Peki yıldızların bu şekillerini belirleyen ana etmenler ne olabilir?
Neden beş köşesi olan bir şekilden ziyade küre şeklindeler?
İlk olarak yer çekimi ve hidrostatik denge sebeplerin başında geliyor.
Yıldızların genellikle sahip oldukları küresel şeklin sebebi kütleçekim kuvvetinin, yıldızı içe doğru çekerken gaz basıncı dışa doğru itmesidir. Bu iki kuvvet arasındaki dengeye "hidrostatik denge" diyoruz ve bu denge de yıldızların “küre” şeklini almasına neden oluyor.
Tabii tek etken o değil. Dönme hızları da burada önemli. Eğer bir yıldız, hızlı dönüyorsa merkezkaç kuvveti, ekvator bölgesindeki gazın dışarı doğru itilmesine sebep oluyor. Bu durum da yıldızın, ekvatorda daha geniş bir şekil almasına yol açıyor.
Güçlü manyetik alanlar da etkili olabilir mi?
Elbette olabilir. Bu alanlar, yıldızın dış katmanlarındaki gazın hareketini etkileyerek yüzeyde dengesizliklere sebep olabiliyor. Bu da yıldızın, genel simetrik yapısını bozmasa bile yüzey özelliklerini etkiliyor.
Büyük kütleli yıldızların daha güçlü bir kütleçekimine sahip olduklarını ele alırsak, daha küresel bir şekil koruduklarını da söyleyebiliriz.
Çevresel etkiler yıldızlarda da yok sanmayın.
Yıldızlararası maddeler, komşu yıldızların yer çekimi etkileri ya da yıldız sistemlerindeki çekimler yıldızların şeklini etkileyen unsurlardandır. Ayrıca yıldızın yaşam evresi de şeklini belirliyor.
Son olarak patlamaları unutmamamız gerek. Süpernova gibi patlamalar sırasında yıldızın dış katmanı, uzaya dağılarak simetrik olmayan şekiller oluşabiliyor. Ayrıca kütle kaybı da şekillerinde değişiklik yapmasına etki ediyor.
İlginizi çekebilir:
