Uzun süren tartışma ve hazırlıkların ardından 1 Ekim 2020’de yürürlüğe giren Sosyal Medya Yasası, Türkiye’de 1 milyon ve üzeri kullanıcı sayısına sahip platformların temsilci atamasını zorunlu kılmıştı. Sancılı bir sürecin ardından YouTube, Twitter, Facebook, TikTok ve Pinterest gibi devler, platformları adına Türkiye’ye temsilcilerini atadılar.
Sosyal Medya Yasası’na göre atanan temsilciler, ilgili platformların Türkiye’deki tüm bireylerin ve devlet kurumlarının istek ve görüşlerini değerlendirmek, gerektiği takdire alınan hukuki kararlar konusunda görüşmeler yapmakla yükümlüler. Şimdi de bu hukuki kararlardan ilki Sedat Peker hakkında verildi.
Bir tarafta sosyal medya devleri, diğer tarafta kabul ettikleri Sosyal Medya Yasası (Ortada Sedat Peker ve iddiaları):
Yasaya göre YouTube, Twitter, Facebook ve TikTok gibi mecraların bağlı olduğu şirketler, Türkiye’deki kullanıcıların “kişilik hakkı ihlali” ile ilgili başvurularını kabul etmek zorundalar. Bireyler tarafından yapılan başvurulara 48 saat içerisinde yanıt vermezler ise 5 milyon TL, bu ceza ödenmezse 10 milyon TL’lik para cezası alacaklar. Eğer şikayet eden ilgili içerikler kaldırılmaz ise “çıkacak olan maddi hasarı” karşılamak durumundalar.
Ancak Sedat Peker ve tüm sosyal hesapları için talep edildiği açıklanan erişim engelinin gerekçesi “kişilik hakkı ihlali” değil “millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması”. Dolayısı ile devlet kurumları, Sosyal Medya Yasası’nı kullanarak platformlardan Peker ve paylaşımlarını içeren tüm hesaplarının “Türkiye’den erişime engellenmesi” talebinde bulunmuş görünüyor”
Konu bir platform değil de sadece “internet sitesi” olduğunda durum farklı:
Resmi olarak Peker’e ait olduğu bilinen ve kendisinin iddialarına ilişkin yoğun şekilde içerik paylaşan http://sedatpeker.com isimli internet sitesi, 22 Mayıs’ta Ankara Sulh ve Ceza Hakimliği’nin kararı ile BTK tarafından erişime kapatılmıştı.
Sosyal medya mecraları, çoğu kullanıcı için görünürde birer “internet sitesi” gibi olsa da toplumun geneline mal olmuş, internet siteleri dışında kendi istemcileri olan uygulamaları ile erişime açık, geniş kapsamlı platformlar. Sosyal Medya Yasası da bu platformların bağlı olduğu şirketleri birer “sosyal ağ sağlayıcı” olarak tanımlıyor. İnternet siteleri, bu ağ sağlayıcıları için sadece bir araç.
Peki YouTube ve Twitter, neden Sedat Peker’in video ve paylaşımlarını daha önce kaldırmadı?
Sedat Peker’in iddialarını savunan olduğu kadar, ciddi bir şekilde tepki ile karşılayan kesim de var. Tepkili olan vatandaşlar, Peker’in yaptığı paylaşımları platformlara yoğun şekilde şikayet etseler bile bu içerikler, platformlar tarafından kaldırılmıyor. Peker, Twitter ve YouTube'un hesaplarının kapatılması talebini reddettiğini açıklamıştı. Ancak yine Peker tarafından ikinci kez olduğu belirtilen hesapların kapatılması/erişime engellenmesi talebi konusunda YouTube ve Twitter herhangi bir adım atmadı.
YouTube'un topluluk standartlarına göre Sedat Peker'in videoları hatta bu videolarda dile getirilen iddiaların değerlendirildiği diğer kanallar ve videolar risk teşkil etmiyor. Sosyal Medya Yasası uyarınca bu kez dev şirketler yükümlülük altında, ancak bu kez verilen hukuki haklar sebebi ile son karar, yine platformların kendisine ait olacak.
Yasa uyarınca Sedat Peker’in sosyal medya hesaplarını kapatmak devletin değil, şirketlerin elinde:
Türkiye’de daha önce YouTube ve Vikipedi gibi platformlar erişime engellenmişti. Ancak Sedat Peker dosyasında yapılan talep platformun tamamının değil, sadece ilgili kanal, hesap ve içeriklerin Türkiye’den erişime engellenmesi. Örneğin YouTube, çoğunlukla ticari amaçlarla da olsa istediği video içeriği herhangi bir ülkede erişime kapatabiliyor. Bu durumda içeriğin kendisi varlığını sürdürüyor, sadece engelin bulunmadığı diğer ülkelerden izlenebiliyor. Yasa uyarınca dev şirketler bu talepleri yerine getirmek, aksi takdirde cezai yaptırımları kabul etmek durumundalar.
