Vezüv Yanardağı’nın patlamasıyla küller altına kalan Pompeii şehri tarih sayfalarına oldukça derin bir iz bırakmıştır. Ölümcül patlamanın ardından geçen yüzyıllar boyunca Pompeii gömülü kalmış ve insanlar tarafından unutulmuştu. Ancak şehrin kalıntıları çok güzel bir şekilde korunmuştu.
Bugüne kadar dönemin yaşam şartları ve Vezüv Yanardağı hakkında birçok bilgi veren şehir hakkında derlediğimiz 10 bilgiyi sizlerle paylaşıyoruz.
1. Hiç kimse Vezüv’ün bir yanardağ olduğunu bilmiyordu.
Pompeii halkı, karşılarındaki dağın aslında ne olduğunu bilmiyordu. Kimse Vezüv’ün aslında 1.800 yıldır patlamayan bir yanardağ olduğunu tahmin edemezdi sonuçta. Zamanında ufak tefek depremler yaşansa da Pompeii halkı bu depremleri hiç dikkate almamış.
2. Pompeii aslen bir Roma şehri değildi.
Hepimiz Pompeii’yi bir Roma şehri olarak tanıdık, ancak araştırmalara göre şehir aslında İtalya’nın güney kısımlarında yaşayan ‘Osci’ halkı tarafından M.Ö. 600 - 700 tarihleri arasında kurulmuş. Ancak M.Ö. 300 civarında Romalılar şehri ele geçirmişler.
3. Pompeii’nin kalıntıları, patlamanın üstünden 1.500 yıl geçtikten sonra keşfedildi.
Bir şehir bir anda nasıl unutabilir çok merak ediyoruz. Pompeii, 1.500 yıl boyunca küllerin altında saklı kaldı. Şehir ancak 1599 yılında İtalyan mimar Domenico Fontana’nın su tüneli kazması sırasında şehre rastlamasıyla keşfedilebildi, ama bu sefer sadece keşfedilmekle kaldı. Şehirdeki kazı çalışmaları 1748 yılında başladı. 300 yıl önce başlayan çalışmaların hala sürdüğünü de söylemek gerek.
4. Rüzgar farklı bir yönde esseydi küller Pompeii’ye ulaşmayacaktı.
Pompeii halkının gerçekten şanssız olduğunu söylemek gerek. Eğer patlama başka bir gün gerçekleşseydi halkın kaçması daha muhtemel olurdu. Pompeii’de rüzgarlar yaz döneminde genelde güneybatı tarafından esiyor. Eğer rüzgar bu yönden esiyor olsaydı küller Pompeii’ye ulaşmayacaktı. Ancak patlama günü rüzgar kuzeybatı yönünden esiyordu ve patlamadan çıkan tüm küller Pompeii’ye doğru uçtu.
5. Vezüv Yanardağı en son İkinci Dünya Savaşı sırasında patladı.
Vezüv Yanardağı'nın toplam 200 kez patladığı varsayılıyor. Yalnızca 18. yüzyıldan bu yana 20 kez patladı. 19. yüzyılda ise 1906, 1929 ve 1944 yıllarında patlayan yanardağ o günden bu güne hala bir patlak vermedi. Günümüzde Vezüv Yanardağı en ölümcül yanardağlar arasında yer alıyor.
6. Patlama, Vulcan festivalinden yalnızca bir gün sonra başladı.
Söylenenlere göre trajik olay, Yunan mitolojisinde ateş, yanardağ ve volkan tanrısı Vulcan için düzenlenen dini festivalden bir gün sonra gerçekleşti. Vezüv Yanardağı lav, volkanik gaz, volkanik kül püskürttü ve saniyede 1.5 milyon ton erimiş kayayı saatte 100 km hızla 33 kilometre yüksekliğe tükürdü. Bu patlama tam 24 saat sürdü ve Hiroshima ve Nagasaki’ye atılan bombalardan 100.000 kat daha fazla termal enerji açığa çıkardı.
7. Pompeii yüzyıllar boyunca 4-6 metre kalınlığındaki külün altında saklı kaldı.
Şehrin 1748 yılında yeniden keşfedilmesi ve kazı çalışmalarına başlanmasıyla Pompeii halkının yaşamına iz tutan önemli eserler de ortaya çıktı. Kalın kül ve süngertaşı tabakası, hava ve nem eksikliği sayesinde tüm eserler yüzyıllar boyunca muhteşem şekilde korunmuş.
Pompeii'de 1900 Yıllık Taşlaşmış At Bulundu
8. Pompeii, birçok kültürel yapıya sahip varlıklı insanların yaşadığı çok gelişmiş bir şehirdi.
Pompeii, yaşanan trajik olaydan önce büyüyen bir tatil kentiydi. Gösterişli evler, saraylar, liman ve amfitiyatronun yer aldığışehrin nüfusunun yalnızca %60’ını asiller oluşturuyordu. Geri kalan %40’lık nüfus ise kölelerden meydana geliyordu.
9. Her yıl 2,6 milyon insan Vezüv Yanardağı’nı ve Pompeii’yi ziyaret ediyor.
Bugün, Pompeii UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer almaktadır ve İtalya'daki en popüler turistik merkezlerden biridir. Her yıl yaklaşık 2.6 milyon kişi Pompei'yi ziyaret etmektedir ve yaz boyunca her gün 10.000'den fazla ziyaretçi almaktadır. Pompeii ve Vezüv Yanardağı'nı ziyaret edenlerin sayısı sürekli artış göstermektedir.
10. Vezüv Yanardağı aktif bir yanardağdır ve yeniden patlayacaktır.
Vezüv Yanardağı bahsettiğimiz gibi en son 1944 yılında patladı. Son patlamasında ise 26 insanın canını aldı. Günümüzde İtalyanlar, yanardağın Avrupa’daki tek aktif yanardağ olmasından dolayı aktivitelerini sürekli gözlemliyorlar. Herhangi bir patlama durumuna karşı 32 km çapında yaşayan 3 milyon insanı tahliye etmek için acil kaçış planları yapılmış durumda.
