Biraz geçmişe gidelim ve lisedeki coğrafya dersini hatırlayalım. Öğretmen tahtaya bir harita asar ya da yeni akıllı tahtalarda bir harita açardı. Bu bir siyasi harita ise karşımıza yalnızca ülke ve şehir isimleri çıkardı. Türkiye ve Dünya siyasi haritası, diğer harita türlerine göre epey sadedir çünkü yalnızca kıtaları, ülkeleri, şehirleri, sınırları ve bazı önemli su kaynaklarını basit çizgiler ve renklerle gösterir.
Aslında siyasi haritanın adından bile nasıl bir tablo çizdiği ortaya çıkıyor. Çünkü bir fiziki harita dünyamızın sınırlarla bölünmeyecek kadar benzersiz bir yapısı olduğunu gösterirken siyasi harita insanların devamlı ülkeleri belirli sınırlar içine hapsetme merakını ortaya çıkarır. Yani adı üstünde, siyasi meseleler. Yüksek çözünürlüklü Dünya ve Türkiye siyasi haritası üzerinden ülkelere ve şehirlere gelin biraz yakından bakalım.
Temelden başlayalım: Siyasi harita nedir?
Siyasi harita; dünyanın, kıtaların, ülkelerin, şehirlerin ya da bu tür belirli bir bölgenin sınırlarını gösteren bir harita çeşididir. Siyasi haritalar yalnızca ülke, şehir, ilçe gibi yerleşim yerlerinin resmi sınırlarını gösterir. Eğer varsa bölgedeki okyanuslar, denizler, nehirler, göller gibi önemli su kaynakları da siyasi haritadaki yerini alır.
Siyasi haritalarda gösterilen detaylar haritanın gösterdiği yere göre değişiklik gösterir. Dünya siyasi haritasını incelerken yalnızca ülke sınırları ve çok büyük su kaynaklarıyla karşılaşırsınız. Türkiye siyasi haritasında şehir detayları ve daha küçük su kaynakları ile, ilçe haritalarında ise köyler ve küçük nehirlerle bile karşılaşmanız mümkündür.
Siyasi harita ne işe yarar?
Siyasi haritanın temel amacı, sınırlar üzerinden ölçüm yapmaktır. Söz konusu haritanın ölçeğine göre sağ ya da sol alt köşesinde bir oranlama çizgisi bulunur. Ölçeğe göre bu oran, sınırlar arasındaki mesafeyi açık bir şekilde ortaya koyar. Haberlerde sıkça gördüğümüz gibi ülkeler arası yaşanan meselelerde sınır tartışması yaşandığı zaman da karşımıza siyasi haritalar çıkmaktadır.
Siyasi haritalar zaman içinde değişiklik gösterebilirler. Büyük devletler dağılabilir, bazı küçük ülkeler bağımsızlığını kazanabilir, ülkeler birleşebilir ya da belirli bölgeler el değiştirebilir. Bu nedenle önemli bir araştırma için siyasi harita kullanacaksanız en güncel versiyonuna sahip olduğunuzdan emin olun. Tabi maksat eğlence ise kim tutar sizi.
Siyasi haritadaki renkler neyi gösterir?
Aslında siyasi haritalar üzerindeki renklerin pek bir anlamı yoktur. Yani haritada gördüğünüz kıta, ülke, şehir ve ilçe renkleri; hazırlayan kurumun insiyatifine göre değişiklik gösterebilir. Siyasi haritalarda önemli olan işaretlerdir. Siyasi haritalarda görebileceğiniz işaretlerden bazıları şu şekilde;
- Nokta işareti, ülke başkentlerini gösterir.
- İçi boş nokta işareti, şehir merkezlerini gösterir.
- Kesik kırmızı çizgiler, ülke sınırlarını gösterir.
- Siyah çizgiler, şehir sınırlarını gösterir.
- Göl, akarsu ve benzeri su kaynakları ise mavi çizgi ve mavi nokta gibi coğrafi şekle uygun işaretlerle gösterilir.
