Bildiğiniz gibi dünya genelinde Apple, Samsung, HTC, LG ve Sony gibi markaların akıllı telefonları oldukça popüler. Ancak ülkemizde de General Mobile, Vestel, Reeder, Başarı gibi markalardan da yerli telefonlar görmekteyiz.
Bu modeller ve markalar arasında General Mobile bayrak yarışında önde iken Türkiye pazarında ise Vestel’in Venüs V3 modelleriyle bir önderliği bulunmakta. Ancak özellikle Vestel’in reklamlarda ve çeşitli etkinliklerinde üzerine basa basa kullandığı “Gururla Yerli” ve “Türkiye’nin ilk yerli telefonu” algısı ne kadar gerçekçi? Bunu tartışalım;
Mevzu bahis özellikle Vestel üzerinden yapıldığı için örnekleri Vestel’in en güncel ve en iyi telefonu olan Venüs V3 5580 üzerinden anlatacağım. Ancak tüm yerli markalarımız için bu geçerli olacak. Onun da altını çizelim.
Şimdi, detaylara geçmek için gelin hep beraber telefonun özelliklerine bakalım; 5580’de 5.5 inçlik Full HD IPS ekran, MediaTek MT6753 çipseti, ARM Mali-T720 grafik işlem birimi, 16MP arka, 5MP ön kamera, 3GB RAM, 16GB dahili depolama alanı ve Android 6.0 Marshmallow işletim sistemi bulunuyor. 4.5G desteğini Cat 4 bandında sağlayan Venüs V3, 3.000mAh da batarya ile geliyor.
Şimdi, özelliklerine baktığımızda bu telefonda Vestel’in üretmiş olabileceği üç detay var; biri anakart ki bunu zaten bu telefonlarda kendisi üretmekte, ancak geri kalan yarı iletken parçalar maalesef ithal. Bir diğeri de kasa imalatı. Yani cihazların dizayn olarak kasa tasarımı ile üretimi Manisa’daki Vestel City’de yapılmakta. Bir de tahminime göre batarya eklenebilir buna. Sonuçta onlarca ürün yapan Vestel, aynı şekilde batarya kısmında da Vestel City’de bu bataryaları üretebilecek güce ve kabiliyete sahip.
Bunun dışında işlemci MediaTek üretimi, bellek ve kameralar da farklı firmalardan geliyor. İşletim sistemi de Android. Sonuç olarak telefonun ana unsuru olan yapısı ithal iken, dışarıdan gördüğümüz kısımı ve bataryası yerli diyebiliriz.
Diğer Telefon Markaları Neler Yapıyor?
Bu noktada farklılaşma çok. Vestel Venüs’ten farklı olarak, Sony örneğin; kamerayı da kendi üretiyor, hatta birçok farklı markanın kameralarını kendisi temin ediyor. Ancak bu noktada Apple ve Samsung ön planda. Çünkü bu firmalar donanım parçalarının büyük bir çoğunluğunu da kendi üretmekte. Yani Samsung’a Kore Malı, Apple’a da “dolaylı yoldan” Amerikan Malı diyebiliriz. Ancak Apple’ın üretim tesislerini ucuz oluyor diye Çin’de olması sebebiyle telefonlarının ve ürünlerinin arkasında “Kaliforniya’da dizayn edildi, Çin’de üretildi” yazar. Hani ileride olur da tüm üretimi Amerika’da yaparsa işte o zaman %100 Amerikan malı olma yolunda ilerlemiş olacak.
Vestel’i General Mobile’dan Reeder’dan Ayıran Ne?
Şimdi gelelim Vestel’in artısına. Yukarıda bahsettiğimiz örneklerden de anlaşılabildiği gibi Vestel artık yurt dışında üretilen bir telefona Vestel logosu basıp yerli diyen bir firma olmaktan çıktı. Hatta iddialarına göre gelecek planlarında %100 yerli telefon yapma isteği de var. Ki bu gerçekten gururlandıracak bir hedef.
Bu noktada General Mobile ve diğer modellerden ayrılan Vestel, diğer markalardan farklı olarak yerli malı vurgusunu kullanıyor. Evet, en azından diğer markalara göre üzerine marka basıp çıkarmadığı için bu vurguyu yapması daha doğal diyebiliriz.
Peki Yerli Mi Değil Mi?
