Facebook kurucusu Mark Zuckerberg, aynı zamanda dünyanın en zengin insanlarından biri konumunda (hatta son verilere göre kendisi dünyanın en zengin altıncı ismi).
Tabii Zuckerberg dediğimiz zaman her zaman güler yüzlü, yardım sever, milyon dolarlık bağışlarda bulunmuş, eşi ile pek çok ihtiyaç sahibine el uzatmış bir adam geliyor gözümüzün önüne. Ancak Zuckerberg'in bu 'örnek milyarder' imajının altında karanlık bir yüz de barınmakta.
Bu yüzü ortaya çıkaran olay, Hawaii'deki Kauai adasından geliyor. Bir süre önce söz konusu adadan 3 kilometre karelik bir araziyi tam 100 milyon dolar karşılığında satın alan Zuckerberg, adanın yerlileri ile uğraşmaya başlamış.
Zuckerberg'in satın aldığı arazi, beyaz kumlu bir kumsalı, eski bir şeker kamışı tarlasını ve organik bir çiftliği barındırmakta. Fakat aynı arazi içinde bölgenin yerlilerinin sahip olduğu topraklar da mevcut.
Hawaii yasalarına göre, Zuckerberg'in arazisindeki sahil de dahil olmak üzere, tüm sahiller halka açık sahil konumunda. Adanın diğer sakinleri de bu yasa dahilinde sahili kullanırken Zuckerberg'in arazisinin içinden geçmek durumunda kalıyorlar.
Fakat Zuckerberg, kendi toprakları içinde kalan ve yerel halka ait olan toprakları da satın alarak tam mülkiyete sahip olmak istiyor. Üstelik genç iş adamı, bu konuda yerel halka karşı bir de dava açmış durumda.
Peki Zuckerberg, yerlilere ait olan topraklara nasıl sahip olacak?
Bu konuda Zuckerberg'in imdadına 'sessiz tapu ve bölünme' adlı bir yasa yetişiyor.
1850 yılında 'Kulena Yasası' ile Hawaii yerlilerine yaşadıkları veya çalıştıkları topraklara sahip olma hakkı tanınmıştı.
Bu yasa nedeniyle adanın yerlileri ve onların çocuklarının ufak tefek araziler üzerinde hakları bulunmakta. Ancak ortada bir miras olmaması durumunda, bu araziler aile üyeleri arasında bölüştürülüyor.
'Sessiz tapu' yasası altında mahkemeden arazinin tüm sahiplerini bulması isteniyor. Buna göre, topraklar satılıyor ve parası tüm sahiplere bölüştürülüyor ya da arazi açık artırmaya sunuluyor. İşte bu durum, Zuckerberg'in tam anlamıyla işine gelmekte.
Zuckerberg'in amacı, yerlilere bu yasaya dayanarak dava açmak ve toprakların karşılıkları olan ücretleri sahiplerine vererek arazisini tam mülkiyete dönüştürmek.
Aile üyelerinin adadan ayrılmış olmaları, ortada resmi belgeler olmaması ve arazilerin birden fazla kişiye ait olabilmesi toprakların kime ait olduğunu belirsizleştiriyor. He eğer olur da toprak sahipleri arsayı satmaya yanaşmazsa, bu sefer söz konusu yasa devreye giriyor ve arsa açık arttırmaya sunuluyor. Açık arttırmada da kimin kazanacağı belli. Yani uzun lafın kısası Zuckerberg, geçerli olan bir yasayı bir nevi açık olarak kullanarak yerel halkın arsalarına bir güzel çökecek.
Fakat Zuckerberg'e göre durum böyle değilmiş. Kendi resmi Facebook hesabından bir açıklama yapan genç iş adamı, "Davayı toprakların sahiplerini bulup satıştan hakettikleri payı alabilmeleri için açtık. Bu insanların çoğu sahip olduklarının farkında olmadıkları bir şey için para alacaklar. Kimse adadan kovulmayacak" ifadelerini kullanmış (yok bir de kovsaydın?!).
Muhtemelen davalar Zuckerberg'in lehine sonuçlanacak.