Dünya, kıta, Türkiye, şehir ve benzeri siyasi haritalarda karşınıza çıkacak işaretler genel olarak bu anlamları taşırlar. Elbette siyasi haritanın gösterdiği bölgeye göre farklı işaretler de eklenebilir. Haritadaki işaretlerin ne anlama geldiği sağ ya da sol alt köşede bir tablo ile açıklanır.
Yüksek çözünürlüklü Dünya siyasi haritası:
İşte içinde yaşadığımız koca Dünya bir siyasi harita üzerinde böyle görünüyor. Dünya siyasi haritasının yüksek çözünürlüklü versiyonuna buradaki bağlantı üzerinden ulaşabilirsiniz.
Yüksek çözünürlüklü Türkiye siyasi haritası:
İşte içinde yaşadığımız güzel ülkemiz bir siyasi harita üzerinde böyle görünüyor. Türkiye siyasi haritasının yüksek çözünürlüklü versiyonuna buradaki bağlantı üzerinden ulaşabilirsiniz.
Dünya’da kaç ülke var? Kıtalara göre tüm ülkeler:
- Afrika
- Angola
- Batı Sahra
- Benin
- Botsvana
- Burkina Faso
- Burundi
- Cezayir
- Cibuti
- Çad
- Kongo DC
- Ekvator Ginesi
- Eritre
- Etiyopya
- Fas
- Fildişi Sahili
- Gabon
- Gambiya
- Gana
- Gine
- Gine-Bissau
- Güney Afrika Cumhuriyeti
- Kamerun
- Yeşil Burun Adaları
- Kenya
- Komorlar
- Kongo Cumhuriyeti
- Lesotho
- Liberya
- Libya
- Madagaskar
- Malavi
- Mali
- Mauritius
- Moritanya
- Mozambik
- Mısır
- Namibya
- Nijer
- Nijerya
- Orta Afrika Cumhuriyeti
- Ruanda
- Sao Tome ve Principe
- Senegal
- Seyşel Adaları
- Sierra Leone
- Somali
- Sudan
- Esvatini
- Tanzanya
- Togo
- Tunus
- Uganda
- Zambiya
- Zimbabve
- Asya
- Afganistan
- Azerbaycan
- Bahreyn
- Bangladeş
- Bhutan
- Birleşik Arap Emirlikleri
- Brunei
- Çin
- Doğu Timor
- Endonezya
- Ermenistan
- Filipinler
- Filistin
- Güney Kore
- Gürcistan
- Hindistan
- Irak
- İran
- İsrail
- Japonya
- Katar
- Kazakistan
- Kırgızistan
- Kuzey Kore
- Malezya
- Nepal
- Özbekistan
- Pakistan
- Rusya
- Singapur
- Sri Lanka
- Suriye
- Tacikistan
- Tayland
- Türkiye
- Türkmenistan
- Vietnam
- Yemen
- Avrupa
- Andorra
- Almanya
- Arnavutluk
- Avusturya
- Belçika
- Beyaz Rusya
- Birleşik Krallık
- Bosna-Hersek
- Bulgaristan
- Çek Cumhuriyeti
- Danimarka
- Estonya
- Faroe Adaları
- Finlandiya
- Fransa
- Hollanda
- Hırvatistan
- İrlanda
- İspanya
- İsveç
- İsviçre
- İtalya
- İzlanda
- Karadağ
- Kosova
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
- Letonya
- Lihtenştayn
- Litvanya
- Lüksemburg
- Macaristan
- Kuzey Makedonya
- Malta
- Moldova
- Monako
- Norveç
- Polonya
- Portekiz
- Romanya
- Rusya
- San Marino
- Slovakya
- Slovenya
- Sırbistan
- Türkiye
- Ukrayna
- Yunanistan
- Güney Amerika
- Arjantin
- Bolivya
- Brezilya
- Fransız Guyanası
- Guyana
- Kolombiya
- Ekvador
- Paraguay
- Surinam
- Uruguay
- Venezuela
- Şili
- Peru
- Kuzey Amerika
- ABD Virgin Adaları
- Amerika Birleşik Devletleri
- Antigua ve Barbuda
- Aruba
- Bahama
- Barbados
- Belize
- Bermuda
- Cayman Adaları
- Dominika
- Dominik Cumhuriyeti
- El Salvador
- Grenada
- Grönland
- Guadeloupe
- Guatemala
- Haiti
- Hollanda Antilleri
- Honduras
- Jamaika
- Kanada
- Kosta Rika
- Küba
- Martinik
- Meksika
- Montserrat
- Nikaragua
- Panama
- Puerto Riko
- Saint Kitts ve Nevis
- Saint Lucia
- Saint Vincent ve Granada
- Saint-Pierre ve Miquelon
- Trinidad ve Tobago
- Turks ve Caicos Adaları
- Okyanusya
- Yeni Kaledonya
- Avustralya
- Tonga
- Vanuatu
- Nauru
- Yeni Zelanda
- Fiji
- Tuvalu
- Samoa
- Solomon Adaları
- Kiribati
- Papua Yeni Gine
Bazı ülkeler, sınır genişliği nedeniyle birden fazla kıtada yer alabilir.
Türkiye’de bölgelere göre tüm şehirler:
- Akdeniz Bölgesi
- Adana
- Antalya
- Burdur
- Hatay
- Isparta
- Mersin
- Osmaniye
- Konya'nın bazı ilçeleri
- Kahramanmaraş’ın bazı ilçeleri
- Karaman'ın bazı ilçeleri
- Afyonkarahisar’ın bazı ilçeleri
- Denizli'nin bazı ilçeleri
- Gaziantep'in bazı ilçeleri
- Niğde'nin bazı ilçeleri
- Doğu Anadolu Bölgesi
- Ağrı
- Ardahan
- Bitlis
- Bingöl
- Elazığ
- Erzincan
- Erzurum
- Hakkâri
- Iğdır
- Kars
- Malatya
- Muş
- Şırnak
- Tunceli
- Van
- Ege Bölgesi
- İzmir
- Manisa
- Aydın
- Denizli
- Muğla
- Afyonkarahisar
- Kütahya
- Uşak
- Güneydoğu Anadolu Bölgesi
- Gaziantep
- Diyarbakır
- Şanlıurfa
- Batman
- Adıyaman
- Siirt
- Mardin
- Kilis
- Şırnak
- İç Anadolu Bölgesi
- Ankara
- Konya
- Kayseri
- Eskişehir
- Sivas
- Kırıkkale
- Aksaray
- Karaman
- Kırşehir
- Niğde
- Nevşehir
- Yozgat
- Çankırı
- Marmara Bölgesi
- İstanbul
- Edirne
- Kırklareli
- Tekirdağ
- Çanakkale
- Kocaeli
- Yalova
- Sakarya
- Bilecik
- Bursa
- Balıkesir
- Karadeniz Bölgesi
- Amasya
- Artvin
- Bartın
- Bayburt
- Bolu
- Çorum
- Düzce
- Gümüşhane
- Giresun
- Karabük
- Kastamonu
- Ordu
- Rize
- Samsun
- Sinop
- Tokat
- Trabzon
- Zonguldak
Bazı şehirler, sınır genişliği nedeniyle birden fazla bölgede yer alabilir.
Ülkelerin ve şehirlerin sınırları ile önemli su kaynaklarını gösteren siyasi haritalardan bahsederek Türkiye ve Dünya siyasi haritası üzerinden ülkeleri ve şehirleri anlattık. Siyasi haritalar en güncel sınırları ve diğer önemli özellikleri gösterdikleri için önemli bir çalışma yapacaksanız aynı yıl hazırlanmış bir siyasi harita kullanmayı ihmal etmeyin.