Şu an için kesinlikle şahsi fikrim olarak yerli diyemem. Çünkü Vestel’in daha atması gereken çok adım var. Yerli telefon diyebilmek için daha çok yerli parça üretimi ile temin etmesi gerek. Ancak şahsen hiç de hoşnut olmadığım bazı adımlar ile kendilerini soğutuyorlar.
Vestel Hangi Noktalarda Yanlış/Hata Yapıyor?
Öncelikle Vestel’in %100 yerli üretim yapması için hali hazırda %30 seviyelerindeki yerli telefonunu satması gerekli. Böylelikle %30 oranı belki de 2-3 sene içerisinde %50’yi aşacak, 10 sene sonra %100 olacak. Ancak satmak için şimdiye kadar uyguladığı stratejilerde bazı sıkıntılar olabiliyor. Özellikle meşhur “Vestel Vergisi” konusu.
Piyasanın ortalama ya da altı telefonlarını üreterek iyi seviyede akıllı telefon isteyen kullanıcıların ilgisini çekmeyen Vestel Venüs, "Samsung, HTC, Apple, LG bizden iyi satıyor biz satış yapamıyoruz" diyerek vergilendirme getirtti. Tamam da sormazlar mı adama “Sen Galaxy S serisi, HTC One M serisi, Sony Xperia Z serisi, LG G serisi gibi tepe modelleriyle kapışan telefon yaptın da biz mi almadık?”
Venüs V3 ile bu çıtayı biraz daha yükseltmiş olsalar da Samsung’un Galaxy J ve A serisi hala Venüs V3 serisine göre daha kaliteli durması ve daha kaliteli hissiyat verdiği sürece insanların bu modellere yönelmesi devam edecektir.
Aynı zamanda güncelleme konusunda telefonu üretip “Yerli telefon beyleeer!” dercesine sattıktan sonra yazılım ekibi geliştirmeye devam etmezse yine satmaz. Bu noktada General Mobile müthiş bir hamle ile Google’la ortak olup güncelleme ve yazılım desteğini sağlama aldı. Millet Vestel’den güncelleme ummazken bir anda General Mobile dünya genelinde Android güncellemesini ilk alan cihazları üretir oldu.
Sonuç olarak Vestel’in “Yerli Telefon” algısına oynamak yerine telefonlarındaki yerli parçaları arttırması gerekli. Aynı zamanda yine şahsi görüşüm Venüs’ün Devrim Arabası ile kıyaslanan yerli telefon reklamlarına ayırdığı bütçeyi daha kaliteli ve üst seviye ile kapışabilecek telefonlar için ayırarak daha iyi cihazlar üretir, fiyat bazında rekabetçi tutum ile tam bir fiyat/performans örneği sunarsa öne geçen taraf olacak. General Mobile’ın Google gücü olmasına rağmen kendi Android yazılım ekibi telefonları gerek aylık güvenlik güncellemeleri, gerekse yıllık sürüm güncellemeleri ile güncel tutması halinde de teknoloji basınında konuşulacak “Galaxy S9 mu, iPhone 9 mu yoksa Venüs V5 mi?” tartışması yaptırabilecek bir ürün çıkarması halinde bizlerin gözünde daha bir yerli olacaktır. Bundan yıllar sonra da %100 yerli bir telefon gelirse özellikleri ne olursa olsun başımızın üstünde yeri olacak elbette.
Bir de anektod olarak Vestel’in IFA standında gezerken sohbet etme fırsatı bulduğum Ürün Müdürü Sayın Melih Çoğan’ın “Mobil Dünya Kongresi’nde bu sefer üst seviye telefonlar ile geliyoruz” iddiası ve havalimanında Türkiye’ye dönmek için beklerken Vestel ekibiyle aynı saatte uçuşum olması sebebiyle birçok farklı ekibiyle yaptığım sohbette de üstü kapalı bir şekilde Venüs V4 serisinin daha iyi olacağı vurgusu üzerine MWC 2017’deki Vestel modellerini merakla beklediğimizi de belirtelim.
Peki bu biraz uzun tuttuğum konu hakkında sizlerin görüşleri nelerdir? Sizce Vestel, General Mobile, Reeder vb yerli markaların ürettikleri “yerli telefon” olabilir mi? Sizin tercihiniz hangi marka ve modellerden yana oluyor, sebebi nedir? gibi soruları yorumlar bölümünden tartışabiliriz.
