yağmura karşı koruma sağlıyor
Bilim insanları, deney sonrasında kameraların kaydettiği görüntüleri analiz ettiler. Görüntülerin analizinde kelebek kanatlarında çarpan su damlasının yüzeye çarptığında dalgalandığını ve yayıldığını gözlemlediler. Nano ölçekli balmumum tabakası suyu iterken, yüzeydeki daha büyük mikro ölçekli yumrular yağmur damlasında delikler oluşturduğu anlaşıldı.
Araştırmacılardan Jung, “Mikro darbeleri iğne olarak düşünün. Biri bu iğnelerin üzerine bir balon düşürürse o zaman balon daha küçük parçalara bölünür. Yağmur damlası kelebek kanadına düştüğünde de aynı şey oluyor” dedi.
Yağmur damlasının kelebek kanadında düştüğünde meydana gelen kırılma hareketi, damlanın yüzeyle temas etme süresini azaltır. Bu durumda momentumu da sınırlar ve hassas bir kanat veya yaprak üzerindeki darbe gücünü azaltır.
Kelebek kanatları üzerindeki koruma ayrıca soğuk yağmur damlalarının ısı transferini de azaltıyor. Bu, kelebekler açısından önemlidir, çünkü böcek kanadındaki kasların, böceğin uçabilmesi için belli bir sıcaklığa sahip olması gerekiyor. Suyu olabildiğince çabuk uzaklaştırmak da kelebekler gibi uçabilen canlılar için önemlidir. Çünkü yağmur damlaları oldukça ağırdır ve bu ağırlık böcek ve kuşların uçmasını zorlaştırır.
Kelebekler başta olmak üzere böcekleri yağmurun etkisinden koruyan tabakalar hakkında konuşan Sunghwan “Sunny” Jung, “Böcekler, bu iki katmanlı yapılara sahip olarak süper hidrofobik bir yüzeye sahip olabilirler” dedi.