İnsanlığın organ nakline olan talebi günden güne artarken, bu talep günümüzde çok zor karşılanıyor. Organ donörlerinin azlığı ve organların korunumunun sağlanmasındaki zorluklar bu durumun en temel nedenlerinden olurken, bilim dünyası da yapay organlar ve domuz organları gibi alternatif yollar üzerinde çalışıyorlar.
Bugünse bilim dünyasından mihenk taşı niteliğinde yeni bir haber geldi. Cell dergisinde yayınlanan araştırmaya göre bilim insanları, tarihte ilk kez yapay fare embriyolarını herhangi bir rahim, sperm veya yumurtaya ihtiyaç duymadan büyütmeyi başardı. Yeni keşfin, organları en baştan oluşturmakta başlangıç adımı olabileceği düşünülüyor.
Embriyoların birçoğu hayatını kaybetti, fakat yaşayanlar gelişmeye devam etti:
- Embriyoların günden güne gelişme süreci
Embriyoyu en iyi ‘organ yapım makinesi’ ve ‘üç boyutlu biyolojik yazıcı’ olarak gördüklerini paylaşan bilim insanları, yapay embriyoları kök hücrelerden türetti. Normalde vücut tarafından bu hücrelere gönderilen ve ‘ne yapmaları gerektiğini’ söyleyen kimyasal sinyaller, bilim insanları tarafından yapay olarak taklit edildi.
Sentetik embriyoların birçoğu bu aşama süresince hayatını kaybetti. Fakat embriyoların bir kısmının yaklaşık 8,5 gün boyunca gelişmeye devam ettiği gözlemlendi. Üstelik bu süre, farelerin gebeliğinde geçen normal süreden iki kat daha fazlaydı. Bu aşamada gelişen embriyolar, normal fare embriyolarıyla %95 benzerliğe sahipti ve plasenta gelişimini tamamlayarak omurga, sindirim sistemi, atan bir kalp ve beyin gelişimine kadar varmıştı.
Gelecekte organ donörlüğüne ihtiyaç duyulmayacağını düşündürten yeni gelişmede bilim insanları, bir sonraki aşamanın kök hücrelerin neyi nasıl yapması gerektiğini nasıl anladıkları ve embriyoda bulunmaları gereken konumu nasıl belirlediklerini anlamak olacağını paylaştı.
Bununla birlikte yapay insan embriyoları konusundaki etik tartışmaların da yeniden gündeme getirilmesi gerektiği, bunun için en iyi yasal ve etik çerçevenin oluşturulmasının gerekliliği aktarıldı.
Peki, siz bu konu hakkında neler düşünüyorsunuz?
Daha önce de yapay olmayan, doğrudan farelerden alınan bir embriyo rahim dışında büyütülmüştü:
