Çin Halk Cumhuriyeti'nin Wuhan kentinde ortaya çıktıktan sonra tüm dünyaya yayılan ve şu ana kadar 89.931 kişinin ölümüne neden olan yeni tip koronavirüsle mücadele sürerken bilim insanları da virüsün özelliklerini tespit ederek tedavi ve aşı uygulamalarına öncülük etmeye çalışıyor. Southampton Üniversitesi'nden bilim insanları, COVID-19'a neden olan yeni tip koronavirüsün (SARS-CoV-2) temel özelliklerini ortaya çıkarmayı başardı.
Araştırmacılar, insan hücresinin içerisine kendini gizleyerek fark edilmeden giren virüsteki spike proteinin, antikorların ve aşı araştırmalarının hedefi olan viral proteinlerin modelini geliştirdi. Spike proteini, virüsün insan hücresinin 'kapısını açmasını' sağlayan özel bir kimyasal bileşen. Araştırmanın sonuçları, aşı çalışmalarında faaliyet yürüten bilim insanlarına çok önemli bilgiler sağlayabilir.
Şekere gizlenen spike proteini:
SARS-CoV-2'nin yüzeyinde çok sayıda spike bulunuyor. Bu spikelar, insan vücudundaki hücrelere tutunmaya ve onların içine girmeye yarıyor. Spikelar, glikan olarak da bilinen şeker tarafından sarılı ve bu sayede viral proteinler gizlenerek vücudumuzun bağışıklık sisteminden kaçabiliyor. Profesör Max Crispin ve ekibi tarafından yapılan araştırmada, Bill&Melinda Gates Foundation tarafından verilen ekipmanların yardımıyla bir viral spike proteininin yüzeyini kaplayan glikanların yapısı incelendi.
Bilim insanları, glikan yapısını haritalandırmayı başardı. Bu sayede, viral protein yüzeylerinin antikor erişimine ne kadar açık olduğuna ilişkin önemli bir bilgi sağlanmış oldu. Bu bilgi, aşı için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. "Kendisini şekerin içine saklayan virüs, kuzu postundaki kurt gibidir" diyen Crispin, ne kadar şeker olduğundan bağımsız olarak bu koronavirüsün diğer bazı virüsler kadar yüksek korumaya sahip olmadığını ortaya çıkardıklarını belirtiyor.
Örneğin HIV gibi tek bir konakta oyalanan virüsler, sürekli olarak bağışıklık sisteminden kaçması gerektiği ve bağışıklık sistemine karşı korunması için yoğun glikan tabakasına sahip olduğu hâlde yeni tip koronavirüste bu kadar yoğun bir şeker tabakası olmadığı tespit edildi. Bu da yeni tip koronavirüsün bir 'vur/kaç' virüsü, yani sürekli bir insandan diğerine hareket eden bir virüs, olabileceğini düşündürüyor. Bunun yanı sıra daha seyrek glikan örtüsü, bağışıklık sistemimizin antikorlar aracılığıyla virüsü etkisiz hâle getirmek için önünde daha az engel olduğunu da gösteriyor.
